Κεφαλή Απόλλωνα με υποψίες… Φειδία

Ένα αριστουργηματικό ελεφαντοστέινο κεφάλι του θεού Απόλλωνα, λάφυρο λαθρανασκαφής από την Ιταλία, προκαλεί έξαψη στον κόσμο της τέχνης, καθώς πιθανολογείται ότι είναι έργο του Φειδία - σύμφωνα με τους χθεσινούς «Τimes»

Η ελεφαντοστέινη κεφαλή του Απόλλωνα - ύψους 22 εκ. - πρέπει να συμπληρωνόταν από χρυσά μαλλιά και είναι το πρώτο δείγμα του σπάνιου είδους της κλασικής εποχής που έφθασε έως τις μέρες μας

Αισθησιακά χείλη, δυνατή μύτη και πιγούνι, είναι τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα αυτού του μοναδικού ελεφαντοστέινου προσώπου του Θεού Απόλλωνα, που χρονολογείται στον 5ο ή 4ο αιώνα π.Χ. (εποχή που έζησε και δημιούργησε και ο Φειδίας). Το θαυμαστό γλυπτό, σε φυσικό μέγεθος, υπόκειται σε προσεκτικές στερεωτικές εργασίες στο Κεντρικό Ινστιτούτο Συντήρησης της Ρώμης προκειμένου να κάνει την πρώτη επίσημη εμφάνισή του τις προσεχείς ημέρες, οπότε και οι πλέον ειδικοί αναμένεται να εξετάσουν τις… υποψίες περί Φειδία.

Ο τρόπος ανακάλυψης του αγάλματος είναι μυθιστορηματικός. Το 1995, ο σινιόρ Πιέτρο Κασασάντα, ειδικευμένος σε λαθρανασκαφές (και στην Ελλάδα, καθώς αναζητά κυρίως σπάνια δείγματα αρχαίας ελληνικής τέχνης), το βρήκε λίγες εκατοντάδες μέτρα μακριά από τα Λουτρά του Κλαύδιου μαζί με τρία αιγυπτιακά αγάλματα από γρανίτη και τα υπόλοιπα ενός άλλου ελεφάντινου αγάλματος στα κατάλοιπα μιας πολύ πλούσιας οικογένειας.

Αμέσως κατάλαβε την αξία του, το εξήγε λαθραία στον έμπορο αρχαιοτήτων Νίνο Σαβόκα στο Μόναχο και συμφώνησαν την πώλησή του έναντι 6 εκατομμυρίων λιρών - ένα από τα δύο αμερικανικά μουσεία στα οποία απευθύνθηκαν απέδωσε το άγαλμα στον Φειδία, αλλά κανείς δεν πήρε το ρίσκο να αγοράσει τον Απόλλωνα και το άγαλμα κατέληξε στον Βρετανό έμπορο τέχνης κ. Σάιμς, ο οποίος μεσολάβησε μέσω δικηγόρων για την παράδοσή του στην Ιταλία. Όπερ και εγένετο.

Τα χρυσελεφάντινα αγάλματα της κλασικής περιόδου από την Ελλάδα ήταν περιζήτητα από τους Ρωμαίους αυτοκράτορες και συλλέκτες που είχαν συγκεντρώσει 74 από αυτά.

Ο υπουργός Πολιτισμού της Ιταλίας Τζουλιάνο Ουρμπάνι δεν συγκρατεί τον ενθουσιασμό του. «Αυτό που ήρθε στο φως είναι ένας μυθικός θησαυρός του αρχαίου κόσμου που μέχρι τώρα μας ήταν γνωστός μόνον από τα κείμενα», είπε για το εύρημα.

Ο Φειδίας είχε φιλοτεχνήσει όχι μόνον τα περίφημα Γλυπτά (για τη ζωφόρο) του Παρθενώνα - μεγάλο μέρος των οποίων αφαιρέθηκαν από τον λόρδο Έλγιν και στεγάζονται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο - αλλά και τα δύο γιγάντια χρυσελεφάντινα αγάλματα της Αθηνάς (για τον Παρθενώνα) και του Δία (για το ναό της Ολυμπίας).