2. Τα είδη των συντακτικών κανόνων

Ως τμήμα της γλωσσικής ικανότητας, η γνώση της σύνταξης επιτρέπει στον ομιλητή μιας γλώσσας τουλάχιστον τα εξής:

· να σχηματίζει σωστά έναν άπειρο αριθμό προτάσεων (που δεν τις έχει συναντήσει στο παρελθόν).

Έτσι, μπορεί να παράγει διαρκώς νέες προτάσεις, εφαρμόζοντας ξανά και ξανά τους ίδιους κανόνες (βλ. παραγωγικότητα):Είπε ότι είδα ότι μίλησε για εκείνον που είπε ότι άκουσε ότι …

• να κατανοεί έναν άπειρο αριθμό προτάσεων (που δεν τις έχει συναντήσει στο παρελθόν),

  όπως:

Η γιαγιά του Μεγάλου Αλεξάνδρου είχε παντρευτεί αφρικανό αστροναύτη.

• να αναγνωρίζει ποιες προτάσεις παραβιάζουν κάποιον συντακτικό κανόνα,

  π.χ.:

*Θα δεν τους το δώσω.

• να αναγνωρίζει ποιες ομάδες λέξεων αποτελούν συντακτικές ενότητες (δηλαδή φράσεις)

  :

[Ο παππούς της Μαρίας της φίλης μου] είναι πολύ ψηλός.

• να αναγνωρίζει ποιες προτάσεις σχετίζονται με άλλες συστηματικά και να αναγνωρίζει τις πιθανές διαφορετικές εκδοχές της ίδιας πρότασης

  , π.χ.:

Η Μαρία είδε τον Γιάννη.

Τον Γιάννη είδε η Μαρία.

Τον Γιάννη, τον είδε η Μαρία.

Τον είδε τον Γιάννη η Μαρία;

Τον Γιάννη δεν τον είδε η Μαρία.

Ποιον είδε η Μαρία;

Ποιος είδε τον Γιάννη;

κ.ο.κ.