Άσκηση 1

Πώς διαφέρει ο τρόπος με τον οποίο αλληλεπιδρούν οι παρουσιαστές με τον ίδιο καλεσμένο στα ακόλουθα αποσπάσματα από τηλεοπτικές συνεντεύξεις; Πού πιστεύετε ότι οφείλονται αυτές οι διαφορές;

α) <Λ. ΚΟΜΙΝΗΣ> Κυρίες και κύριοι, σήμερα θα μιλήσουμε με τον υποψήφιο για το Δήμο της Αθήνας, τον κύριο Χρήστο Παπουτσή. Κύριε Παπουτσή καλημέρα.

<ΧΡ.ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Καλημέρα κύριε Κομίνη.

<Λ. ΚΟΜΙΝΗΣ> Θέλω την πρώτη μου ερώτηση να την κάνω σχετικά με την αίσθηση που έχω ως πολίτης απ’ όσα λέτε κι εσείς και η κυρία Μπακογιάννη. Ακούω και τους δυο σας θεωρητικά να υπόσχεστε μια όμορφη πόλη, με ικανοποιητικές λειτουργικές διευκολύνσεις, με πάρκιν, με πράσινο, με λεωφορεία, με σχολεία τέλεια και λοιπά. Δεν είδα μια οικονομοτεχνική μελέτη, ούτε από τον έναν ούτε από τον άλλο, αυτά που υπόσχεται τι αντίκρισμα οικονομικό απαιτούν και πού θα βρεθούν τα χρήματα. Αν δεν ακούσω αυτό, εγώ αν ήμουν ψηφοφόρος δε θα ψήφιζα κανέναν από τους δυο σας.

<ΧΡ.ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Τότε μπορώ να ελπίζω ότι θα έχω την ψήφο σας.

<Λ. ΚΟΜΙΝΗΣ> Γιατί;

<ΧΡ.ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Γιατί εγώ έχω έτοιμο τον προϋπολογισμό.

<Λ. ΚΟΜΙΝΗΣ> Πού είναι αυτά, λεπτομέρειες θέλουμε, να μας τα πείτε.

<ΧΡ.ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Εγώ κύριε Κομίνη επειδή δε μου αρέσει να λέω μεγάλα λόγια και ωραία λόγια, μόνο γι’ αυτό πριν δημοσιοποιήσουμε το πρόγραμμά μας, για το οποίο πρέπει να σας πω ότι είμαι περήφανος, ήδη είχαμε φτιάξει τον προϋπολογισμό. Και όχι μόνο αυτό αλλά έχουμε φτιάξει και το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2003, γιατί η νέα Δημοτική Αρχή αναλαμβάνει την 1η Ιανουαρίου, όπως ξέρετε και επομένως πρέπει να είναι αποτυπωμένες οι πολιτικές προτεραιότητες και στο νέο προϋπολογισμό. Γι’ αυτό είμαστε απολύτως έτοιμοι γραμμή προς γραμμή.

<Λ. ΚΟΜΙΝΗΣ> Θυμάστε περίπου όλα τα κονδύλια απέξω, να κάνουμε μια συζήτηση ουσιαστική;

<ΧΡ.ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Όχι, δεν τα θυμάμαι τα κονδύλια, αλλά μπορώ να σας πω σε γενικές γραμμές ποια είναι η σκέψη μας.

 

β) <Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ> Κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι, χαίρετε. Οι δημοτικές εκλογές της Αθήνας, είναι χωρίς αμφιβολία εκείνη η εκλογική αναμέτρηση που θα συζητηθεί περισσότερο από κάθε άλλη το επόμενο χρονικό διάστημα. Η συζήτηση έχει ξεκινήσει μήνες πριν, ωστόσο τώρα αρχίζει να σχηματοποιείται αυτή η εκλογική μάχη, με την προβολή του κυρίου Χρήστου Παπουτσή ως υποψηφίου για το ΠΑΣΟΚ για το μεγαλύτερο Δήμο της χώρας. Απόψε θα προσπαθήσουμε να δούμε ποιος είναι, από πού έρχεται και πού πηγαίνει ο υποψήφιος του ΠΑΣΟΚ για το Δήμο της Αθήνας. Κύριε Παπουτσή καλωσορίσατε.

<Χ. ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Καλώς σας βρήκα κύριε Χατζηνικολάου.

<Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ> Θα είναι μια διαφορετική συνέντευξη αυτή. Δεν θα είναι μια συνέντευξη πολιτικής επικαιρότητας. Θα θέσω και πολιτικά ερωτήματα, ο κύριος στόχος όμως είναι να δούμε ποιος είστε, από πού έρχεστε, ποια ήταν η διαδρομή σας και πού πηγαίνετε.

<Χ. ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Από πού κρατάει η σκούφια μου δηλαδή.

<Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ> Από πού κρατάει η σκούφια σας. Θέλω να ξεκινήσω ρωτώντας πότε μπήκε για πρώτη φορά, το μικρόβιο της πολιτικής στο αίμα σας.

<Χ. ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Από τότε που ήμουν μικρό παιδί, μαζί με τα παραμύθια άκουγα και πολιτικές ιστορίες. Γιατί προέρχομαι από πολιτική οικογένεια.

<Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ> Είχε ανάμιξη ο πατέρας σας στην πολιτική;

<Χ. ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Ο πατέρας μου ήταν στο ΕΑΜ και η μητέρα μου στην Αλληλεγγύη. Η Αλληλεγγύη ήταν η οργάνωση που τροφοδοτούσε το ΕΑΜ. Ο αδελφός της μητέρας μου ήταν βουλευτής του Αγροτικού Κόμματος και της ΕΔΑ αργότερα και όλη η οικογένειά μου είχε ανάμιξη στην πολιτική.

<Ν. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ> Επομένως το μικρόβιο κυκλοφορούσε στον αέρα της οικογένειας.

<Χ. ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Ακριβώς.

 

γ) <Γ. ΠΟΛΙΤΗΣ> Φίλες και φίλοι, καλό μεσημέρι. Δεκαπέντε μέρες πριν από την κρίσιμη εκλογική μάχη των Δημοτικών Εκλογών και ο σημερινός μας καλεσμένος είναι ένας από τους πρωταγωνιστές αυτής της αναμέτρησης.  Κύριε Παπουτσή, καλό μεσημέρι.

<ΧΡ.ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Καλό μεσημέρι κύριε Πολίτη. 

<Γ. ΠΟΛΙΤΗΣ> Είστε λίγο κουρασμένος γιατί μπήκατε πρώτος σ’ αυτή την μάχη των Δημοτικών Εκλογών. Είστε έξι μήνες σε προεκλογική περίοδο. 

<ΧΡ.ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Αυτό είναι αλήθεια. 

<Γ. ΠΟΛΙΤΗΣ> Δεν πήγατε και διακοπές μου είπαν. 

<ΧΡ.ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Δεν πήγα διακοπές, είμαι κουρασμένος, αλλά πρέπει να σας πω ότι είμαι πολύ ικανοποιημένος γιατί ο αγώνας μας είναι πάρα πολύ δημιουργικός αγώνας, και επίσης να σας πω ότι η ικανοποίησή μου είναι ακόμα μεγαλύτερη γιατί έχουμε πετύχει όλους τους στόχους στο χρονοδιάγραμμα που είχαμε βάλει και στο πρόγραμμά μας. 

<Γ. ΠΟΛΙΤΗΣ> Αυτό όμως που συζητάνε όλοι το τελευταίο δεκαπενθήμερο είναι τα τηλεοπτικά σποτ, τα οποία ξεφεύγουν λίγο από την κλασσική αισθητική του ΠΑΣΟΚ. Είναι κάτι πολύ μοντέρνο. 

<ΧΡ.ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ> Δεν κατεβαίνει το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές.

Απάντηση

 

Άσκηση 2

Μελετήστε τα παρακάτω αποσπάσματα από την αρχή, τη μέση και το τέλος μιας ραδιοφωνικής συνέντευξης. Πώς ανοίγει και κλείνει η συνομιλία; Πώς αποκλίνει από την αναμενόμενη δομή μιας συνέντευξης;

<ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ> Στην τηλεφωνική μας γραμμή είναι ο κύριος Τσοβόλας να μας εξηγήσει γιατί αποκλείει την συνεργασία με το κυβερνών κόμμα. Σας ακούμε κύριε Τσοβόλα.

<Δ. ΤΣΟΒΟΛΑΣ> Καλό μεσημέρι.

<ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ> Χαρακτηρίσατε αυτή την πρόταση συνεργασίας του Γραμματέα του ΠΑΣΟΚ ως προεκλογικό πυροτέχνημα. Ο λόγος.

<Δ. ΤΣΟΒΟΛΑΣ> Είναι προεκλογικό πυροτέχνημα, είναι υποκριτική διότι η πράξη μέχρι και αυτή την στιγμή της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ αλλά και το ίδιο το ΠΑΣΟΚ είναι τελείως αντίθετη προς τα λόγια που κάνει.

