2. Δείκτες υπόταξης: Υποτακτικοί σύνδεσμοι και άλλα στοιχεία

Υπάρχουν ελάχιστες περιπτώσεις ασύνδετης υπόταξης, όπως υπάρχουν και λίγες περιπτώσεις που η κύρια και η δευτερεύουσα πρόταση συνδέονται με κάποιον παρατακτικό σύνδεσμο:

Βρέξει χιονίσει, εμείς την εκδρομή θα την κάνουμε.

Πώς αντέχει και ακούει τέτοια πράγματα;

Σε κάθε άλλη περίπτωση,

κανονικά μια δευτερεύουσα πρόταση εισάγεται με κάποιον δείκτη υπόταξης (συνήθως κάποιον υποτακτικό σύνδεσμο ή κάποιο αναφορικό ή ερωτηματικό στοιχείο, που μπορεί να ονομάζεται και συμπληρωματικός δείκτης)

:

Αν βρέξει, θα μείνουμε στο σπίτι.

Πώς αντέχει να ακούει τέτοια πράγματα;

Οι δείκτες της υπόταξης μπορούν να ταξινομηθούν ως εξής (βλ. και στη Γραμματική του Γυμνασίου, σελ. 146-154):

Α. υποτακτικοί σύνδεσμοι

ειδικοί, χρονικοί, αιτιολογικοί, υποθετικοί, τελικοί, αποτελεσματικοί, ενδοιαστικοί, εναντιωματικοί, συγκριτικοί και ο βουλητικός να.

Β. αναφορικά στοιχεία

Αναφορικές αντωνυμίες όπως τα ο οποίος, όποιος, ό,τι κλπ. ή αναφορικά επιρρήματα όπως τα όπου, όποτε κλπ.

Γ. ερωτηματικά στοιχεία

Ερωτηματικές αντωνυμίες όπως ποιος, πόσος, τι κτλ. και ερωτηματικά επιρρήματα όπως πού, πώς, πότε κλπ.

Έτσι, λ.χ. οι ειδικοί σύνδεσμοι εισάγουν ειδικές προτάσεις, οι χρονικοί χρονικές κ.ο.κ. Επομένως

οι δευτερεύουσες προτάσεις μπορούν να ταξινομηθούν ανάλογα με το είδος του δείκτη που τις συνδέει με την κύρια πρόταση

. Όπως θα δούμε στην επόμενη Ενότητα, ακόμα πιο ενδιαφέρουσα είναι η συντακτική σχέση που έχει μια δευτερεύουσα πρόταση με την κύρια από την οποία εξαρτάται.