Συγκρότηση της συλλογικής μνήμης
Θεσσαλονίκη, Μητέρα των Προσφύγων. Από το 1914 μέχρι σήμερα : 100 χρόνια προσφυγιάς. Το προσφυγικό βίωμα άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στη διαμόρφωση του αυτοπροσδιορισμού της πόλης. Όμως η έννοια της ταυτότητας, ατομικής και συλλογικής, είναι ένα πολυσύνθετο, καθόλου γραμμικό και αυτονόητο ζήτημα, δεμένο με την έννοια της ιστορικής μνήμης. Το πώς όλα αυτά οικοδομούνται και μπορούν να εξηγήσουν τις εκάστοτε μεταμορφώσεις της Θεσσαλονίκης ως πόλης νεωτερικής αποτελεί το θέμα της ενότητας αυτής. Ταυτόχρονα μελετάται το προσφυγικό τραύμα που βίωσε το μουσουλμανικό στοιχείο που υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει την πόλη, ενώ διερευνάται κατά πόσο η Θεσσαλονίκη εξακολουθεί να αποτελεί ένα μωσαϊκό. Τέλος η ενότητα εξετάζει την έννοια του σεβασμού στην ιστορική μνήμη που κινδυνεύει να αλωθεί από την επικείμενη κατεδάφιση των προσφυγικών Καστρόπληκτων.
Συλλογική μνήμη : Ανάμνηση μέσα από τον τόπο, τη γλώσσα και τη θρησκεία 1/3
Πώς συγκροτείται η ιστορική μνήμη, πώς διατηρείται η συλλογική ταυτότητα μετά τον ξεριζωμό; Η ονοματοθεσία των κτιρίων και των δρόμων της Θεσσαλονίκης, η δημιουργία πολιτιστικών και αθλητικών συλλόγων, η διατήρηση των γλωσσικών ιδιωμάτων και της θρησκευτικής πίστης, είναι ορισμένοι από τους μηχανισμ…
Η πόλη χάνει τους μουσουλμάνους της 2/3
«Η πόλη μας, σαν μεγάλο λιμάνι, ήταν πάντοτε ένα μωσαϊκό φυλών και παραδόσεων», γράφει η Κυριακίδου. Κι αναμφίβολα απ’ αυτό το μωσαϊκό δεν πρέπει να αποκλείσουμε το μουσουλμανικό στοιχείο. «Στην τούρκικη συνοικία συναντούμε μερικά βρώμικα παιδιά – αλλά με κάτι μάτια που θα λιώνανε ακόμα και πέτρα» (…
Η πόλη ως παλίμψηστο, ως μωσαϊκό 3/3
Μωσαϊκό = δάπεδο ή τοιχογραφία που κατασκευάζεται με τη συγκόλληση ψηφίδων διαφόρων υλικών // (μεταφορικά) σύνολο ανομοιογενών στοιχείων που συνυπάρχουν ή αναμειγνύονται μεταξύ τους. Παλίμψηστο = το χειρόγραφο παπύρου ή περγαμηνής, του οποίου η πρώτη έχει αποξεσθεί, για να γραφτεί νέο κείμενο.
Θεσσ…