Η διδασκαλία αρχαίων κειμένων από μετάφραση από τον Αλέξανδρο Δελμούζο. Καταγραφή των εμπειριών της προσπάθειας αυτής στο Δελτίο του Εκπαιδευτικού Ομίλου και στο βιβλίο του Το κρυφό Σκολειό

Στα θετικά αυτής της δοκιμής ο Δελμούζος κατέγραψε:

• (α) Τη δυνατότητα διδασκαλίας εκτεταμένης ύλης, ώστε με δίωρο την εβδομάδα και με τη συνοπτική απόδοση κάποιων ραψωδιών να ολοκληρωθεί η διδασκαλία της Οδύσσειας σε ένα χρόνο -οι μαθήτριες μπορούσαν προοδευτικά να προμελετούν ολοένα και μεγαλύτερη ποσότητα στίχων στο σπίτι, ώστε να είναι προετοιμασμένες για τη μελέτη στο σχολείο.
• (β) Τη δυνατότητα της διδασκαλίας να επισημαίνει και να καταγράφει στοιχεία του ομηρικού πολιτισμού.
• (γ) Τη δυνατότητα συγκριτικής μελέτης θεμάτων της ομηρικής Οδύσσειας με θέματα νεοελληνικών παραδόσεων και δημοτικών τραγουδιών.

Στα αρνητικά αυτής της προσπάθειας κατέγραψε τις μεταφράσεις που χρησιμοποίησε ως κείμενα, η ποιότητα των οποίων για πολλούς λόγους δεν τον ικανοποιούσε. Στην ποιότητα των μεταφράσεων που έπρεπε να χρησιμοποιηθούν ως κείμενα διδασκαλίας σε κάποια είδη σχολείων πλην των κλασικών γυμνασίων αναφέρθηκε ο Δελμούζος και σε άλλο κείμενό του και υποστήριξε τα ακόλουθα:

«Σκοπός μας δεν είναι να δώσομε όπως όπως κάποιο πασάλειμμα από αρχαιογνωσία με μασκαρέματα και παρωδίες μεγάλων. Ποιητής ή πεζός που δεν έχει ακόμη τον καλό μεταφραστή του, καλύτερα να μη διδαχτεί ολωσδιόλου».

[Α. Δελμούζος, «Οι κλασικοί σε μετάφραση», στον τόμο Ε. Παπανούτσος, Αλέξανδρος Δελμούζος, Αθήνα 1978, σ.254]