[…]

Ο τρόπος που αντιμετωπίζει το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση τα άλλα κόμματα και σε σχέση με τα μέσα μαζικής επικοινωνίας-

<ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ> Κύριε Τσοβόλα επιτρέψτε μου να κάνω όμως μια παρατήρηση ότι αυτή την στιγμή μιλάτε στο κρατικό ραδιόφωνο.

<Δ. ΤΣΟΒΟΛΑΣ> Μήπως χρειάζεται να βγάλετε λίγο πόσο βγαίνει το ΔΗΚΚΙ και τα άλλα μικρά κόμματα και στο κρατικό ραδιόφωνο και πόσο βγαίνουν το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία; Μήπως χρειάζεται; Δεν μας κάνει χάρη κανένας να μιλάμε μια φορά στους δυο μήνες.

<ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ> Μα το δικαιούστε δεν το λέμε εμείς και πρέπει να ομιλείτε.

<Δ. ΤΣΟΒΟΛΑΣ> Το λέει ρητά όπως ξέρετε ο νόμος του κυρίου Βενιζέλου που ψηφίστηκε το ’95 και αφορά την λειτουργία ραδιοφώνου και της τηλεόρασης. Στο πρώτο άρθρο λέει ρητώς επί λέξει: όλα τα ραδιόφωνα και οι τηλεοράσεις οι κρατικές και οι ιδιωτικές υποχρεούνται και όχι δικαιούνται, να διαρθρώνουν έτσι τα δελτία ειδήσεων που να εκφράζονται οι θέσεις όλων των κομμάτων που εκπροσωπούνται στην ελληνική βουλή και στο ευρωκοινοβούλιο. Και σας ερωτώ. Έβγαλε ποτέ κανένα ΔΗΚΚΙ και η τηλεόραση η κρατική σε εκπομπές που γίνεται πολιτικός διάλογος; Έβγαλε κανένα απ’ τα μεγάλα κανάλια σύμφωνα με το σύνταγμα και με τον νόμο;

<ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ> Δυστυχώς δεν μπορώ να σας απαντήσω.

<Δ. ΤΣΟΒΟΛΑΣ> Με βγάλατε τώρα μια φορά γιατί το κρατικό ραδιόφωνο και αυτό αποτελεί απάντηση σ’ αυτά που λέω εγώ προηγουμένως, γιατί υποτιμάμε και την νοημοσύνη του κόσμου που παρακολουθεί και το κρατικό και το ιδιωτικό.

<ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ> Πάντως κύριε Τσοβόλα εδώ με την κρατική ραδιοφωνία δεν πρέπει να έχετε παράπονο αλλά δεν πειράζει ας συνεχίσουμε την κουβέντα μας γιατί άλλα ξέρει η ροή της κουβέντας.

[…]

<ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ> Στον Δήμο της Αθήνας τι προτείνετε εσείς;

<Δ. ΤΣΟΒΟΛΑΣ> Έχουν κάνει αντιπροσωπείες το ΔΗΚΚΙ με αντιπροσωπεία το ΚΚΕ συνάντηση και την προηγούμενη Παρασκευή, την δεύτερη συνάντηση. Περιμένουμε απάντηση δεν βάζουμε ονόματα εκεί, βάζουμε κάποια άλλα ζητήματα, περιμένουμε αυτή την εβδομάδα να μας δώσουν την τελική απάντηση απ’ την πλευρά της αντιπροσωπείας το ΚΚΕ.         

<ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ> Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ κύριε Τσοβόλα, να είστε καλά.

<Δ. ΤΣΟΒΟΛΑΣ> Και εγώ σας ευχαριστώ πάρα πολύ, να είστε καλά, γεια σας.

Απάντηση

 

Άσκηση 3

Πώς αρχίζει την εκπομπή και πώς δίνει το λόγο ο παρουσιαστής στην παρακάτω τηλεοπτική συζήτηση στρογγυλής τραπέζης; Διαφέρει ο τρόπος που παρουσιάζει τους συμμετέχοντες; (Σημειώνονται οι μικρές παύσεις με (.), τα σημεία στα οποία οι ομιλητές τραβούν τη φωνή τους με :: και με [ τα σημεία στα οποία μιλούν ταυτόχρονα).

