1905
«Κόκκινη Κυριακή» στην Αγία Πετρούπολη
«Κόκκινη Κυριακή» στην Αγία Πετρούπολη
«Κόκκινη Κυριακή» στην Αγία Πετρούπολη: Σφαγή διαδηλωτών από τον τσαρικό στρατό. Ονομάστηκε έτσι γιατί η πόλη βάφτηκε κόκκινη από το αίμα.
Διαβάστε σχετικά:
Ο πρύτανης κάτι φωνάζει, μα πού ν’ ακουστεί με το κακό που γίνεται. Γιορτή δεν θέλατε; Εμείς έτσι γιορτάζουμε. Σηκωθήκαμε κι εμείς και ξεχυθήκαμε στους δρόμους τραγουδώντας επαναστατικά τραγούδια. Εκεί μας περίμενε εμάς άλλη γιορτή. Το Πανεπιστήμιο μας είναι χτισμένο πάνω σ’ ένα νησί, καταμεσής στο Νέβα ποταμό. Για να βγεις στην πόλη πρέπει να περάσεις πάνω από γεφύρια.
Τώρα πια στα μάτια του Ματβέι δεν γελάνε κι όλοι εμείς κρατάμε την ανάσα μας.
Στην έξοδο του γεφυριού μας περίμεναν οι κοζάκοι πάνω στ’ άλογα κι η αστυνομία. Η παρέα μου κι εγώ σταθήκαμε σειρά πιασμένοι από τα μπράτσα, απέναντί μας σειρά κι οι κοζάκοι. “Τραγουδάτε παιδιά” φωνάζει ένας κοντούλης φοιτητής τόσος δα κι εμείς αρχίσαμε:
Χτυπάτε με το κνούτο, χτυπάτε,
η τελευταία σας ώρα σημαίνει,
για μας χαράζει η λευτεριά.
Τα άλογα μένουν κάμποση ώρα ακούνητα. Ύστερα, όπως στο τσίρκο, τα βλέπουμε να φέρνουν βόλτες επιτόπου σαν να χόρευαν και ξαφνικά ορμούν καταπάνω μας κι αρχίζουν οι κοζάκοι να μας χτυπούν όπου λάχει με τα κνούτα. Ο κοντούλης της παρέας μας πηδάει κι αγκαλιάζει ένα άλογο από το λαιμό. Εκείνο τινάζει το λαιμό του και τον πετάει στο ποτάμι. Άλογα και μεις μπλεχτήκαμε κι οι κοζάκοι όλο και βαρούσαν. Μερικά παιδιά έπεσαν κάτω τραυματισμένα. Όσοι προλάβαμε τρέξαμε πίσω στο Πανεπιστήμιο, σύραμε και όσους μπορέσαμε από τους πιο πληγωμένους. Κλείσαμε την καγκελένια πόρτα της αυλής και φωνάζαμε: Α-συ-λί-α. Α-συ-λί-α. Οι κοζάκοι και η αστυνομία έφτασαν έξω από τα κάγκελα. Ήταν πολύ πιο πολλοί από μας, είχανε όπλα. Μερικοί φοιτητές σκαρφάλωσαν στις κολώνες που στηρίζουν την καγκελόπορτα. Είχαν πάρει χωνιά από το εργαστήριο της χημείας και φώναζαν “Λαέ χτυπάνε τα παιδιά σου”, για να περάσει η φωνή το ποτάμι, τις γέφυρες και να φτάσει στην πόλη. Τότε άρχισαν απέξω να πυροβολούν. “Λαέ χτυπάνε τα παιδ…”, το βρήκε η σφαίρα το παιδί πάνω στην κολώνα. Στο κούτελο…. ανάμεσα στα φρύδια. Έριξαν την πόρτα, την γκρέμισαν με τ’ άλογα, μπήκαν στην αυλή, μας κυνήγησαν, συλλάβανε ένα σωρό στην τύχη. Με πιάσανε και μένα. Δεν ξέρω πόσοι μείνανε πληγωμένοι στο προαύλιο. Οι πλάκες είχαν γεμίσει αίματα. Μας πήγαν στα κρατητήρια. Άλλους στείλανε φυλακή, άλλους στα σπίτια μας μακριά από την Πετρούπολη.
