Απόψεις των αρχαϊστών λογίων σχετικά με τη μετάφραση της Γραφής και της θύραθεν γραμματείας

Είναι χαρακτηριστική αυτής της στάσης η άποψη του Κωνσταντίνου Οικονόμου του εξ Οικονόμων, ο οποίος επικρίνοντας τον Νεόφυτο Βάμβα για τη μετάφραση του Ευαγγελίου υπογραμμίζει:


«Και πώς αν απετόλμησαν μεταπλάσαι θεού φωνάς, οπότε και αυτών των θύραθεν Ελλήνων τα κάλλιστα συγγράμματα ουδένες των σοφών εθάρρησαν μεταφράσαι κατά λέξιν προς το κοινότερον; … Και αυτόν δε τον θείον Όμηρον, σεβόμενοι και τεθηπότες οι μεθ' Όμηρον σοφοί δεν μετέφραζον κατά λέξιν εις τας άλλας ελληνικάς διαλέκτους … αλλά παντοίως εσχολίαζον και παρέφραζον και τας απηρχαιωμένας ηρμήνευον λέξεις».

[Επίκρισις εις την περί Νεοελληνικής εκκλησίας σύντομον απάντησιν του σοφολογιωτάτου διδασκάλου κυρίου Νεοφύτου Βάμβα υπό του πρεσβυτέρου και Οικονόμου Κωνσταντίνου του εξ Οικονόμων, Αθήναι 1839, σ.259]