<Παρουσιαστής> Κυρίες και κύριοι γεια σας. Πηγή χαράς, ζωής και δημιουργίας, ένα παιδί, το όνειρο κάθε γυναίκας, η επιθυμία κάθε ζευγαριού. Τι γίνεται όμως, όταν ε:: το όνειρο δε γίνεται πραγματικότητα κι όταν ο:: πελαργός χάνει το δρόμο. Την απάντηση έχει η επιστήμη που έχει ανοίξει καινούργιους δρόμους εκεί που η φύση φρενάρει. Όταν η φυσιολογική εγκυμοσύνη δεν επιτυγχάνεται το λόγο έχει η μέθοδος της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Πότε και κάτω από ποιες προϋποθέσεις πραγματοποιείται; Κρίσιμα ερωτήματα για ένα κρίσιμο θέμα που σήμερα θέτουμε επί τάπητος. Να σας πω ότι:: για το θέμα της εξωσωματικής γονιμοποίησης που:: φαίνεται ότι γίνεται όλο και πιο αναγκαίο όσο περνάν τα χρόνια γιατί:: όλο και περισσότερες γυναίκες, κι είν’ ένα θέμα που πρέπει να το κουβεντιάσουμε αυτό, δεν μπορούν να κάνουν παιδιά. Γι’ αυτό το θέμα λοιπόν σήμερα θα μιλήσουμε με τον κύριο ((κοιτά το σημειωματάριό του)) Χάρη Κατζλάρη που είναι διδάκτωρ εμβρυολογίας, εμβρυολόγος, καλώς ήρθατε, τη κυρία Βάσω Καραμπίνη - η κυρία Βάσω Καραμπίνη (.) έχει κάνει εννέα προσπάθειες ανεπιτυχής εξωσωματικής, γονιμοποίησης – και μη φαντάζεστε ότι:: κάποιοι ή κάποιος ε:: μια κρατική μέριμνα έχει φροντίσει ώστε να μην πληρώσει μόνη της όλ’ αυτά τα έξοδα τα οποία είν’ ένα πολύ σημαντικό ποσό, μόνη της λοιπόν (0) ε:: μετά από εννέα:: ανεπιτυχείς προσπάθειες έχετ’ ακόμα κουράγιο;

<κ. Καραμπίνη> ((γνέφει καταφατικά)) ποτέ δε θα σταματήσω [να έχω

<Παρουσιαστής> [ποτέ δε θα σταματήσετε να έχετε. Ο κύριος Ηλίας Γάτος, γυναικολόγος ειδικός στην εξωσωματική γονιμοποίηση είναι μαζί μας σήμερα, καθώς κι η κυρία Νέλλη Θεοδοσίου ψυχολόγος. ((μετακινείται στην άλλη άκρη του στούντιο)) Από δω έχουμε τη κυρία Σοφία Τσιτσιλώνη. Η κυρία:: Σοφία Τσιτσιλώνη μετά από τρεις ε:: εξωσωματικές- προσπάθειες για εξωσωματική έμεινε έγκυος και σήμερα ο γιόκας της είναι δύο χρόνων και:: είναι πρόεδρος του Σωματείου Κυβέλη. Όχι ο γιος της, η ίδια ((γέλια)) η κυρία Τσιτσιλώνη. Το:: Σωματείο Κυβέλη (.) ε:: που αν θέλετε:: με χαρά μας ε θα μπορούσαμε να πούμε ότι είμαστε η νονοί αυτού του σωματείου γιατί θυμάστε από πότε ξεκίνησε, από δω απ’ αυτή την εκπομπή είχε ξεκινήσει, είναι σωματείο υποστήριξης γονιμότητας […] και:: πριν πάμε στις ερωτήσεις προς τους γιατρούς, θέλω ν’ αρχίσω από τη κυρία Βάσω Καραμπίνη η οποία εννέα φορές έχει υποστεί όλη αυτή τη::ν ε:: ιστορία:: Φαντάζομαι ότι έχετε κουραστεί  πως μπορεί η ελπίδα να μη χάνεται [αλλά

<κ. Καραμπίνη> [η ελπίδα πεθαίνει τελευταία

<Παρουσιαστής> ε:: είναι μεγάλο το ποσοστό; Εδώ θα πρέπει να ρωτήσω έτσι:: για λίγο ένα γιατρό, είναι μεγάλο το ποσοστό  - των γυναικών που με την πρώτη ε:: πετυχαίνει η εξωσωματική; Ο κύριος Γάτος

