Εξώφυλλο

Νόστος:

Ο Αρχαιοελληνικός Μύθος στην Παγκόσμια Λογοτεχνία

Μνήμη Δ. Ν. Μαρωνίτη

[Τεκμηρίωση: βλ. Πυξίς]

Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος

Ελένη


[Παραλλαγή στ’ αποσπάσματα της "Αλκυόνης"]

Του γέρου του θαλασσινού,
που ήταν Πρωτέας τ’ όνομά του,
μάνα λογιάζω σε, αδερφή κι ακριβοθυγατέρα·
νύχτες χιλιάδες σ’ έχω ζήσει,
να περπατείς στον ύπνο μου καθώς η περιστέρα·
να τραγουδείς του αυγερινού,
καθώς ολόγυρα στη μεθυσμένη αγράμπελη
το φίλεργο μελίσσι,
το αιγαίο το κύμα να σε φέρνει στη στεριά,
να σ’ αποθέτει χάμου,
μες σ’ ένα φύλλο από μοσκιά
και σαν το μόσκο και το δεντρολίβανο
να σε φυτεύει στην καρδιά μου.
Η μια δεν είσαι. Είσαι ο καημός
με τα περίσσια πρόσωπα,
με τα περίσσια ονόματα,
με το κορμί που ως φόρεμα την αρμογή του αλλάζει,
φάσμα του πάθους, που άξενο
κι αφίλιωτο απομένει·
κι ωστόσο, σ’ όποιους ουρανούς και σ’ όποια χώματα,
το φως σου το αβασίλευτο
με περισκέπει, Ελένη!
Μνήμη από μνήμες καμωμένη ανάριθμες
και πείρα της στερνής στιγμής·
σε συλλογιούνται και φρικιάζουν τ’ ακροδάχτυλα
κι όπως το αχνό νερόκρινο
η στόχασή μου ανάμεσα στον άνεμο βραδιάζει
κι όπως της μυστικής νεροσυρμής
ο σταλασμός
στο άκρο το χείλος τού γκρεμού μετέωρος τρεμουλιάζει.
Άνθος λευκό στης πράσινης σμυρτιάς
το βεργολυγερό κλωνάρι,
μόλις που φτάνει να σ’ αγγίζει ο σερπετός,
ο περπατάρης ίμερος και χάνεσαι.
Δεν είσαι η μια. Είσαι ο καημός
με τα περίσσια πρόσωπα.
Είσαι η αγάπη η βοριανή, που ανθίζει σαν το χιόνι,
μ’ έν’ άστρο στη ματιά σου θαλασσί.
Είσαι η αγάπη, το ζεστό γαρούφαλο του Νότου,
που υψώνει φλόγα τον ανασασμό του.
Είσαι η αγάπη της δειλής παιδούλας η ακριβή
κι είσαι η αγάπη η φθινοπωρινή,
στοργή γεμάτη σιγαλοπερπάτητη.
Είσαι κι η πρώτη αγάπη κι η στερνή
κι η αφίλητη, ανυμέναιη κι η πολυφιλημένη,
μα πάντα η μια κι η ατελεύτητη κι η ακοίμητη —

— ο Έρωτας, που δεν το μπορεί
άλλο να μάθει απ’ το δικό σου τ’ όνομα, Ελένη!

Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος. 1952. Ο κύκλος των ζωδίων. Αθήνα: Ίκαρος. Και στον συγκεντρωτικό τόμο: Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος. 1970. Τα ποιήματα. Αθήνα: Οι εκδόσεις των φίλων.