3. Είδη συνδέσμων

Οι σύνδεσμοι ανάλογα με αυτό που δηλώνουν χωρίζονται στις ακόλουθες κατηγορίες:

1. Συμπλεκτικοί: και, ούτε, μήτε

2. Διαζευκτικοί: ή, ή-ή, είτε, είτε-είτε, είτε-ή

3. Αντιθετικοί: αλλά, παρά, όμως, ωστόσο, ενώ, μόνο (που), μα, εντούτοις, μολαταύτα

4. Συμπερασματικοί: λοιπόν, ώστε, άρα, έτσι, που, έπειτα, τότε, ύστερα, επομένως

5. Επεξηγηματικός: δηλαδή

6. Ειδικοί: ότι, πως, που

7. Χρονικοί: όταν, σαν, ενώ, καθώς, κάθε που, αφού, αφότου, πριν (να), μόλις, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο που, εφόσον, άμα, εκεί που (= μόλις)

8. Αιτιολογικοί: επειδή, αφού, καθώς, διότι, μια και, μια που

9. Υποθετικοί: αν, εάν, άμα, σαν

10. Τελικοί: να, για να

11. Αποτελεσματικοί: ώστε, ώστε να, έτσι που, που, (για να)

12. Διστακτικοί ή ενδοιαστικοί: μη(ν), μήπως

13. Εναντιωματικοί / παραχωρητικοί: αν και, μολονότι, μόλο που, παρόλο που, και που, και ας, και αν, και αν ακόμη, ακόμη και αν, έστω και αν, παρ’ ότι, ενώ, και που, και ας

14. Βουλητικός: να

15. Συγκριτικός: παρά

P Τα πέντε πρώτα από τα παραπάνω είδη συνδέσμων ανήκουν στην κατηγορία των παρατακτικών συνδέσμων, ενώ τα υπόλοιπα δέκα είδη στην κατηγορία των υποτακτικών συνδέσμων.

Με τους παρατακτικούς συνδέσμους συνδέουμε ίδιες

λέξεις, φράσεις και προτάσεις, ενώ με τους υποτακτικούς συνδέσμους συνδέουμε μεταξύ τους μόνο προτάσεις. Ας δούμε τα παρακάτω παραδείγματα για να κατανοήσουμε τη διαφορά ανάμεσα στα δυο είδη:

Παρατακτικοί:

Αγόρασα ψωμί και γάλα. (σύνδεση λέξεων)

Περπάτησα πολλή ώρα και κουράστηκα. (σύνδεση προτάσεων, κύρια με κύρια)

Περίμενα αλλά δεν ήρθες. (σύνδεση προτάσεων, κύρια με κύρια)

Ενώ περπατούσε και χάζευε τις βιτρίνες, άκουσε μια φωνή να καλεί σε βοήθεια (σύνδεση προτάσεων, δευτερεύουσα με δευτερεύουσα)

Στο σπίτι ή στο γραφείο να σε περιμένω; (σύνδεση φράσεων)

Υποτακτικοί:

Δεν ξέρω γιατί δεν απαντά στα τηλέφωνά μου, αφού ξέρει πως ανησυχώ. (σύνδεση προτάσεων, κύρια με δευτερεύουσα)

Σου είπα ότι δε θα αργήσω. (σύνδεση προτάσεων, κύρια με δευτερεύουσα)