<κ. Γάτος> είναι αρκετά μεγάλο το ποσοστό γυναικών που με την πρώτη [επιτυχαίνει

<Παρουσιαστής> [σε σε τι ποσοσ- [ναι 

<Γυναικολόγος 1> [αν  αν  και θεωρητικά:: ο καλύτερος κύκλος  είναι ο δεύτερος διότι σε πολλές γυναίκες  δεν ξέρουμε  από την αρχή πως θα αντιδράσει ο οργανισμός τους (.) στα φάρμακα  και πως θα είναι το καλύτερο:: δυνατό αποτέλεσμα

Απάντηση

 

Άσκηση 4

Στο παρακάτω απόσπασμα από μια ψυχαγωγική εκπομπή, πώς διαφέρει η αλληλεπίδραση της παρουσιάστριας (Π) με την καλεσμένη (Κ) από το αναμενόμενο; Πώς συμβάλλουν σε αυτό οι γλωσσικές επιλογές της παρουσιάστριας;

<Π> Να απολαύσουμε τα κορίτσια, θα σας παρακαλέσω και εσάς που είσαστε στο σπίτι σας και γνωρίζετε κάποια πράγματα για τα κορίτσια, μπορεί να είσαστε γνωστοί τους, μπορεί να είσαστε φίλοι τους, μπορεί να είσαστε παντελώς άγνωστοι και να θέλετε να τους πείτε κάτι, μια δική σας συμβουλή. Να τους δώσετε την γνώμη σας κάτι που φαντάζεστε γι’ αυτές. Και βασικά να ψηφίσετε ποιες από αυτές τις τρεις κοπέλες που πρέπει να αναδειχτούν, θα πρέπει επειγόντως να πάνε σε μία πίστα να τραγουδήσουν γιατί είναι το φυσικό τους περιβάλλον. Οκέι. Μερσί. Να σκάσει μύτη παρακαλώ η κοπέλα η πρώτη που είναι η Ελευθερία ΧΧ. Για πάμε, για να περάσει η Ελευθερία ΧΧ. Έλα, δώσε.

((η καλεσμένη τραγουδά))

Λιγάκι πιες. Μην πιεις και πολύ και τρελαθείς. Την πίνεις την σαμπανίτσα; Άκουα το βλέπω, όχι σαμπάνια. Θες να το κρατήσεις το ποτηράκι;

<Κ> Να το αφήσω κάτω.

<Π> Όπως είδατε είμαστε φουλ από όλα παιδιά, από λουλούδι, από σαμπάνια, από λεζάντα, μέσα σ’ όλα είμαστε σήμερα. Λοιπόν η Ελευθερία η ΧΧ, τι ηλικία έχεις Ελευθερία μου; 

<Κ> Δεκαεννιά.

<Π> Είσαι πολύ μικρούλα ε;

<Κ> Ναι.

<Π> Τι κάνεις εσύ με τι ασχολείσαι;

<Κ> Τραγουδάω.

<Π> Είσαι τραγουδίστρια;

<Κ> Μ’ αρέσει το τραγούδι, όχι δεν είμαι τραγουδίστρια ακόμα, τώρα θέλω να μπω επαγγελματικά.

<Π> Θέλεις να σκάσεις μύτη δυναμικά τώρα.

<Κ> Ναι, ναι.

<Π> Τι έχεις κάνει εσύ, έχεις κάνει

<Κ> Έχω κάνει ένα χρόνο ωδείο, στους Αγίους Αναργύρους κάποιο ωδείο, και τώρα περιμένω

<Π> Προτάσεις

<Κ> Προτάσεις, κάποιος να με βοηθήσει να με προωθήσει κάπου

<Π> Θέλεις προώθηση εσύ ε;

<Κ> Ναι.

<Π> Σ’ αρέσουν αυτού του είδους τα τραγούδια  που μας είπες τώρα;

<Κ> Ναι, ναι

<Π> Δεν είσαι πολύ μικρή εσύ για να ξεκινήσεις τώρα, θα μου πεις δεκαεννιά, νορμάλ είναι δεκαεννιά χρονών 

<Κ> Καλύτερα να ξεκινήσω από πιο μικρή να πάρω και τον αέρα, μη βγω και πολύ μεγάλη και-

<Π> Μην πάρεις πολύ αέρα λέω. […] Κοιτάξτε, εγώ βλέπω εδώ πέρα ένα:: εντάξει η κοπέλα είναι άπειρη δεν ξέρει. Δεν είχε καλή αντίδραση στην σαμπάνια εγώ είδα.

Απάντηση