Ο Ματβέι σταμάτησε. Δεν μιλάει κανένας. Ύστερα εκείνος μας κοίταξε έναν-έναν και τα μάτια του άστραψαν ξανά.
-Τώρα θα δείτε τι θα γίνει! Όλα τα Πανεπιστήμια θα ξεσηκωθούν για τα γεγονότα της Πετρούπολης. Το παιδί με το χωνί που σημάδεψαν πάνω στην κολώνα θα το πληρώσουν ακριβά.
-Να ξεσηκωθούν και τα σχολεία, πετιέται ο Βολόντια που όση ώρα μιλούσε ο Ματβέι στριφογύριζε ανήσυχος στην καρέκλα του.
-Για σιγά, Βολόντια, του σταματάει την κουβέντα ο μπαμπάς του, ο Σεργκέι Ιβάνοβιτς κι ύστερα γυρίζει στον Ματβέι. Δεν καταλαβαίνω πού το πάτε σεις οι φοιτητές. Αυτοί έχουν όπλα κι εσείς τετράδια, κοντυλοφόρους και χωνιά από το χημείο. Θα πάτε σαν το σκυλί στ’ αμπέλι. καλά οι εργάτες, οι αγρότες, πεινάνε, ξεσηκώνονται, οπλίζονται. Μα σεις τι ζητάτε; Τι σας λείπει; Αγωνίζεστε για να πετύχετε κι άλλη περίοδο εξετάσεων; Τι τ’ ανακατεύετε τ’ άλλα συνθήματα; Κοιτάξτε τις σπουδές σας….
-Ξέρεις τι λες πατέρα; πετάχθηκε σαν κοκοράκι ο Βολόντια, μα ο Ματβέι τον σταμάτησε.
-Ίσως έκανα λάθος. Έπρεπε ν’ αρχίσω απ’ αυτό. Έβγαλε από την τσέπη του ένα χαρτί κι άρχισε να διαβάζει.
Συνάδελφοι!
Είναι πια απαράδεχτο ν’ αγωνιζόμαστε μόνο όταν πρόκειται για τα φοιτητικά μας συμφέροντα. Γύρω μας ο λαός υποφέρει, πεινάει, γίνεται αντικέιμενο της πιο αισχρής εκμετάλλευσης, της πιο ωμής καταπίεσης.
Παράλληλα η εξουσία έχει οργανώσει συστηματική εξόντωση κάθε κοινωνικής εκδήλωσης, κάθε πνευματικής αξίας και προοδευτικής σκέψης.
Ως πότε θα παραμένουμε αδιάφοροι θεατές, αντί ν’ αγωνιστούμε για να ξεριζώσουμε την ρίζα του κακού - το καθεστώς που κυβερνά τυραννικά την πατρίδα μας.
Συνάδελφοι, η ζωή τραβάει μπροστά το δρόμο της. Η εργατική τάξη πολιτικοποιείται όλο και πιο επαναστατικά. Ως κι η μάζα της αγροτιάς που ως χτες αδρανούσε, άρχισε να δίνει σημάδια αναβρασμού.
Βρισκόμαστε στις παραμονές μεγάλων γεγονότων, που θα γραφτούν στην ιστορία.
Εμείς οι φοιτητές πάντα ευαίσθητοι σε κάθε δίκαιο αγώνα, δεν μπορεί να λείψουμε από τον παλλαϊκό αγώνα για λεφτεριά.
Ενωμένοι, αδελφωμένοι μ’ όλο το λαό, θ’ ανατρέψουμε τη βάρβαρη απολυταρχία που καταδυναστεύει την πατρίδα μας.
Συνάδελφοι! μια καινούργια αυγή χαράζει. Ζήτω η επανάσταση!
Άλκη Ζέη, Κοντά στις ράγες, Κέδρος, 1978, σελ. 216-219