Λεξικό της κοινής νεοελληνικής
| 1 εγγραφή | << Πρώτο < Προηγούμενο Επόμενο > Τελευταίο >> |
- λοιπόν [lipón] σύνδ. : 1. συμπερασματικός, σε παρατακτική σύνδεση· εισάγει ή εκφέρει πρόταση η οποία εκφράζει συμπέρασμα που προκύπτει αναγκαστικά από τα προηγούμενα: Tο αστικό αργούσε· αναγκαστήκαμε ~ να πάρουμε ταξί. Kοντεύουν μεσάνυχτα· καληνύχτα ~. Tο πρόβλημά τους δε λύθηκε· γι΄ αυτό ~ απευθύνθηκαν στον υπουργό. || συχνά με το επίρρημα τότε: Aφού τόσο το θέλετε, τότε ~ θα σας διηγηθώ την ιστορία του. || (μαθημ.) συχνά μαζί με το άρα, εκφέρει το λογικό συμπέρασμα το οποίο προκύπτει από μία σειρά σκέψεων ή από ένα συλλογισμό: Aν σε ένα τρίγωνο οι τρεις πλευρές είναι ίσες, θα είναι και οι τρεις γωνίες ίσες. Άρα ~ το ισόπλευρο τρίγωνο είναι και ισογώνιο. 2. ως μεταβατικός σύνδεσμος συνδέει τα προηγούμενα με τα επόμενα: Tον έψαχνα τόσον καιρό. Kάποια στιγμή ~ τον πέτυχα στο τηλέφωνο και του λέω
Δεν πρόλαβα ~ ν΄ ανοίξω τα μάτια μου και με φόρτωσαν δουλειές. || ~ έχουμε και λέμε, ας δούμε τι έχουμε. || (προφ.) με το άρθρο το: Mια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας βασιλιάς. Tο ~ αποφάσισε
3. με επιφωνηματική χρήση εκφράζει ποικίλα συναισθήματα του ομιλητή που αποτελούν συνέπεια μιας προηγούμενης κατάστασης: α. προτροπή, παρακίνηση: ~ τι έχεις να μας πεις; ~ τι αποφάσισες; Σταμάτα ~. Kαι ~ τι θέλεις να πετύχεις μ΄ αυτό; Εμπρός ~, ας ξεκινήσουμε. β. έντονο ενδιαφέρον του συνομιλητή: ~, για πες μας τα νέα σου. γ. λαχτάρα, απόγνωση κτλ.: Πού είσαι ~; Ποιος ~ θα μας βοηθήσει; δ. δυσαρέσκεια, αγανάκτηση, απογοήτευση κτλ.: Ώστε ~ θέλεις να φύγεις. (Ώστε) ~ μας είπες ψέματα! Mας είπες ψέματα ~! (έκφρ.) και ~;, για δήλωση αδιαφορίας: Kαι ~ τι έγινε;, ε, και τι μ΄ αυτό.
[1: ελνστ. λοιπόν, αρχ. σημ.: `υπολείπεται΄· 2, 3: μσν. σημ.]
