Απάντηση

1-δ

2-ε

3-α

4-γ

5-β

Άσκηση 2

Να εντοπίσετε τους συνοχικούς δεσμούς στο παρακάτω απόσπασμα λόγου:

Ανήμερα τ’ Αγιού Σιδέρου, 14 του Μάη, μέρα Σαββάτο γέννησε η Μαργαρίτα. Με το ξημέρωμα έριξε κάτω ένα μπουγαδάκι σαν τα κρύα τα νερά. Σιδερή τ’ ονομάτισα, να ’ναι γερό και σιδερένιο, φτου φτου φτου μάσαλλαχ.

Ήτανε έτοιμη από τα χτες η γελάδα, την είχε πάρει το μάτι μου αποβραδίς που γύρευε τη βολή της για να λευτερωθεί, πήγα με το φακό και της λασκάρισα το βοσκό να ’χει άπλα και το ’πα στη Μαρία, η γελάδα ίσαμε το πρωί θα ’ναι γεννημένη, έτσι της είπα σαν πέσαμε στο κρεβάτι αλλά εκείνη δεν εχαμπάριασε.

Γιάννης Μακριδάκης, Παρασκευή και δεκατρείς, Τεφλόν τχ. 6 Απάντηση

Απάντηση

Αναφορά

-τ’ ονομάτισα (το ονομάτισα) = το το συσχετίζεται με το ένα μπουγαδάκι, αναδρομή

-την είχε πάρει το μάτι μου = το την συσχετίζεται με το η γελάδα, αναδρομή

-τη βολή της = το της συσχετίζεται με το η γελάδα, αναδρομή

-της λασκάρισα = το της συσχετίζεται με το η γελάδα, αναδρομή

-το ’πα στη Μαρία = το το συσχετίζεται με το η γελάδα ίσαμε το πρωί θα ’ναι γεννημένη, καταδρομή

-έτσι της είπα = το της συσχετίζεται με το στη Μαρία, αναδρομή

-εκείνη δεν εχαμπάριασε = το εκείνη συσχετίζεται με το στη Μαρία, αναδρομή

Έλλειψη

[] έριξε = απουσιάζει το Μαργαρίτα

[] Σιδερή τ’ ονομάτισα = απουσιάζει το εγώ

[] να ’ναι γερό και σιδερένιο = απουσιάζει το μπουγαδάκι

[] που γύρευε τη βολή της = απουσιάζει το η γελάδα

[] για να λευτερωθεί = απουσιάζει το η γελάδα

[] πήγα με το φακό και [] της λασκάρισα το βοσκό = απουσιάζει το εγώ

[] να ’χει άπλα = απουσιάζει το η γελάδα

και [] το ’πα στη Μαρία = απουσιάζει το εγώ

έτσι [] της είπα = απουσιάζει το εγώ

σαν πέσαμε [] στο κρεβάτι = απουσιάζει το εμείς

Υποκατάσταση

έτσι της είπα = το έτσι συσχετίζεται με το η γελάδα ίσαμε το πρωί θα ’ναι γεννημένη

Συνδετικότητα/ σύζευξη

[Σιδερή τ’ ονομάτισα,] να [’ναι γερό και σιδερένιο] = τελική σύζευξη (σκοπός)

[γύρευε τη βολή της] για να [λευτερωθεί] = τελική σύζευξη (σκοπός)

[της λασκάρισα το βοσκό] να [’χει άπλα] = τελική σύζευξη (σκοπός)

[έτσι της είπα] σαν [πέσαμε στο κρεβάτι] = χρονική σύζευξη

[έτσι της είπα σαν πέσαμε στο κρεβάτι] αλλά [εκείνη δεν εχαμπάριασε.] = αντιθετική σύζευξη

Λεξικές/σημασιολογικές σχέσεις

μέρα Σαββάτο = σχέση υπωνυμίας

μπουγαδάκι, γελάδα = σχέση αντίθεσης

και το ’πα στη Μαρία/ έτσι της είπα = επανάληψη

Άσκηση 3

Να εντοπιστούν οι δείκτες σύζευξης/οργάνωσης λόγου στο παρακάτω κείμενο, τα αποσπάσματα που αυτοί συσχετίζουν καθώς και ο τρόπος με τον οποίο τα συσχετίζουν.

