Λερναία Ύδρα και Ηρακλής
Δεύτερο άθλο του όρισε [ο Ευρυσθέας στον Ηρακλή] να σκοτώσει τη Λερναία ύδρα· αυτή μεγάλωνε στο έλος της Λέρνας, εξορμούσε στην πεδιάδα και ρήμαζε τόσο τα κοπάδια όσο και τα χωράφια. Η νεροφίδα ήταν τεράστια, με εννιά κεφάλια, τα οκτώ ήταν θνητά, το ένα, το μεσαίο, ήταν αθάνατο. Ανέβηκε, λοιπόν, σε άρμα που το οδηγούσε ο Ιόλαος και έφτασε στη Λέρνα. Ύστερα, σταμάτησε τα άλογα και βρήκε τη νεροφίδα σε ένα λόφο κοντά στις πηγές της Αμυμώνης, όπου ήταν η φωλιά της, και, χτυπώντας την με πυρωμένα βέλη, την ανάγκασε να βγει από εκεί· και την ώρα που αυτή βγήκε, την έπιασε και την κρατούσε σφιχτά. Εκείνη, όμως, τυλίχτηκε γύρω από το ένα του πόδι και τον ακινητοποίησε. Και εκείνος, αν και της έκοβε τα κεφάλια με το ρόπαλο, δεν μπορούσε να την εξοντώσει· γιατί, όταν έκοβε ένα κεφάλι, φύτρωναν δύο. Βοηθούσε τη νεροφίδα και ένας τεράστιος κάβουρας που του δάγκωνε το πόδι. Πρώτα, λοιπόν, σκότωσε αυτόν και ύστερα ζήτησε τη βοήθεια του Ιόλαου, που έκαψε τμήμα του κοντινού δάσους και, καυτηριάζοντας με τους δαυλούς τα σημεία απ' όπου ξεφύτρωναν τα κεφάλια, δεν άφηνε να βγουν άλλα. Με αυτόν τον τρόπο, αφού γλίτωσε από τα κεφάλια που φύτρωναν συνέχεια, στη συνέχεια έκοψε και το αθάνατο και το πλάκωσε με βράχο πελώριο στον δρόμο που περνούσε μέσα από τη Λέρνα προς την Ελαιούντα.[59] Ύστερα, έσκισε το σώμα της νεροφίδας και βούτηξε τα βέλη του στη χολή της. Ο Ευρυσθέας, όμως, είπε ότι δεν πρέπει να προσμετρηθεί αυτός ο άθλος στους δέκα, γιατί δεν νίκησε μόνος του την ύδρα αλλά μαζί με τον Ιόλαο. (Απολλόδ. 2.5.2)
Σημείωση
59. Στη Λέρνα έθαψαν οι Δαναΐδες τα κεφάλια των συζύγων τους και ο Ποσειδώνας, αφού ενώθηκε με την Αμυμώνη, τις έδειξε τις πηγές της. Αναρωτιέται κανείς μήπως η Λέρνα ήταν ένα σπουδαίο λατρευτικό κέντρο της Αργολίδας. Προς αυτήν την κατεύθυνση συνηγορεί το γεγονός ότι εκεί έδειχναν εισόδους για τον Άδη –από μια τέτοια είσοδο ο Διόνυσος είχε επαναφέρει τη μητέρα του Σεμέλη–, και ότι αναφέρεται ως τόπος καθαρμών από φόνο και εξαγνισμού γενικότερα (Στράβ. 8.6.8. Σχόλια στον Λουκιανό, Ενάλιοι Διάλογοι 8.2). Οι πληροφορίες αυτές κατατείνουν σε μια ερμηνεία του μύθου σχετική με τον θάνατο και την υπερνίκησή του. Ωστόσο, και σε άλλες περιπτώσεις φίδια εμποδίζουν τους ανθρώπους να πλησιάσουν σε υδάτινους πόρους (πρβ. τον μύθο του Κάδμου στη Βοιωτία), κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερο ορθολογιστικές σκέψεις για φύλαξη των πολύτιμων υδάτινων πόρων.