• I. Ενεργ.
  • Ά Μτβ.
    • 1)
      • α) Παίρνω μέρος, συμμετέχω σε …:
        • χαρές σου τάσσω να μετέχεις (Φορτουν. Δ́ 586)·
      • β) έχω μέρος από κ.:
        • όλοι τως ελιμάξασι, … στάριν, αλεύριν ή καρπόν ουδεποσώς μετέχουν (Χούμνου, Κοσμογ. 1786)·
      • γ) δέχομαι (μέρος από) κ.:
        • (Διγ. Gr. 769)·
        • συμπάθιον απ’ αύτους να μετέχεις (Σουμμ., Παστ. φίδ. Έ [1613]).
    • 2) Κατέχω:
      • Είτι εκράτει πασαείς, πάλι ας το μετέχει (Αλεξ. 1425).
    • 3) (Προκ. για άνοδο σε επισκοπικό θρόνο):
      • (Διάτ. Κυπρ. 507³⁰).
    • 4) Έχω δικαίωμα συμμετοχής σε κ., έχω δικαιοδοσία σε κ.:
      • Τον τόπον του αυθέντη μου τίποτες δεν μετέχεις (Κορων., Μπούας 54).
    • 5) (Γενικ.) έχω:
      • αίσθησην ανθρωπινήν δεν ήθελε μετέχει (Σουμμ., Παστ. φίδ. Δ́ [585]).
    • 6) Ενέχω:
      • Η μετοχή … μετέχει τα ιδιώματα του ονόματος και του ρήματος (Σοφιαν., Γραμμ. 76).
    • 7) Έχω σχέση με κάπ.:
      • ο Μυρτίνος έχει πατέρας δυο … όμοια να τους μετέχει (Σουμμ., Παστ. φίδ. Έ [1237]).
  • Β́ Αμτβ.
    • 1)
      • α) Είμαι μέτοχος, παίρνω μέρος, συμμετέχω σε …:
        • τους μετέχοντας εν λόγοις (Έκθ. χρον. 6¹⁰)·
        • τι να κάμω τα καλά, σε τόσα να μετέχω; (Χούμνου, Κοσμογ. 925)·
        • όσα προς ζωήν μετέχουν (Ερμον. Χ 147)·
      • β) συμμερίζομαι:
        • μέτεχε εις τά πάσχουσιν (ενν. οι φίλοι) (Κομν., Διδασκ. Δ 382).
    • 2) Κατέχω:
      • από τον τόπον π’ όρισα αυτείνος να μετέχει (Αλεξ. 2835).
    • 3) Ανήκω, δίδομαι ως μερίδιο σε κάπ.:
      • ω σπλάγχνος της θεότητος, οπού σ’ εμάς μετέχει (Σουμμ., Παστ. φίδ. Έ [1185]).
    • 4)
      • α) Έχω σχέση, είμαι συνεργός:
        • σ’ αυτόν που τον εγκάλεσαν τίποτες δεν μετέχει (Σταυριν. 828)·
      • β) επεμβαίνω, ανακατώνομαι σε κ.:
        • καμία άλλη αυλή αν ουδέν εντέχεται να μετέξει εις την υπόθεσιν του ανδρογύνου (Ασσίζ. 127²⁴· Βέλθ. 857).
    • 5) Έχω συγγένεια με κάπ.:
      • εμέτεχεν και ήτον ανεψίος του (Χρον. Μορ. H 3256).
• ΙI. Μέσ.
  • 1) (Προκ. για άνοδο σε επισκοπικό θρόνο):
    • τον … Γερμανόν βουλόμεθα εις έτερον θρόνον μεθέξασθαι (Διάτ. Κυπρ. 511³).
  • 2) (Με την πρόθ. μετά και γεν. προσωπ. αντων.) ασχολούμαι με κάπ., μπλέκομαι με κάπ. (ερωτικά):
    • μετέχτηκα μιτά της (Κυπρ. ερωτ. 90²²).

• Φρ.
• 1) Μετέχω αναψυχήν = ανακουφίζομαι, ησυχάζω:
  • (Διγ. Z 3747).
• 2) Μετέχω βρώσεως = τρώω:
  • (Διγ. Z 1769).
• 3) Μετέχω συγγένειαν μετά κάπ. = είμαι συγγενής κάπ.:
  • (Χρον. Μορ. P 4156).
• 4) Μετέχω το φυσικόν = έχω τις ιδιότητες που μου έδωσε η φύση, «έχω από τη φύση μου»:
  • (Ιμπ. 826).
• 5) Μετέχω ύπνου = κοιμούμαι:
  • (Διγ. Z 958).

[αρχ. μετέχω. Η λ. και σήμ.]