1. Μιλάνε όλοι οι άνθρωποι με τον ίδιο τρόπο;

Οι άνθρωποι που θεωρούν τους εαυτούς τους μέλη μιας εθνοτικής ομάδας (π.χ. είναι Έλληνες/ίδες, Κινέζοι/ες) δεν μιλούν όλοι ακριβώς με τον ίδιο τρόπο.

Αντίθετα, ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή στην οποία κατοικούν, ο λόγος τους μπορεί να διαφοροποιείται.

Ας δούμε τα ακόλουθα παραδείγματα:

(1) Ως έχεις την

απομονή, έχε και την ολπίδα

Με τον καιρό το γιασεμί αθεί και βγάνει φύλλα.

μαντινάδα σε κρητική διάλεκτο, http://el.wikipedia.org/wiki/Μαντινάδα

πρόσβαση 5/11/2011

(2) Έκαμα τρεις

γιούες, τζι οι τρεις πελλοί, ο ένας ψάλλει, ο άλλος παίζει δκιολίν τζι ο Παυλής γράφει τραούδκια. Χαϊριν εθ θα δει κανένας.

απόσπασμα σε κυπριακή διάλεκτο, http://www.phigita.net/~yiannis/blog/?label_id=2

πρόσβαση 5/11/2011

(3) Στο χωρίο

ναμ’ γεννάτ’ ένα καβγί σερνικού. Το καβγί έντα ’τανι ’ποπίσω νορά. Μέρα νούτ’α κράντα ’τάνι. Όντε ’τα κράντα το καβγί, μεγαλώντα, φουσκώντα ’τάνι από το κράψιμο. Το καβγί ήταν δράκο αδρειωμένε. Θέντα ’τάνι νι πάρ’ ο μπαμπά σ’, νι ’ι βάλει στο δισάτš’ τšαι να βγάει να γυρίσ’ το χωρίο από τέσσερ’ άκρε, να ’ι σταυρώσ’ τšαι να φωνιάτσ’ από τρει βολέ: «Δράκο γεννάτ’!» Τήνοι δίντε ’τα νι μάκο, αφιόνι, να κασεί. Μä μέρα πη ’τα κράντα πολύ το καβγί, ο μπαμπά σ’ δωκώ ’τα νι λίγου πολιότερε τšαι το καβγί φαρμακωμένε ’ταρ.

αφήγηση στην τσακωνική διάλεκτο, http://el.wikipedia.org/wiki/Τσακωνική_διάλεκτος,

πρόσβαση 5/11/2011

Απόδοση του κειμένου (3) στην επίσημη ελληνική: Στο χωριό μας γεννήθηκε ένα παιδί αρσενικό. Το παιδί είχε από πίσω ουρά. Μέρα νύχτα έκλαιγε. Όταν έκλαιγε το παιδί, μεγάλωνε, φούσκωνε από το κλάμα. Το παιδί ήταν δράκος ανδρειωμένος. Ήθελε να το πάρει ο πατέρας του, να το βάλει στο δισάκι και να το βγάλει να το γυρίσει στο χωριό, στις τέσσερις άκρες (του), να το σταυρώσει και να φωνάξει τρεις φορές: «Δράκος γεννήθηκε!» Εκείνοι του έδιναν μήκωνα, αφιόνι, για να κοιμηθεί. Μια μέρα που έκλαιγε πολύ το παιδί, ο πατέρας του τού έδωσε λίγο περισσότερο και το παιδί φαρμακώθηκε.

Ο λόγος μας μπορεί να διαφέρει λιγότερο ή περισσότερο από αυτό που θεωρείται επίσημη ή πρότυπη γλώσσα ενός κράτους, όπως βλέπουμε στα παραδείγματα αυτά. Αν κάποιος/α γνωρίζει την επίσημη ελληνική γλώσσα, τότε το απόσπασμα (1) από την κρητική διάλεκτο είναι μάλλον εύκολο να το καταλάβει, το (2) από την κυπριακή κάπως δυσκολότερο, ενώ το (3) από την τσακωνική ίσως είναι το δυσκολότερο από τα τρία και η απόδοσή του στην επίσημη ελληνική σίγουρα διευκολύνει την κατανόηση.