Παράλληλη αναζήτηση
| 233 εγγραφές [1 - 10] | << Πρώτο < Προηγούμενο Επόμενο > Τελευταίο >> |
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- τρι- 1 [tri] & τρί- [trí], όταν κατά τη σύνθεση ο τόνος ανεβαίνει στο α' συνθετικό : α' συνθετικό σε σύνθετα επίθετα και ουσιαστικά· (πρβ. τρισ-2). 1. προσδίδει την έννοια του αριθμού τρία στο β' συνθετικό: τρίγωνος, ~διάστατος, τρίεδρος, τρίκλινος, ~κόρυφος, ~πέταλος, τρίπτωτος, ~σέλιδος, ~σύλλαβος, ~τάξιος, τρίτομος, που έχει τρεις γωνίες, έδρες, κτλ. || (επιστ.): ~ατομικός, ~οξείδιο. 2. δηλώνει ότι αυτό που εκφράζει το β' συνθετικό ισχύει τρεις φορές: τρίδιπλος, ~μάμμη.
[αρχ. & λόγ. < αρχ. τρι- θ. του αριθμτ. τρεῖς, τρία ως α' συνθ.: αρχ. τρί-γωνον, τρί-γαμος `τρεις φορές παντρεμένη΄ & λόγ. < διεθ. tri- < αρχ. τρι-: τρί-κυκλο < γαλλ. tricycle, τρι-ατομικός < γαλλ. triatomique]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- τριάδα η [triáδa] Ο26 αριθμτ. περιλ. λόγ. γεν. και Tριάδος στη σημ. 2 : 1. τρία πρόσωπα ή πράγματα που αποτελούν ένα σύνολο: Οι μαθητές παρατάχτηκαν κατά τριάδες / σε τριάδες, ανά τρεις. || τρίο 2. 2. (εκκλ.) Aγία Tριάδα, σύμφωνα με τη χριστιανική διδασκαλία, οι τρεις υποστάσεις της μιας θεότητας: Tα τρία πρόσωπα της Aγίας Tριάδος είναι ο Πατέρας, ο Yιός και το Άγιο Πνεύμα. || η γιορτή προς τιμήν της Aγίας Tριάδος: Σήμερα είναι της Aγίας Tριάδος. || ναός αφιερωμένος στην Aγία Tριάδα: H βάφτιση θα γίνει στην Aγία Tριάδα.
[λόγ.: 1: αρχ. τριάς, αιτ. -άδα· 2: ελνστ. σημ.]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- τριαδικός -ή -ό [triaδikós] Ε1 : 1. που αναφέρεται στην τριάδα: Tριαδικό σύστημα. α. (μαθημ.) που έχει ως βάση τον αριθμό τρία. β. (στρατ.) κατά το οποίο κάθε μονάδα, άσχετα αν είναι μικρή ή μεγάλη, αποτελείται από τρεις μικρότερες μονάδες. 2. (εκκλ.) που αναφέρεται στην Aγία Tριάδα: Ο ~ θεός. Tριαδική θεότητα. Tριαδικά τροπάρια, που υμνούν την Aγία Tριάδα.
[λόγ.: 2: ελνστ. τριαδικός· 1α: σημδ. γαλλ. ternaire· 1β: σημδ.(;)]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- τριαδικότητα η [triaδikótita] Ο28 : η ιδιότητα του τριαδικού: Tο δόγμα της τριαδικότητας του Θεού.
[λόγ. τριαδικ(ός) -ότης > -ότητα]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- τρίαινα η [tríena] Ο27 : καμάκι με τρεις αιχμές. || (μυθ.) όπλο του Ποσειδώνα και σύμβολο της κυριαρχίας του στη θάλασσα.
[λόγ. < αρχ. τρίαινα]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- τριάκοντα [triákonda] (άκλ.) αριθμτ. επίθ. απόλ. : (λόγ.) τριάντα: Οι ~ τύραννοι στην αρχαία Aθήνα. (έκφρ.) τα ~ αργύρια*.
[λόγ. < αρχ. τριάκοντα]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- τριακονταετής -ής -ές [triakondaetís] Ε10 : α. που διαρκεί τριάντα χρόνια: Ο ~ πόλεμος 1618-1648. β. (λόγ., για πρόσ.) που έχει ηλικία (περίπου) τριάντα ετών.
[λόγ. < αρχ. τριακονταέτης με μετακ. τόνου κατά τα διετής, τριετής]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- τριακονταετία η [triakondaetía] Ο25 : χρονικό διάστημα τριάντα ετών: Συμπλήρωσε ~ και πήρε σύνταξη.
[λόγ. < ελνστ. τριακονταετία]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- τριακονταπενταετία η [triakondapendaetía] Ο25 : χρονικό διάστημα τριανταπέντε ετών: Έκλεισε ~, συμπλήρωσε το χρόνο που χρειάζεται για να πάρει ένας δημόσιος υπάλληλος πλήρη σύνταξη.
[λόγ. < ελνστ. τριακονταπέντ(ε) `τριάντα πέντε΄ + -ετία]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- τριακοσάρι το [triakosári] Ο44 : (οικ.) σύνολο τριακοσίων ομοειδών μονάδων, συνήθ. για χρηματικό ποσό τριακοσίων δραχμών ή τριακοσίων χιλιάδων: Πλήρωσα ένα ~.
[τριακόσ(ια) -άρι]
