Παρατηρήστε
τις λέξεις
τραπεζάκι,
τραπεζομάντιλο, πρασινίζω, κιτρινοπράσινος, μαυρίζω
Ποιες
από αυτές είναι αποτέλεσμα της διαδικασίας της σύνθεσης και ποιες είναι
αποτέλεσμα της διαδικασίας της παραγωγής;
Σύνθεση: τραπεζομάντιλο,
κιτρινοπράσινος. Παραγωγή: τραπεζάκι, πρασινίζω, μαυρίζω.
Ποια
είναι τα παραγωγικά μορφήματα στις λέξεις της προηγούμενης άσκησης; Είναι
προθήματα ή επιθήματα;
Παραγωγικά
μορφήματα: -άκ-
(τραπεζ-άκ-ι),
-ίζ- (πρασιν-ίζ-ω),
-ίζ- (μαυρ-ίζ-ω),
Και στις τρεις περιπτώσεις πρόκειται για παραγωγικά επιθήματα.
|
Παραγωγικά
επιθήματα |
Θέματα |
|
-εύ-ω |
Χριστιαν- |
|
-ών-ω |
μικρ- |
|
-οσύν-η |
παλ- |
|
-ούλ-ι |
μεγαλ- |
Να
συνδυάσετε τα επιθήματα της πρώτης στήλης με τα θέματα της δεύτερης στήλης ώστε
να φτιαχτούν υπαρκτές λέξεις της νέας ελληνικής. Προσοχή: οι σωστοί
συνδυασμοί δεν βρίσκονται δίπλα-δίπλα. Πρέπει να τους βρείτε!
παλ-εύ-ω, μεγαλ-ών-ω, Χριστιαν-οσύν-η, μικρ-ούλ-ι
|
Παραγωγικά
προθήματα |
Θέματα +
κλιτικό επίθημα |
|
ξε- |
κοιμαμ-αι |
|
αν- |
ταξιδιωτ-ης |
|
συν- |
ηθικ-ος |
|
παρα- |
τρελαιν-ω |
Να
συνδυάσετε τα προθήματα της πρώτης στήλης με τα θέματα της δεύτερης στήλης ώστε
να φτιαχτούν υπαρκτές λέξεις της νέας ελληνικής. Προσοχή: οι σωστοί
συνδυασμοί δεν βρίσκονται δίπλα-δίπλα. Πρέπει να τους βρείτε!
ξε-τρελαίνω, αν-ήθικος, συν-ταξιδιώτης, παρα-κοιμάμαι
Παρατηρήστε
τις λέξεις που διαθέτουν το πρόθημα παρα-:
παραστατικός, παρασκοτίζω, παραπαίω, παραφουσκώνω, παρόρμηση
Ποιες
από αυτές αναλύονται στα νέα ελληνικά και το παρα- έχει τη σημασία της υπερβολής και ποιες δεν αναλύονται στα
νέα ελληνικά;
Αναλύονται: παρασκοτίζω, παραφουσκώνω.
Δεν αναλύονται:
παραστατικός, παραπαίω, παρόρμηση.