Ο πρόσφυγας ως ενεργός πολίτης
Δεν ήρθαν εδώ για διακοπές. Πρόσφυγες ή μετανάστες, διωγμένοι από τον πόλεμο ή τη φτώχεια, οι «ξένοι» της Θεσσαλονίκης φτάνουν στη πόλη με το όνειρο να χτίσουν από την αρχή μια καλύτερη ζωή και να αποτελέσουν ένα πραγματικό, ζωντανό κομμάτι της νέας πατρίδας. Ξεκινώντας από την παιδική ηλικία η ενότητα μελετά το προφίλ των μαθητών είτε πρόκειται για τις αλλαγές που προέκυψαν στη σύνθεση των σχολείων μετά το 1914 και κυρίως μετά το 1922 είτε πρόκειται για τη λειτουργία των σημερινών εθελοντικών σχολείων που διδάσκουν την ελληνική γλώσσα σε ενήλικες μετανάστες. Παράλληλα διερευνάται η διάσταση του πρόσφυγα ως εργαζόμενου : τα σκληρά, χειρωνακτικά επαγγέλματα που ασκούν συνήθως όσοι έχουν ανάγκη. Η Θεσσαλονίκη προχωράει μπροστά χάρη στα χέρια των αδύναμων, που κάποιες φορές διεκδικούν καλύτερες εργασιακές συνθήκες. Έτσι, ο εργαζόμενος πρόσφυγας παρουσιάζεται εδώ και ως ενεργός πολίτης, ως υποκείμενο με πολιτική και ταξική ταυτότητα, ενίοτε με συνδικαλιστική δραστηριοποίηση και με τις ιδεολογικές διαφοροποιήσεις του στο πέρασμα του χρόνου.
Η επαγγελματική αποκατάσταση 1/3
Η ενσωμάτωση των προσφύγων στην ελληνική κοινωνία συνδέεται άμεσα με την επαγγελματική τους αποκατάσταση αλλά και με την οικονομική και κοινωνική εξέλιξη της Ελλάδας μετά το 1ο μισό του 20ού αιώνα. Σύμφωνα με τις μελέτες, οι πρόσφυγες στη Θεσσαλονίκη απασχολήθηκαν τα πρώτα χρόνια κυρίως στον πρωτογε…
Τα παιδιά των προσφύγων μαθητές και εργαζόμενοι 2/3
Στην ηλικία που προσπαθούν να καταλάβουν τον κόσμο, ο κόσμος τους χάνεται και όλα όσα ήξεραν μέχρι τότε, αποκτούν νέο όνομα. Τα παιδιά των προσφύγων έρχονται στη Θεσσαλονίκη, γίνονται μαθητές και συχνά πρόωρα εργαζόμενοι. Ανακατεύονται με τα παιδιά των ντόπιων, γίνονται ένα ή αποξενώνονται. Η υποενό…
Από την εκμετάλλευση στους κοινωνικούς αγώνες 3/3
Χειρωνακτική εργασία, εκμετάλλευση, απολύσεις, πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων. Και μετά απ’ αυτά : η αφύπνιση, η ένταξη στους κοινωνικούς αγώνες, στο λαϊκό-εργατικό κίνημα. Οι πρόσφυγες βγαίνουν στο δρόμο. Και μαζί μ’ αυτά : η ανεργία, οι πολιτικές διώξεις, η καταστολή. Οι δρόμοι γεμίζουν αίματ…