Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα

▲▲▲

Οι φωτογραφίες

(απόσπασμα)

Η κυρία Πόπη γύρισε απ' τη Ρωσία συντηρητική. Έμεινε έξη χρόνια κοντά στη νύφη της. Τώρα δεν μπορεί να παίξει χαρτιά και δεν ξέρει πώς να γυρίσει το κουμπί της ηλεκτρικής κουζίνας, γιατί στη Μόσχα είχαν μόνο γκάζι. Δεν κρατήθηκε και ρώτησε: «Εσείς λέτε προοδευτικό έναν άνθρωπο που παίζει χαρτιά και συντηρητικό έναν που δεν…». Μα γρήγορα κατάλαβε το λάθος του - μιλούσαν άλλη γλώσσα - και προτίμησε να σωπάσει. Και πάλι αυτή η αηδία ήρθε να τον γεμίσει, η ναυτία για μια κοινωνία ανεδαφική κι ανερμάτιστη, απάνθρωπη στη βάση της, με πολιτικούς κρατούμενους και φυλακές όπου τα ποντίκια είναι μεγάλα σαν καλοθρεμμένοι γάτοι κι η γάτα της κυρίας Κουμκάν αδιάφορη για τα ποντίκια, όπως η κυρία της είναι αδιάφορη για τις φυλακές, κι αρκούνται να παίζουν μαζί «σ' επίπεδο θηρίων», μια κοινωνία χωρίς παράδοση, χωρίς άλλο παρόν εκτός απ' τον εκμοντερνισμό της που είναι τ' αυτοκίνητα, οι απορροφητικές σκούπες, τα χίλια και ένα πλαστικά, τα οργανωμένα ταξίδια στο εξωτερικό, μέσα σε πόλεις όπου ολοένα πληθαίνουν οι δραματικές σχολές και τα ινστιτούτα, σ' ένα κόσμο όπου ο μύθος του Ηρακλή κατάντησε εργοστάσιο τσιμέντων κι ο φοίνικας που γεννιέται απ' τη στάχτη του σύμβολο για ασφάλειες ζωής, ενώ οι χωρικοί φωνάζουν «βοήθεια», εισπνέοντας το παραθείο, και τα χωριά ένα-ένα ερημώνουν σαν τις πόλεις, τη νύχτα, που μεταναστεύουν στον ύπνο, κι η πίστη σ' ένα καλύτερο αύριο γίνεται πίστωση στον μπακάλη, και τα κορίτσια ανταλλάζουν τις προίκες τους με τα επαγγέλματα, κι οι φοιτητές φωνάζουν «προίκα στην παιδεία», κι οι άνθρωποι, οι άνθρωποι, «κύριε, μια βοήθεια σας παρακαλώ, έχω παιδί παράλυτο στο νοσοκομείο», βρέχει. Η μόνη του παρηγοριά είναι ο συμφοιτητής του που έρχεται σε λίγο και μαζί του περνά η ώρα ώσπου να φύγουν οι ξένοι, να διαλυθούν τα τραπουλόχαρτα, να μαζευτούν οι φίσες, ν' αδειάσουν τ' αποτσίγαρα, να εξαεριστούν τα γεμάτα καπνιά και ομιλία δωμάτια.