Νυμφαία

Το Νυμφαίο σχετιζόταν με σημεία, όπου υπήρχαν πολλές πηγές, νάματα και πλούσια βλάστηση. «Από την ελληνιστική εποχή και μετά, αλλά περισσότερο στη ρωμαϊκή, με την ονομασία Νυμφαία εννοούμε ορθογώνιες κατασκευές με θολωτά τμήματα στις δύο στενές πλευρές τους, στο εσωτερικό των οποίων υπήρχαν δεξαμενές, πηγάδια, κρήνες και πλούσιος γραπτός διάκοσμος. Από τη ρωμαϊκή εποχή τα Νυμφαία χάνουν τη θρησκευτική τους σημασία και λειτουργούν ως αρχιτεκτονικά σύνολα μέσα σε δημόσια πάρκα και κήπους, καθώς και σε ιδιωτικές επαύλεις, με σκοπό την τέρψη και την αναψυχή των επισκεπτών» (Από το έντυπο Νυμφαία και Νερό. Από τη Ρόδο στη Ρώμη. Εκδόθηκε τον Σεπτέμβριο του 2002 από το ΥΠΠΟ - ΙΒ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, στα πλαίσια των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς με θέμα Το Αθάνατο Νερό. ) Σε Νυμφαίο με γλυπτό διάκοσμο μετατράπηκε το συγκρότημα των σπηλαίων της παραθαλάσσιας βίλας Spelunga (σημερινή Sperlonga). Νυμφαία δημιουργήθηκαν επίσης στον λόγο Esquilino και στον κήπο Lamiani (1ος αι. π.Χ.). Στο Νυμφαίο της Μίεζας (4ος αι. π.Χ.) ο Αριστοτέλης, κατά επιθυμία του Φιλίππου Β', ίδρυσε σχολή να φοιτήσει ο νεαρός Αλέξανδρος.