2. Από τι είδους λέξεις αποτελείται το λεξιλόγιο μιας γλώσσας;
Ξέρουμε ότι η γλώσσα που μιλάμε, και που ονομάζεται νέα ελληνική, προέρχεται από την αρχαία ελληνική γλώσσα, τη γλώσσα δηλαδή που μιλούσαν οι αρχαίοι Έλληνες πριν από τουλάχιστον 3.500 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι η σημερινή μας γλώσσα αποτελεί την εξέλιξη μιας πορείας μέσα στον χρόνο, μιας εξέλιξης που είχε και έχει ως αποτέλεσμα τη συνεχή προσαρμογή της γλώσσας στις ανάγκες κάθε εποχής. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται γλωσσική αλλαγή. Όλες οι γλώσσες, επομένως και η δική μας, έχουν την ιδιότητα να προσαρμόζονται στις ανάγκες της κοινωνίας που τις μιλάει και, συνεπώς, να αλλάζουν. Οι αλλαγές αυτές γίνονται σε όλα τα επίπεδα: αλλάζει η προφορά, αλλάζει ο τρόπος που κλίνονται οι λέξεις, αλλάζει η σύνταξη και, βέβαια, αλλάζει και το λεξιλόγιο. Οι λέξεις, δηλαδή, που χρησιμοποιούμε σήμερα στα νέα ελληνικά δεν υπήρχαν όλες στην αρχαία Ελλάδα. Και πώς θα ήταν δυνατόν να υπήρχε στην αρχαία ελληνική η λέξη ίντερνετ, αφού δεν υπήρχε το ίδιο το ίντερνετ ως «πράγμα». Και βεβαίως, δεν υπήρχε ούτε η λέξη τηλεόραση – αφού ούτε τηλεόραση υπήρχε στα αρχαία χρόνια – ούτε η λέξη πατάτα – αφού την πατάτα δεν τη γνώριζαν οι αρχαίοι Έλληνες ούτε κανένας άλλος Ευρωπαίος: η πατάτα ως φυτό μεταφέρθηκε στην Ευρώπη από την Αμερική μετά την ανακάλυψή της από τον Χριστόφορο Κολόμβο το 1492 μ.Χ. Από ποιες λέξεις αποτελείται, επομένως, το λεξιλόγιο της νέας ελληνικής, αφού δεν είναι όλες αρχαίες; Η απάντηση είναι: από λέξεις τριών κατηγοριών:
(1) από αρχαίες ελληνικές λέξεις,
(2) από λέξεις δανεισμένες, και
(3) από νεότερες λέξεις, που σχηματίστηκαν στη γλώσσα μας.
Η ετυμολογία, δηλαδή, κάθε λέξης που χρησιμοποιούμε σήμερα στη νέα ελληνική μάς οδηγεί να την εντάξουμε σε μία από τις τρεις αυτές κατηγορίες.