Πριν από πολύν καιρό ζούσαν άνθρωποι και στη νότια μεριά του Μποϊγκάν, στο χωριό Μαβάτ. Σε αυτό το χωριό ζούσαν και δυο αδερφές, η Ντοράμ ήταν η νεότερη και η Ντομάκ η πρωτότοκη.

Όταν οι γονείς τους χρειαζόντουσαν νερό, τα δυο κορίτσια έπρεπε να πάνε μέχρι την πηγή να κουβαλήσουν το νερό μέσα σε μεγάλα δοχεία από ινδικό καλάμι. Και κάθε φορά που τα κορίτσια πήγαιναν για νερό, τα συνόδευε ο Βέλκι και μερικά άλλα αγόρια του χωριού. Έλεγαν αστεία μεταξύ τους και γελούσαν σ’ όλο το δρόμο. Κι όταν έφταναν στην πηγή, γέμιζαν με νερό τους σωλήνες από ινδικό καλάμι. Όμως πριν ξεκινήσουν για τα σπίτια τους τα κορίτσια και τα αγόρια έκαναν ένα μεγάλο κύκλο κι έπαιζαν μπάλα.

Αικ. Ζωιτοπούλου, Εξωτικά παραμύθια

Απάντηση

[ η Ντοράμ ήταν η νεότερη] και [η Ντομάκ η πρωτότοκη] = προσθετική σχέση σύζευξης

Όταν [οι γονείς τους χρειαζόντουσαν νερό], [τα δυο κορίτσια έπρεπε να πάνε μέχρι την πηγή] = χρονική σχέση σύζευξης

[τα δυο κορίτσια έπρεπε να πάνε μέχρι την πηγή] να [κουβαλήσουν το νερό μέσα σε μεγάλα δοχεία από ινδικό καλάμι] = τελική σχέση σύζευξης

[Όταν οι γονείς τους χρειαζόντουσαν νερό, τα δυο κορίτσια έπρεπε να πάνε μέχρι την πηγή να κουβαλήσουν το νερό μέσα σε μεγάλα δοχεία από ινδικό καλάμι.] Και [κάθε φορά που τα κορίτσια πήγαιναν για νερό, τα συνόδευε ο Βέλκι και μερικά άλλα αγόρια του χωριού.]= προσθετική σχέση σύζευξης

[Έλεγαν αστεία μεταξύ τους] και [γελούσαν σ’ όλο το δρόμο] = προσθετική σχέση σύζευξης

[Έλεγαν αστεία μεταξύ τους και γελούσαν σ’ όλο το δρόμο.] Κι [όταν έφταναν στην πηγή, γέμιζαν με νερό τους σωλήνες από ινδικό καλάμι.] = προσθετική σχέση σύζευξης

όταν [έφταναν στην πηγή,] [γέμιζαν με νερό τους σωλήνες από ινδικό καλάμι.] = χρονική σχέση σύζευξης

[Κι όταν έφταναν στην πηγή, γέμιζαν με νερό τους σωλήνες από ινδικό καλάμι.] Όμως [πριν ξεκινήσουν για τα σπίτια τους τα κορίτσια και τα αγόρια έκαναν ένα μεγάλο κύκλο κι έπαιζαν μπάλα.] = αντιθετική σχέση σύζευξης

πριν [ξεκινήσουν για τα σπίτια τους] [τα κορίτσια και τα αγόρια έκαναν ένα μεγάλο κύκλο κι έπαιζαν μπάλα] = χρονική σχέση σύζευξης

[τα κορίτσια και τα αγόρια έκαναν ένα μεγάλο κύκλο] κι [έπαιζαν μπάλα] = προσθετική σχέση σύζευξης