Α. Η Ο (=ομιλήτρια) είπε ότι η Μέση
Ανατολή είναι ένα καζάνι που βράζει.
Β. Αυτό είναι μια κατάφωρα ψευδής δήλωση
(καταπατά ξεκάθαρα την αρχή της ποιότητας).
Γ. Άρα, εκτός και αν αυτά που λέει η Ο είναι
εντελώς άστοχο (δηλ. εκτός και αν δεν τηρεί την αρχή της συνεργασίας), τότε προσπαθεί να μεταφέρει ένα άλλο μήνυμα.
Δ. Αυτό θα πρέπει να είναι ένα σχετικό
μήνυμα.
Ε. Το πιο προφανές σχετικό μήνυμα είναι
ότι η Ο μιλά μεταφορικά (χρησιμοποιεί ένα σχήμα λόγου).
ΣΤ. Η Ο υπονοεί ότι η Μέση Ανατολή είναι μια
περιοχή όπου η κατάσταση είναι έκρυθμη ή/και επικίνδυνη.
Οι επικήδειοι λόγοι είναι μια άλλη περίπτωση όπου ενδέχεται να μην ισχύουν
όλα τα συνομιλιακά αξιώματα. Ποιο αξίωμα θεωρείτε ότι
είναι πιθανόν να μην ισχύει στους επικήδειους λόγους και γιατί;
Το αξίωμα της
ποιότητας φαίνεται να μην ισχύει, διότι γενικά σε έναν επικήδειο λόγο (ή γραπτό
κείμενο) αναφερόμαστε στις αρετές του προσώπου που έφυγε από τη ζωή, ως φόρο
τιμής, παραλείποντας τις ατέλειές και τα μειονεκτήματά του. Το ζήτημα δεν είναι
να είμαστε αντικειμενικοί, αλλά να πούμε κάτι θετικό για τον/τη νεκρό/ή. Αυτό
δεν είναι αναγκαστικά ψευδές αλλά μάλλον μια επιλεκτική (μισή) αλήθεια.
Έρευνα στη Μαδαγασκάρη έχει δείξει ότι σε κάποιες αγροτικές κοινότητες οι
άνθρωποι δεν δίνουν όσες πληροφορίες χρειάζονται οι συνομιλητές τους, ειδικά αν
αυτές αφορούν κοντινά τους πρόσωπα. Τι συνέπειες έχει κάτι τέτοιο για τα
αξιώματα του Grice και για την καθημερινή
συνομιλία σε εκείνη τη γλωσσική κοινότητα;
Αν όλη η γλωσσική
κοινότητα γνωρίζει κάτι τέτοιο, τότε το αξίωμα της ποσότητας δεν ισχύει
συνολικά εκεί. Όχι απλώς δεν λένε οι άνθρωποι όσα χρειάζεται, αλλά και κανείς
δεν έχει τέτοια προσδοκία. Με την ίδια λογική, λοιπόν, έχει νόημα να
παρατηρήσουμε ότι στην ίδια κοινωνία οι άνθρωποι ενδέχεται να μην κάνουν καν
τέτοιες ερωτήσεις (όπως σε πολλές άλλες κοινωνίες θεωρείται αδιάκριτο ή και
απρεπές να ρωτάς κάποιον πόσα χρήματα κερδίζει από τη δουλειά του).