• 1) Άγιος στον υπέρτατο βαθμό:
  • (Φυσιολ. 357³)·
  • η πανάγια Θεοτόκος (Διαθ. Νίκωνος 256¹⁵²).
• 2)
  • α) Προκ. για πράγματα που σχετίζονται με το Θεό, τους αγίους ή τη λατρεία τους:
    • Το … παναγιότατον βήμα της εκκλησίας (Προσκυν. Ιβ. 535 319)·
    • τα πέπλα της Τρaπέζας της παναγίας (Ανακάλ. 111)·
  • β) (προκ. για πόλη) ιερότατος:
    • (Ανακάλ. 104)·
    • Σιών της παναγίας (Ανακάλ. 100).
• 3) Εξαιρετικά σεβαστός, σεπτός (σε συνεκδ.):
  • τα κορμία πέσαν, εκείνα τα πανάγια και δοξασμένα (Αχέλ. 1103).
• 4) (Συν. στον υπερθ.)
  • α) τιμητική προσηγορία και προσφών. του πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως:
    • (Αρσ., Κόπ. διατρ. [4])·
  • β) προκ. για τον πάπα:
    • άγιε και πανάγιε και κορυφή της Ρώμης (Ψευδο-Γεωργηλ., Άλ. Κων/π. (Wagn.) 633· 604).

• Το θηλ. ως ουσ. =
  • 1) Η Θεοτόκος:
    • (Βεντράμ., Γυν. 215).
  • 2) (Συνεκδ.)
    • α) εικόνα της Παναγίας:
      • στην εκκλησίαν, οπού 'ν’ ο τίμιος σταυρός κοντά στην Παναγίαν (Θρ. Κύπρ. Μ 139· Λεηλ. Παροικ. 472)·
    • β) ναός αφιερωμένος στην Παναγία:
      • (Διήγ. ωραιότ. 571)·
      • απηρχόμην προσκυνήσαι εις την Παναγίαν την Οδηγήτριαν (Notizb. 55)·
    • γ) άρτος που ευλογείται στο όνομα της αγίας Τριάδος και της Θεοτόκου:
      • (Παϊσ., Ιστ. Σινά 963).

[μτγν. επίθ. πανάγιος. Το θηλ. Παναγία ως ουσ. μτγν. (Lampe) και σήμ., καθώς και ο τ. Παναγιά. Η λ. και σήμ. εκκλ.]