Αναλύστε με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια τις
παρακάτω έννοιες στα βασικά συστατικά τους (π.χ. ‘τραπέζι’ = χρηστικό
αντικείμενο, επίπεδη επιφάνεια, ύψος, πόδια στήριξης).
άντρας __________________________________________________________
κορίτσι__________________________________________________________
συρτάρι__________________________________________________________
εργένης__________________________________________________________
υποτείνουσα______________________________________________________
1. άντρας:
άνθρωπος, γένους αρσενικού, ενήλικας
2. κορίτσι:
άνθρωπος, γένους θηλυκού, ανήλικος
3. συρτάρι: μέρος
επίπλου, αποθηκευτικός χώρος, οριζόντιο προς το έδαφος
4. εργένης:
άνθρωπος, γένους αρσενικού, ενήλικας, ανύπαντρος
5. υποτείνουσα:
πλευρά, ορθογώνιου τριγώνου, απέναντι από την ορθή γωνία
Ποιες από τις παρακάτω λέξεις φαίνεται να συνδέονται με
περισσότερες από μία έννοιες;
τραπεζομάντηλο, θερμός, τασάκι, φυσικοχημεία, άρθρωση, κουτάλι
Έχουν όλες οι παρακάτω λέξεις αναφορά; Ποιες λέξεις
φαίνεται να μην έχουν αναφορά αλλά μόνο έννοια; Τι κοινό έχουν οι λέξεις που
δεν έχουν αναφορά;
τραπέζι, άντρας, και, των, γυναικολογία, μολονότι
Από τα χαρακτηριστικά που ακολουθούν την κάθε λέξη
ξεχωρίστε αυτά που ανήκουν στη δήλωση από εκείνα που ανήκουν στις συνδηλώσεις.
άντρας: άνθρωπος, αρσενικός, μάγκας, ενήλικας, υπεύθυνος
τσιγκούνης: άνθρωπος, σφιχτός με τα λεφτά, αρνητικός χαρακτηρισμός
οικονόμος: άνθρωπος, σφιχτός με τα λεφτά, θετικός χαρακτηρισμός
χειροποίητο: φτιαγμένο στο
χέρι, γνήσιο, σπάνιο, επιθυμητό
διαβιώνω: ζω, περνώ τη ζωή μου, λέξη λόγια της καθαρεύουσας
|
|
Δήλωση |
Συνδήλωση |
|
άντρας |
άνθρωπος, αρσενικός, ενήλικας |
μάγκας, |
|
τσιγκούνης |
άνθρωπος,
σφιχτός με τα λεφτά |
αρνητικός
χαρακτηρισμός |
|
οικονόμος |
άνθρωπος,
σφιχτός με τα λεφτά |
θετικός
χαρακτηρισμός |
|
χειροποίητο |
φτιαγμένο στο
χέρι |
γνήσιο,
σπάνιο, επιθυμητό |
|
διαβιώνω |
ζω, περνώ τη ζωή μου |
λέξη λόγια
της καθαρεύουσας |
Ποιες από τις παρακάτω φράσεις και προτάσεις έχουν
σημασία κανονική και προβλέψιμη με βάση τη σημασία των συστατικών τους και
ποιες όχι;
α. Έφαγα τις χυλοπίτες που έφτιαξε η
μάνα μου.
β. Έφαγα χυλόπιτα από τη Μαίρη.
γ. Η ώρα η καλή
δ. Η αδελφή μου η καλή
ε. Πήρε αύξηση.
στ. Πήρε πόδι.
α. προβλέψιμη, β. μη προβλέψιμη (ιδιωματική), γ. μη προβλέψιμη
(ιδιωματική), δ. προβλέψιμη, ε. προβλέψιμη, στ. μη προβλέψιμη (ιδιωματική)
Περιγράψτε τρεις διαφορετικές περιστάσεις (εξωγλωσσικά περιβάλλοντα) κάτω από τις οποίες η πρόταση
Έρχεται καταιγίδα
εξυπηρετεί διαφορετικούς επικοινωνιακούς σκοπούς.
1. Ενημέρωση/πληροφόρηση, π.χ. σε ένα δελτίο καιρού
2. Προειδοποίηση, π.χ. σε δελτίο για ναυτικούς ή ταξιδιώτες
3. Αίτημα (να ασφαλίσεις τις πόρτες ή τα παράθυρα) αν
είσαι αρμόδιος ή ικανός να το κάνεις