• I. Ενεργ.
  • Α´ Μτβ.
    • 1) Κλείνω:
      • κλείει σφικτήν την θύραν (Προδρ. I 126).
    • 2)
      • α) Αποκλείω, φράζω:
        • είχε σείσει πέτραν μεγάλην και μ’ αυτήν το στόμα της (ενν. της σπηλιάς) να κλείσει (Σουμμ., Παστ. φίδ. Δ´ [998])·
      • β) εμποδίζω, περιορίζω:
        • εποίκαν έναν τοίχον ξυλένον … και εκλείστην το δειν τους (Μαχ. 486¹¹)·
      • γ) καθορίζω το νόημα (νόμου ή δικαιώματος):
        • όθεν είναι χριστιανοί στην οικουμένην όλην, τον νόμον και τες αγωγές οι συμφωνίες τον κλείνουν (Χρον. Μορ. P 2387)·
      • δ) «καλύπτω»:
        • το σκότος έκλεισε και το φεγγάρι (= έγινε έκλειψη) (Καρτάν., Π. Ν. Διαθ. φ. 285^v).
    • 3) Εγκλείω, φυλακίζω:
      • μέγιστον Θουκυδίδην ως δέσμιον εκλείσατε δεινῴ δεσμωτηρίῳ (Βίος Αλ. 2844).
    • 4) Περικλείω:
      • ένα βοσκόν χοντράνθρωπον να κλει στην αγκαλιάν της (Σουμμ., Παστ. φίδ. Γ´ [1158]).
    • 5) Περικυκλώνω, πολιορκώ:
      • πέμψας ουν ικανά στρατεύματα έκλεισε Θεσσαλονίκην (Δούκ. 239⁹).
    • 6) Διακόπτω, απαγορεύω (κάπ. λειτουργία):
      • (Βακτ. αρχιερ. 173).
    • 7) Ολοκληρώνω, αποτελειώνω:
      • (Σουμμ., Παστ. φίδ. Α´ [894]).
  • Β´ Αμτβ.
    • 1) (Προκ. για πληγή) επουλώνομαι:
      • σαν κλείσει ολότελα, γροικάται γιατρεμένη (Σουμμ., Παστ. φίδ. Ε´ [1356]).
    • 2) Tελειώνω:
      • γοργόν ουκ έκλεινεν να παραλάβει η νύκτα (Πόλ. Τρωάδ. 425).
• II. Μέσ.
  • 1) Κλείνω (αμτβ.):
    • εκλείσθησαν τα μάτια σου; (Διγ. Άνδρ. 401¹⁷).
  • 2) Κλείνομαι, περιορίζομαι (σ’ ένα μέρος):
    • έξω ποτέ δεν έβγαιναν (ενν. οι Τούρκισσες), μα κάθουνταν κλεισμένες (Σταυριν. 122).
  • 3) Παύω, σταματώ:
    • Εμοί εκλείσθη η φωνή η πάντων ηδυτάτη (Διγ. Z 3969).

• Φρ.
• 1) Κλείνω ακοάς, βλ. ακοή Φρ. 2.
• 2) Κλείνω τα μάτια = κοιμούμαι:
  • (Ζήνου, Βατραχ. 322).

[αρχ. κλείω. Οι τ. κλειω (Βλάχ.) και κλω και σήμ. ιδιωμ. Ο τ. κλείνω και σήμ.]