Έκδοση: Τα χρηστήρια ελάσματα της Δωδώνης των ανασκαφών Δ. Ευαγγελίδη (τόμ. Ι. Επιγραφές 1-2220, τόμ. ΙΙ. Επιγραφές 2221-4216)
| 16 Απρ. 2014 12:18 (ενημερώθηκε 13 Σεπ. 2016) |
Στις αρχές του έτους κυκλοφόρησε από την Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία το έργο των Σωτήρη Δάκαρη, Ιουλίας Βοκοτοπούλου, Αναστάσιου-Φοίβου Χριστίδη, Τα χρηστήρια ελάσματα της Δωδώνης των ανασκαφών Δ. Ευαγγελίδη, τόμ. Ι. Επιγραφές 1-2220, τόμ. ΙΙ. Επιγραφές 2221-4216, Πρόλογος Βασίλειου Πετράκου, Επιμέλεια Σωτήρη Τσέλικα, Ευρετήριο Γεώργιου Παπαδόπουλου, Αθήνα: 2013.
Τα χρηστήρια ελάσματα, που βρέθηκαν σε μεγάλο αριθμό κατά τις ανασκαφές της Δωδώνης, είναι μικρές μολύβδινες πινακίδες πάνω στις οποίες οι προσκυνητές χάρασσαν τα ερωτήματά τους προς τους θεούς του μαντείου, τον Νάϊο Δία και την Διώνη· οι απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά δίνονταν μάλλον με μια μορφή κληρομαντείας. Δημοσιεύονται 1.200 περίπου χρηστήρια ελάσματα που βρέθηκαν κατά τις ανασκαφές του Δ. Ευαγγελίδη στη Δωδώνη τα έτη 1929-1935, πάνω στα οποία είναι χαραγμένες πάνω από 4.000 επιγραφές. Τα περισσότερα είναι μικρά κομμάτια από το αρχικό έλασμα που διασώζουν μόνο αποσπάσματα επιγραφών, δεν είναι, ωστόσο, λίγα και τα ελάσματα που σώζονται ακέραια ή σχεδόν ακέραια.
Μεμονωμένα ερωτήματα είχαν δημοσιευτεί και στο παρελθόν δειγματοληπτικά από τους ανασκαφείς της Δωδώνης, Κ. Καραπάνο, Δ. Ευαγγελίδη και Σ. Δάκαρη (οι παλαιότερες δημοσιεύσεις είναι τώρα συγκεντρωμένες στο έργο του Éric Lhôte, Les Lamelles oraculaires de Dodone, Genève: Droz 2006), η παρούσα έκδοση όμως αποτελεί την πρώτη συστηματική προσπάθεια να εκδοθεί μεγάλο μέρος των χρηστηρίων ελασμάτων που βρέθηκαν στις ανασκαφές. Η έκδοση πέρα από την αυτονόητη αξία που έχει για την ιστορία του μαντείου της Δωδώνης και για την μελέτη των θρησκευτικών πρακτικών, κυρίως των χρησμοδοτικών, της αρχαιότητας, ενδιαφέρει εξαιρετικά και άλλους κλάδους της μελέτης του αρχαίου ελληνικού κόσμου, όπως την επιγραφική, καθώς συγκεντρώνει επιγραφές από τα τέλη του 6ου αι. έως τα μέσα του 3ου αι. π.Χ.· τη διαλεκτολογία, επειδή οι προσκυνητές προέρχονται από ποικίλες περιοχές της Ελλάδας και τα ερωτήματα είναι διατυπωμένα σε ποικίλες διαλέκτους (είναι αυτονόητο βέβαια ότι υπερτερούν αριθμητικά τα ερωτήματα σε δωρικές διαλέκτους, αφού και το ίδιο το μαντείο εντάσσεται γεωγραφικά στην δωρική διαλεκτική περιοχή)· την ανθρωπολογία, καθώς τα ερωτήματα αποκαλύπτουν τα καθημερινά άγχη και τις βιοτικές μέριμνες που ωθούσαν τους απλούς ανθρώπους να ζητήσουν τη συμβουλή του μαντείου.
Συνημμένα
