4. Κλίση του άρθρου

 

Ø  Άρθρο οριστικό: κλίση / τύποι

 

ο
η
το
του
της
του
τον
τη(ν)
το
οι
οι
τα
των
των
των
τους
τις
τα
 

Το οριστικό άρθρο κλίνεται ως προς το γένος, τον αριθμό και την πτώση.

 

Προσθέτουμε τελικό -ν στην αιτιατική πτώση, τόσο στον αρσενικό όσο και στον θηλυκό τύπο του άρθρου, όταν αυτός βρίσκεται μπροστά από φωνήεντα (τον άνθρωπο, την εικόνα) αλλά και μπροστά από συγκεκριμένα σύμφωνα (κ, π, τ, ξ, ψ, μπ, ντ, γγ/γκ, τσ και τζ), όπως για παράδειγμα

την καρέκλα

την πίτσα

τον καναπέ

την μπάρα.

·         Με αυτό τον τρόπο, γίνεται σαφέστερη η διαφορά της αιτιατικής πτώσης του αρσενικού τύπου (τον) από την αντίστοιχη πτώση του ουδέτερου τύπου (το) (τον καιρό, το διάστημα).

 

Ø  Άρθρο αόριστο: κλίση / τύποι

 

ένας
μία / μια
ένα
ενός
μίας / μιας
ενός
έναν
μία / μια
ένα
 

Τα αόριστα άρθρα δεν διαθέτουν πληθυντικό αριθμό· π.χ.

Στο γραφείο υπάρχουν βιβλία και χαρτιά

ενώ στον ενικό θα ήταν

Στο γραφείο υπάρχει ένα βιβλίο και ένα χαρτί.

Χρησιμοποιούνται και με αριθμητική σημασία, όπως φαίνεται και από το παράδειγμα

Πήρε μία τηλεόραση και ένα στερεοφωνικό.

·         Στο αόριστο άρθρο αρσενικού γένους χρησιμοποιούμε τον τύπο έναν (με -ν) ώστε να γίνεται διάκριση μεταξύ αρσενικού και ουδέτερου τύπου· π.χ.

Έχω έναν πολύ καλό φίλο.

·         Επίσης, στο αόριστο άρθρο θηλυκού γένους χρησιμοποιούνται και οι δύο τύποι, τονισμένος (μία) και άτονος (μια). Ο άτονος τύπος χρησιμοποιείται όταν θέλουμε η λέξη μαζί με το άρθρο να ακούγεται ως μία τονική ενότητα (που έχει δηλαδή έναν τόνο). Παράδειγμα:

Ο μαθητής ήρθε μια μέρα και μας έκανε παράπονα.