Παράλληλη αναζήτηση
| 2 εγγραφές [1 - 2] | << Πρώτο < Προηγούμενο Επόμενο > Τελευταίο >> |
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- εγκαταλείπω [eŋgatalípo] -ομαι Ρ αόρ. εγκατέλειψα, απαρέμφ. εγκαταλείψει, παθ. αόρ. εγκαταλείφθηκα, απαρέμφ. εγκαταλειφθεί, μππ. εγκαταλελειμμένος* και (σπάν.) εγκαταλειμμένος : 1α.αφήνω κτ. κάπου και φεύγω, αδιαφορώντας για τη μελλοντική του τύχη: Άγνωστοι εγκατέλειψαν το κλεμμένο αυτοκίνητο σε μια ερημική τοποθεσία. ