Άσκηση 1

Προσπαθήστε να μαντέψτε τις λέξεις που λείπουν από τα παρακάτω ποιήματα:

 

α) ΣΤΟ ΑΚΡΟΓΙΑΛΙ

 

Απρίλης ήταν κι ήταν Κυριακή

Σαν πήγαμε στο _________ ακρογυάλι,

Και δίπλα στ’ _________ το σπητάκι εκεί

Στο στήθος μου έγειρες το αχνό _________.

 

Μες στη _________ εκεί πέρα σιγαλιά,

Κρυφούς μαρτύρους είχαμε μονάχους

Το πέλαγος, τ’ ανήσυχα πουλιά,

Τη βάρκα τη _________ και τους βράχους.

 

Για την ωραία στιγμή τη _________,

Που εσμίξαμε τα χέρια και τα χείλη

Δεν το θυμάσαι; Ήταν Κυριακή

Κι ήταν Δύσι _________ του _________.

 

Λάμπρος Πορφύρας, Τα ποιήματα (1894-1932

 

β) ΓΡΑΜΜΑ

 

Ο ταχυδρόμος,

σέρνοντας στα βήματά του την _________ μου

μου ‘φερε και σήμερα ένα φάκελο

με τη _________ σου.

Το όνομά μου γραμμένο απ’ έξω με _________.

Η διεύθυνσή μου ένας _________ δρόμος.

Όμως ο ταχυδρόμος

τον βρήκε αποσυρμένο στη μορφή μου,

κοιτώντας τα παράθυρα που έσκυβαν μαζί μου,

διαβάζοντας τα _________ μου

που έπλαθαν κιόλας μια απάντηση.

Θα τον ανοίξω με την καρτερία μου

και θα ξεσηκώσω με τη _________ μου

τ’ άγραφά σου.

Κι αύριο θα σου απαντήσω

στέλνοντάς σου μια φωτογραφία μου.

Στο πέτο θα έχω _________ τριφύλλια,

στο στήθος σκαμμένο

το μενταγιόν της συντριβής.

Και στ’ αυτιά μου θα κρεμάσω-συλλογίσου-

τη _________ σου.

                       

Κική Δημουλά, Έρεβος 1956, Στιγμή 1990

 

Συγκρίνετε τώρα με τις πραγματικές επιλογές των ποιητών:

α) έρημο, άσπρο, κεφάλι, βαθειά, μικρούλα, μαγική, ρόδινη, Απρίλη

β) ελπίδα, σιωπή, λήθη, ανύπαρκτος, χέρια, μελαγχολία, σπασμένα, σιωπή

Για ποιους λόγους πιστεύετε ότι επέλεξαν αυτές τις λέξεις και πώς διαφέρουν μεταξύ τους οι επιλογές που έκαναν οι δύο ποιητές;

Απάντηση

 

Άσκηση 2

Στους επόμενους πίνακες παρουσιάζονται πολύ συχνά επίθετα και ουσιαστικά στο έργο δύο γνωστών ποιητών μας, του Κ. Π. Καβάφη και του Κώστα Καρυωτάκη. Από τις γνώσεις και την εμπειρία σας, μπορείτε να βρείτε ποια στήλη προέρχεται από κάθε ποιητή; Σε τι στοιχεία βασιστήκατε;

 

ΕΠΙΘΕΤΑ ΚΑΤΑ ΣΕΙΡΑ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ

 

 

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΚΑΤΑ ΣΕΙΡΑ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ

 

Απάντηση

 

Άσκηση 3

Χαρακτηρίστε το επίπεδο ύφους στα παρακάτω κείμενα, συγκρίνοντάς τα μεταξύ τους. Σε ποια γλωσσικά στοιχεία βασίζεστε και σε ποιες παραμέτρους διαφοροποίησης αντιστοιχούν;

 

α) κοίτα, Τρίτη θέλω ν’ ανέβω στη σχολή γιατί μου ‘χει μείνει, μου ‘χουν μείνει δυο τρεις δουλίτσες και θέλω να δω και πότε αρχίζουμε εξεταστική

 

β) Τα δικαιώματα αυτά αποτελούν τη βάση της αυτοεπιβεβαιωτικής συμπεριφοράς. Σημειώστε ότι η ιεράρχησή τους είναι τυχαία και η σπουδαιότητά τους ισοδύναμη.

 

γ) Κάθε μέρα ανέβαιναν πάνω σ' έναν ύφαλο από όπου αγνάντευαν τα καράβια, έπαιζαν με τους γλάρους, έβλεπαν το ηλιοβασίλεμα και σαν η νύχτα άπλωνε το δαντελένιο πέπλο της, κατέβαιναν στο βυθό όπου βρισκόταν το κοραλλένιο παλάτι.

 

δ) Οι διατάξεις του παρόντος δεν εφαρμόζονται στο ένστολο προσωπικό των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας και στο οικιακό υπηρετικό προσωπικό. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να εξασφαλίζεται, όσο αυτό είναι δυνατόν, η ασφάλεια και η υγεία του ως άνω προσωπικού, έχοντας υπόψη τους στόχους του παρόντος.

 

ε) καλό σας μεσημέρι, επανάληψη του δημοψηφίσματος δεν πρόκειται να γίνει χωρίς να προηγηθούν διαπραγματεύσεις και βελτιώσεις δήλωσε ο πρόεδρος της δημοκρατίας

 

στ) — Μεγάλε, πεσμένο σε βλέπω. — Με καταπιέζει  η δικιά  μου, ρε φίλε. – Ε, καλά, έτσι είναι όλες! — Εγώ όμως δε θέλω ν’ ακούω μουρμούρα αλλά το άνεμο της ελευθερίας στ’ αυτιά!  — Ε, τότε δε θες γυναίκα, ρε φίλε. Μηχανή θες!

 

ζ) O χώρος που φέρει το όνομα Θράκη από τους αρχαιοτάτους ακόμη χρόνους δεν είχε σαφή και καθαρισμένα όρια. Στην έρευνά μας η Θράκη εξετάζεται με τα ευρύτερά της εθνολογικά και γεωγραφικά όρια προς δυσμάς, προς βoρράν, προς νότο και προς ανατολάς.

 

η) Πολλές από τις δουλειές του σπιτιού –όπως η προετοιμασία του φαγητού ή το σιδέρωμα– που απαιτούν την προσοχή μας, συχνά τις κάνουμε αφηρημένα, γιατί το μυαλό μας... πετάει αλλού, στα προβλήματα της δουλειάς ή της οικογένειάς μας. Το αποτέλεσμα είναι να παθαίνουμε μικρά ατυχήματα λόγω της απροσεξίας μας.

Απάντηση

 

Άσκηση 4

Συγκρίνετε τα παρακάτω κείμενα από δύο διαφορετικούς ομιλητές (κυβερνητικούς εκπροσώπους) που προέρχονται από το ίδιο κειμενικό είδος (ενημέρωση συντακτών). Σε ποια γλωσσικά στοιχεία πιστεύετε ότι εντοπίζεται το ύφος των ομιλητών;

 

α) Καλό μεσημέρι.

Όπως ξέρετε, από αύριο ξεκινά μια κρίσιμη περίοδος για την ελληνική οικονομία. Έρχεται η τρόικα και ξεκινούν οι διαβουλεύσεις. Είναι μια περίοδος όπου θα απαιτηθεί η μέγιστη δυνατή αποδοτικότητα – και της κυβέρνησης και του κρατικού μηχανισμού.

Οι διαβουλεύσεις θα είναι δύσκολες. Από την πλευρά μας, ξέρουμε ότι θα υπάρξουν πιέσεις για πιο γρήγορες διαρθρωτικές αλλαγές, αλλά με την επίγνωση –ανεξάρτητα της όποιας αξιολόγησης μπορεί να κάνει καθένας– ότι έχουμε κάνει πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια όλο αυτό τον καιρό. Έχουν προχωρήσει σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές. Έχετε δει ότι η δημοσιονομική προσαρμογή που έγινε στην Ελλάδα ήταν πολύ μεγαλύτερη από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Τον τελευταίο καιρό έχουν προχωρήσει μια σειρά από νομοσχέδια που σχετίζονται με τις διαρθρωτικές αλλαγές και νομίζω ότι είμαστε σε ένα καλό δρόμο για να προχωρήσουμε, να ολοκληρώσουμε τις διαβουλεύσεις και την υπογραφή της δανειακής σύμβασης.

Χθες, είχαμε την επίσκεψη του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών κ. Βεστερβέλε, ο οποίος δήλωσε την έμπρακτη στήριξη  και υποστήριξη της Ελλάδας από τη Γερμανία και τους εταίρους μας. Παρά τις δυσκολίες λοιπόν, υπάρχει η αισιοδοξία ότι στο τέλος θα ολοκληρωθούν όλα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για να αντιμετωπίσουμε το τεράστιο πρόβλημα χρηματοδότησης που όλοι βλέπουμε γύρω μας ότι υπάρχει.

Επίσης, θα ήθελα να σας πω ότι υπάρχει μια συνέντευξη του Πρωθυπουργού στο αμερικάνικο δίκτυο CNBC, η οποία νομίζω ότι δίνει πολλές απαντήσεις γύρω από τα οικονομικά.

Παρακαλώ τις ερωτήσεις σας.

 

β) Καλό σας μεσημέρι.

Κατατέθηκε χθες το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Άμυνας για την υπηρεσιακή εξέλιξη και ιεραρχία των στελεχών Ενόπλων Δυνάμεων. Ένα νομοσχέδιο που αποτελεί την πρώτη σοβαρή προσπάθεια εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης του στρατεύματος, καθώς καθιερώνει αντικειμενικά κριτήρια προαγωγών, με βάση τα 35 πραγματικά χρόνια εργασίας, ό,τι ισχύει δηλαδή και για τους υπόλοιπους εργαζόμενους. Καθιερώνει το θεσμό του ειδικού εφέδρου οπλίτη. Θεσμοθετεί ένα νέο σύστημα στον ευαίσθητο τομέα των εξοπλισμών που θα μας επιτρέπει να προγραμματίζουμε, σε ορίζοντα δεκαπενταετίας, με βάση τις πραγματικές ανάγκες του στρατεύματος και απόλυτη διαφάνεια.

Στόχος μας είναι να έχουμε ένα αξιόμαχο σύγχρονο, αποτελεσματικό στράτευμα που διέπεται από την αντικειμενικότητα και τιμά και το τελευταίο ευρώ του Έλληνα πολίτη.

Παράλληλα, η κυβέρνηση, μέσω του υπουργείου Υποδομών και των συναρμόδιων υπουργείων, δρομολογεί ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο υποδομών και αναπτυξιακών έργων για τη Θεσσαλονίκη, αλλά προχωρά και στην επιτάχυνση των μεγάλων έργων και των έργων παραχώρησης που είναι απαραίτητα για να μπει η χώρα σε τροχιά ανάπτυξης.

Την ίδια στιγμή όμως, που η κυβέρνηση εργάζεται πυρετωδώς, προωθώντας ριζικές αλλαγές σε όλους τους τομείς, βλέπουμε και πάλι τους αντιπάλους μας να λιποτακτούν για τρίτη φορά από την αίθουσα της Βουλής, προσβάλλοντας βάναυσα, για τρίτη φορά και μάλλον όχι για τελευταία, την κοινοβουλευτική διαδικασία, το δημοκρατικό πολίτευμα και τους Έλληνες πολίτες που επιθυμούν τη διαλεύκανση υποθέσεων που έχουν πληγώσει τη δημόσια ζωή. Ο φόβος της ενοχής τους οδηγεί σε σπασμωδικές κινήσεις συγκάλυψης των ευθυνών της. Φαίνεται ότι δεν έχουν αντιληφθεί ακόμη το μέγεθος της καταστροφής που προκάλεσαν στη χώρα και εμφανίζονται προκλητικά αμετανόητοι. Ετοιμάζονται δε, να λιποτακτήσουν και άλλη φορά, για να καλύψουν τις ευθύνες τους και από άλλες εξεταστικές επιτροπές.

Οι πολίτες γνωρίζουν ότι εμείς, μαζί με τον ελληνικό λαό, εργαστήκαμε για την αποκάλυψη των μεγάλων σκανδάλων. Η άτακτη φυγή τους, αντίθετα, καταδεικνύει πολιτική ανευθυνότητα, αποτελεί ομολογία ενοχής και προσβάλλει βάναυσα και ευθέως τον Έλληνα πολίτη.

Παρακαλώ τις ερωτήσεις σας.

Απάντηση