Άσκηση 1

Να βρείτε τα προσφύματα που εμφανίζονται στις λέξεις: άχρωμος, ξεκοκκαλίζω, σουπιέρα, κρυώνω, χειμωνιάτικος.

Απάντηση

Απάντηση

ά-χρωμ-ος, ξε-κοκκαλ-ίζ, σουπ-ιέρ, κρυ-ών, χειμων-ιάτικ-ος.

 

 

Άσκηση 2

Ποια από τα προσφύματα των παραπάνω λέξεων είναι προθήματα και ποια είναι επιθήματα;

Απάντηση

Απάντηση

προθήματα: ά-, ξε-, επιθήματα: -ος, -ίζ-, -ω, -ιέρ, -α, -ών, -ω, -ιάτικ-, -ος.

 

 

Άσκηση 3

Ποια από τα προσφύματα των παραπάνω λέξεων είναι παραγωγικά και ποια είναι κλιτικά;

Απάντηση

Απάντηση

παραγωγικά προθήματα: ά-, ξε-, παραγωγικά επιθήματα: -ίζ-, -ιέρ, -ών,  -ιάτικ-

κλιτικά επιθήματα: -ος, -ω, -α, -ω, -ος.

 

 

Άσκηση 4

Στη σύνθετη λέξη (επίθετο) μεγαλοβδομαδιάτικος να απομονώσετε τα θέματα και τα προσφύματα. Περισσεύει κάτι που δεν είναι ούτε θέμα ούτε πρόσφυμα;

Απάντηση

Απάντηση

μεγαλ-ο-βδομαδ-ιάτικ-ος: θέματα: μεγαλ-, βδομαδ-, προσφύματα: -ιάτικ-, -ος. Περισσεύει το συνδετικό φωνήεν -ο-.

 

 

Άσκηση 5

Κατασκευάστε τρία ρήματα της νέας ελληνικής, που να περιέχουν το παραγωγικό πρόθημα ξε- και τα οποία να μην υπάρχουν στο λεξιλόγιο, αλλά να μπορούν να γίνουν κατανοητά γιατί ακολουθούν τους μορφολογικούς κανόνες.

Απάντηση

Απάντηση

ξε-συναντ ‘δεν συναντώ κάποιον’, ξε-ζωγραφίζ‘δεν ζωγραφίζω κάποιον’, ξε-διορίζ ‘δεν διορίζω, απολύω κάποιον’.