• 1) Που έχει μόχθο, που τον περνά κανείς με δυσκολίες:
  • την ξενίαν … την μοχθηράν (Βέλθ. 152).
• 2) Που είναι σε κακή κατάσταση, ασθενικός, αρρωστιάρικος:
  • (Σπανός D 1709).
• 3)
  • α) Που προκαλεί βλάβη, βλαβερός· (εδώ στην υγεία):
    • ποδαλγία … εκ μοχθηρών γενομένης χυμών (Ιερακοσ. 497^1·)>
  • β) που γίνεται με δυσκολία και κίνδυνο:
    • από της καλιάς αφαιρούνται τους νεοττούς· έστι δε … μοχθηρά … η ανάληψις (Ιερακοσ. 343⁵).
• 4) Δεινός, φοβερός:
  • να γένει μούρτος μοχθηρός (Ψευδο-Γεωργηλ., Άλ. Κων/π. 951).

• Το ουδ. ως ουσ. =
  • 1) Δυσκολία· (συνεκδ.) δυσαρέσκεια· (εδώ προκ. για θεραπευτικό παρασκεύασμα με δυσάρεστη γεύση):
    • μικρά μέρη κρεών … επιδοίης αυτῴ, ίνα το μοχθηρόν της θεραπείας τούτοις … εγκύψῃ (Ιερακοσ. 411²).
  • 2) (Στον πληθ.) αυτά που βλάπτουν (την υγεία):
    • τα περιττά και μοχθηρά αποσκευάσασθαι (Ιερακοσ. 501³¹).

[αρχ. επίθ. μοχθηρός. Η λ. και σήμ.]