Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα

▲ ▲

Ναπολεοντία

(απόσπασμα)

Ο Γιαννόπουλος, από ένα τραπεζάκι,
παίρνει τα αναγκαία για γράψιμο.
Κάθεται κοντά στον Χαλδούπη.

Ας συντάξωμεν τώρα την αίτησίν σου προς το Υπουργείον των Στρατιωτικών. Και θα ομιλείς μόνον όταν σε ερωτώ.

Ο Γιαννόπουλος γράφει και διαβάζει ταυτόχρονα.

«Ο Χαλδούπης Νικόλαος του/ Όνομα πατρός. (Παύση.) Όνομα πατρός είπα.
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Τι πατροσίπα;
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν είχε όνομα ο πατέρας σου;
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Πώς δεν είχε; Είχε και παραείχε.
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Πες το, να χαρείς, να μην καθυστερώμεν.
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Κίτσος.
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ, γράφει και διαβάζει: Του Κίτσου, γεννηθείς εν έτει. Εν έτει. Λέγε, Χαλδούπη. Εν έτει.
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Τι ενέτι;
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Πότε εγεννήθης; Πότε;
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Παλαιά.
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ, έπειτα από σκέψη: Εν έτει 1768 εις, εις. Λέγε, Χαλδούπη. Εις.
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Ις; Τι ις;
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Πού εγεννήθης;
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Μακριά.
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Εις Ωριάν Κυνουρίας, αιτούμαι συντάξεως διά τας πλείστας όσας υπηρεσίας προσέφερα εις τον ιερόν της παλιγγενεσίας του ημετέρου έθνους αγώνα. Ηγωνίσθην εις Δερβενάκια/ Πού αλλού επολέμησες, Χαλδούπη;
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Στους Μύλους, την Τροπολιτσά και το Ανάπλι.
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Μόνον;
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Τι μόνον; Λίγα είναι;
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ, γράφει: Εις Μύλους, Τροπολιτσά, Ανάπλι, Βαλτέτσιον, Μανιάκι.
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Εις ετούτα δεν επολέμησα.
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν θα μου πεις εσύ, Χαλδούπη, πού επολέμησες. (Συνεχίζει να γράφει.) Εις τα ανωτέρω πεδία των μαχών, ετραυματίσθην/ Πόσας φοράς ελαβώθης;
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Τρεις.
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ, γράφει: Ετραυματίσθην σοβαρώς δεκατετράκις.
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Τι δεκατετράκις;
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Δεκατέσσερις φορές.
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Τρεις είπα, γιατρέ. Όχι δεκατέσσερις.
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν θα μου πεις εσύ, Χαλδούπη, τι θα γράψω.
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Ψέματα θα γράψεις; Βάζεις πολύ αίμα, γιατρέ. Δεκατέσσερις φορές είναι πολύ αίμα.
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Χαλδούπη, ηξεύρω τι θα γράψω. Με ολιγότερον αίμα θα λάβεις μειωμένην την σύνταξιν. Εννόησες; Και μη διακόπτεις/ Ετραυματίσθην σοβαρώς δεκατετράκις και κατέστην ανίκανος προς εργασίαν και/ Έχεις οικογένεια, Χαλδούπη;
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Τι ιλέγεις, γιατρέ;
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Έχεις γυναίκα; Έχεις παιδιά;
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Δεν έχω, γιατρέ, δεν έχω. Πειράζει, γιατρέ;
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Ανίκανος προς εργασίαν και συντήρησιν της οικογενείας μου. Ευαρεστηθείτε, κύριοι, όπως εξετάσητε ευμενώς την αίτησίν μου και μοι χορηγήσετε τιμητικήν σύνταξιν αγωνιστού. Μετά τιμής, Νικόλαος Χαλδούπης.» Τα έγραψα καλά, Χαλδούπη;
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Συ καλά τα ίγραψες αλλά μα τον Ύψιστο, δεν εγροίκησα γρι.
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Χαλδούπη, μη γνοιάζεσαι.
ΧΑΛΔΟΥΠΗΣ: Τι είναι η σύνταξις;
ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Παράδες, Χαλδούπη, παράδες. Εξ ουρανού, εξ Όθωνος, βασιλέως των Ελλήνων. Τι να κάμνωμεν; Όθων μας έλαχε, με Όθωνα κακήν κακώς θα πορευθώμεν. Ακούς τον χαλασμόν; τας πανηγύρεις, τας ορχήστρας; Σύμπας ο λαός του Αναπλιού προετοιμάζεται επιμελώς να τον υποδεχτεί, να του εκφράσει την ευγνωμοσύνην του και να του αναθέσει τας ελπίδας του. Και σύμπας ο λαός του Αναπλιού, όπως και εις την πλέον απομεμακρυσμένην γωνίαν της ελευθέρας πατρίδος, (γέλια) διά να ευχαριστήσει την Αυτού Μεγαλειότητα, επιδίδεται χαίρων, ο άφρων, εις ποικιλοτρόπους εξευρωπαϊσμούς καθώς και εις την εκμάθησιν του βαλς. Τι να κάμνωμεν; Έλληνες μας έλαχαν, με Έλληνας κακήν κακώς θα πορευθώμεν. Πήγαινε τώρα, Χαλδούπη, πήγαινε.

Ο Χαλδούπης κατευθύνεται προς την έξοδο,
σύροντας το κουρασμένο του βήμα.

Και πού είσαι, Χαλδούπη;

Ο Χαλδούπης κοντοστέκεται.

Αποφάσισα να συγγράψω τα απομνημονεύματά σου. Θα σου συγγράψω κάτι απομνημονεύματα, μα κάτι απομνημονεύματα. Έχω φαντασθεί διά την ζωήν και τους αγώνας σου κάτι λεπτομέρειες, μα κάτι λεπτομέρειες. Ούτε στον ύπνον σου δεν θα μπορείς να φαντασθείς ό,τι εφαντάσθην δι’ εσέ. Δεν θα αναγνωρίζεις τον εαυτό σου, Χαλδούπη. Θα σε κάμνω άλλον άνθρωπο. Θα σε κάμνω παράδειγμα διά τας επερχομένας γενεάς.