Παράλληλη αναζήτηση

Αναζήτηση για: παλεύω

[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]

παλεύω [palévo] -ομαι στη σημ. 3 Ρ5.2 : 1.αγωνίζομαι εναντίον κάποιου σώμα με σώμα, για να τον ρίξω και να τον ακινητοποιήσω στο έδαφος: Παλεύουμε να δούμε ποιος απ΄ τους δυο μας είναι δυνατότερος; 2. (μτφ.) α. μάχομαι, πολεμώ, αγωνίζομαι απεγνωσμένα εναντίον αντιπάλων ή αντίξοων συνθηκών: Πάλεψαν με τη μοίρα τους. Παλεύει με τα κύματα. ΦΡ ~ με το θάνατο*. β. καταβάλλω έντονη προσπάθεια για να πετύχω κτ.: Παλεύει να βγάλει το ψωμί του, εργάζεται κοπιαστικά. Παλεύει να φτιάξει κάτι. Πάλεψα να τον πείσω, αλλά αυτός δεν έλεγε ν΄ αλλάξει γνώ μη. 3. (προφ., παθ.) για ό,τι υπάρχει πιθανότητα να το αντιμετωπίσει κανείς με επιτυχία: Mην εγκαταλείπεις την προσπάθεια· η υπόθεση παλεύε ται ακόμα.
[μσν. παλεύω < πάλ(η) -εύω]

[Λεξικό Κριαρά]

παλεύω· παλεύγω.

I. Ενεργ.
- Ά Αμτβ.
  - 1) Αγωνίζομαι στο άθλημα της πάλης:
    - Σηκωθείτε δύο άνδρες … να παλεύσετε ανδρείως (Λουκάνη, Ομήρ. Ιλ. ΚΓ́ [239]).
  - 2) Συμπλέκομαι, έρχομαι στα χέρια, παλεύω:
    - Σφίγγουνται κι αγκαλιάζουνται (ενν. ο Ρωτόκριτος κι ο Άριστος), με τη ζερβή παλεύγου, με τη δεξά βαρίσκουσι (Ερωτόκρ. Δ́ 1843· Διγ. O 2901).
  - 3) (Μεταφ.) βρίσκομαι σε δίλημμα, ταλαντεύομαι, προβληματίζομαι:
    - (Νεκταρ., Ιεροκοσμ. Ιστ. 382).
- Β́ (Μτβ.) αντιμετωπίζω κ., αντιστέκομαι σε κ.:
  - αναγκαζόμεσθε να τες παλεύσομεν (ενν. τες κακές επιθυμίες της σαρκός μας) (Χριστ. διδασκ. 368).
II. (Μέσ.) βρίσκομαι σε δίλημμα, ταλαντεύομαι, προβληματίζομαι:
- επαλεύετον ο βασιλεύς με τους δύο λογισμούς (Βενετσάς, Δαμασκηνού Βαρλαάμ 114¹³).

[<ουσ. πάλη + κατάλ. ‑εύω. Ο τ. και σήμ. ιδιωμ. Αρχ. παλεύω με διαφορ. σημασ. Η λ. στο Βλάχ. (‑αίβω) και σήμ.]

Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα