1898

Όταν το 1896 ο Ανρί Μπεκερέλ αποδεικνύει ότι το ουράνιο είναι «ραδιενεργό», ότι δηλ. εκπέμπει αόρατες ακτίνες απελευθερώνοντας ενέργεια, κανένας δεν ενθουσιάζεται εκτός από τη Μαρί Κιουρί, που με τη σειρά της αποδεικνύει δύο χρόνια αργότερα πως κάθε υλικό είναι ραδιενεργό. Κατόπιν ανακαλύπτει το πολώνιο και μετά το ράδιο, εκατομμύρια φορές πιο ισχυρό από το ουράνιο. Έκτοτε η επιστήμη ενδιαφέρεται για τη ραδιενέργεια. Η Κιουρί εργάστηκε για καιρό χωρίς επίσημη υποστήριξη. Κάποιος γερμανός χημικός, ο οποίος επισκέφθηκε τη Γαλλία, λέει: «Ζήτησα επίμονα να δω το εργαστήριο των Κιουρί… Έμοιαζε με στάβλο και με αποθήκη για πατάτες, και αν δεν έβλεπα τον πάγκο εργασίας με τα όργανα χημείας, θα έλεγα πως ήταν μια φάρσα».
Η Μαρί Κιουρί ήταν η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης. Το 1903 πήρε το βραβείο Νόμπελ Φυσικής μαζί με άλλους δύο επιστήμονες, για την εργασία της στη ραδιενέργεια, και Νόμπελ Χημείας το 1911 για την ανακάλυψη του ραδίου (Από Το Βιβλίο των Επαναστατών, Ελληνικά Γράμματα, 2010).

Διαβάστε σχετικά:
Το 1891 φτάνω στο Παρίσι, που το πανεπιστήμιό του δέχεται και γυναίκες. Επί τέσσερα χρόνια ζω μέσα στη φτώχεια, αλλά μελετάω με πείσμα, «χίλιες φορές περισσότερο» απ’ ό,τι προηγουμένως. Είμαι η πρώτη γυναίκα στην Ιστορία που πήρε πτυχίο φυσικών επιστημών από τη Σορβόννη και, ακόμα πιο σημαντικό, η πρώτη που έγινε δεκτή ανάμεσα σε τριάντα υποψηφίους!
Στο Παρίσι γνώρισα τον Πιέρ Κιουρί, επιστήμονα χαρισματικό και σεμνό. Εκείνος κι εγώ, μαζί για μια ζωή. Όταν άρχισα να δουλεύω πάνω στη ραδιενέργεια του ουρανίου στο ψυχρό εργαστήριό μου, ο Πιερ ήρθε μαζί μου, και «σ’ εκείνο το άθλιο, ετοιμόρροπο υπόστεγο περάσαμε τα καλύτερα χρόνια της ζωής μας, αφιερωμένα αποκλειστικά στη δουλειά».
Και λιώνει… Και ανακαλύπτω το πολώνιο – ένα όνομα προς τιμήν της πατρίδας μου – κι έπειτα το ράδιο…
Για να το πετύχω, ανακατεύω τόνους ραδιενεργών μεταλλευμάτων, εν μέσω πολλών χημικών αναθυμιάσεων. Υπάρχει τόση ακτινοβολία στο εργαστήριο, που τη νύχτα τα αντικείμενα εκπέμπουν ένα γαλαζωπό φως! Επικίνδυνα μαγειρέματα… Ωστόσο κανένας δεν ξέρει ακόμα πόσο επικίνδυνα είναι.
Χάρη στις ανακαλύψεις μας, ο Πιερ κι εγώ γνωρίζουμε τη δόξα – παίρνουμε βραβείο Νόμπελ, από μισό ο καθένας… Είμαστε εξαντλημένοι, αλλά οι έρευνές μας αποδεικνύονται εξαιρετικά χρήσιμες, διότι θεραπεύονται άνθρωποι.
Το 1906 είναι μια ζοφερή χρονιά, ο Πιέρ μου πεθαίνει∙ τον παρασύρει μια άμαξα. Άλλαξε όλη μου η ζωή. Δουλεύω ακόμη περισσότερο για να ξεχάσω τη θλίψη μου και, κατά συνέπεια, γίνομαι μια επιστήμονας την οποία δεν μπορεί να αγνοήσει κανείς. Κάποιοι κακόπιστοι λένε ότι ο Πιέρ είχε κάνει όλες τις ανακαλύψεις, ενώ εγώ δε δημιουργώ τίποτα χρήσιμο… Ασ’ τους να λένε, είναι κακόβουλοι. Εγώ συνεχίζω τις έρευνές μου, συνομιλώντας κρυφά μαζί του σαν να ήταν ζωντανός. Και ακολουθώ το δρόμο μου, όπως νομίζω εγώ. Μπορούν να κουτσομπολεύουν όσο θέλουν… Εμένα με περιμένει ένα δεύτερο βραβείο Νόμπελ! Ολόκληρος ο κόσμος με θαυμάζει.
Όλα αυτά έχουν το τίμημά τους: «θύμα ακτινοβολίας», «η επιστήμη στο αίμα», κατά κάποιον τρόπο πεθαίνω από αναιμία, από εξάντληση, στα εξήντα επτά μου. Ενταφιάστηκα δίπλα στον Πιέρ. Οι δυο μας κάναμε την πιο ωραία ανακάλυψη, που μάλιστα δεν ήταν καν επιστημονική: την αγάπη! Δεν είναι κι αυτό πρόοδος;