• 1)
  • α) Βοσκή:
    • (Metrol. 60¹¹)·
    • φρ. νομήν ποιούμαι ή προσποιούμαι = νέμομαι, βόσκω:
      • (Διγ. Gr. 2357), (Διγ. Z 2784)·
  • β) βοσκότοπος:
    • (Δούκ. 303¹³).
• 2)
  • α) Κατοχή, κυριότητα:
    • Περί του πραγμάτου τό ένι εις την νομήν του εκείνου οπού το εγόρασεν (Ασσίζ. 287⁴)·
  • β) επικαρπία, δικαίωμα καρπώσεως:
    • δώρημαν ουδέν χρήζει άνευ της νομής του πραγμάτου (Ασσίζ. 407³).
• 3) Ηγεμονία, κυβέρνηση, διοίκηση:
  • ει μέν ευρούν ότι ζητεί με τρόπον δικαιοσύνης το κάστρον …, να του την δώσει την νομήν (Χρον. Μορ. H 8145).
• 4) Άσκηση καθηκόντων (εδώ προκ. για αρχιεπίσκοπο):
  • υπήρχεν εις αρχιεπισκοπικήν αξίαν και νομήν ενεργών (Διάτ. Κυπρ. 502¹¹).
• 5) Συνήθεια, κανόνας, άγραφος νόμος:
  • τον δε πρώην πατριάρχην … τον αναθεμάτιζαν … ως ότι έβαλε κακήν νομήν εις την Εκκλησίαν (Ιστ. πατρ. 105⁹)·
  • κάμει (ενν. ο σουλτάνος) νομή και αρχή να δίδουν οι πατριάρχαι … πεσκέσιον της βασιλείας αυτού (Ιστ. πατρ. 104¹⁰).
• 6) Δικαίωμα χρήσης ή εκμετάλλευσης:
  • Περί πηγαδίου και νομής να ποτίζουν (Βακτ. αρχιερ. 178).
• 7) Κοίτη ποταμού:
  • Όταν … ο … Νείλος επαναστρέψῃ και προς ιδίαν την νομήν και τάφρον συνεισέλθῃ, … (Βίος Αλ. 3089).

• Φρ.
• 1) Βάλλομαι εις νομήν, βλ. βάλλω 11.
• 2) Βάλλω εις νομήν =
• (α) εγκαθιστώ κάπ. (άρχοντα) στην εξουσία:
  • (Χρον. Μορ. H 7367), (Μαχ. 308¹⁴)·
• (β) (προκ. για το δικαστήριο) παρέχω σε κάπ. το δικαίωμα κατοχής και καρπώσεως ενός πράγματος:
  • (Ασσίζ. 417²¹, 168¹⁵).
• 3) Μπαίνω εις την νομήν = αποκτώ (από το δικαστήριο) το δικαίωμα κατοχής και καρπώσεως ενός πράγματος:
  • (Ασσίζ. 417²⁴).

[αρχ. ουσ. νομή. Η λ. και σήμ.]