«Από τη στιγμή που ο ιστορικός απομονώνει μια πρόθεση, κοινή σε διάφορες πράξεις, και επισημαίνει, συστηματικά, ό,τι μπορεί να φανερώσει την προοδευτική πραγμάτωση ή την αποτυχία της, αφενός η πρόθεση αυτή ερμηνεύει ικανοποιητικά την πράξη, και αφετέρου προβάλλεται η αιτία της επιτυχίας ή της αποτυχίας, που έτσι γίνεται εύκολα αντιληπτή. Η απλή χρονολογική αντιπαράθεση αποτελεί, επομένως, μια αλληλουχία που έχει συνέπεια και γίνεται κατανοητή. Η αλληλουχία αυτή γίνεται ακόμη περισσότερο ευδιάκριτη επειδή ο Θουκυδίδης έχει την τάση να προβάλλει την ενότητά της, απομακρύνοντας αποφασιστικά ό,τι δεν σχετίζεται άμεσα μ' αυτήν, δηλαδή το περιστασιακό, το τυχαίο, τη συγκεκριμένη λεπτομέρεια».
Για τη στενή αλληλεξάρτηση των δημηγοριών και των αφηγηματικών τμημάτων βλ. J. de Romilly, ό.π., κυρίως σ.123-148 & 179-238· επίσης J.H. Finley, Θουκυδίδης, μτφ. Τ. Κουκουλιός, Παπαδήμας: Αθήνα 41997, σ.100-112 & 294-314.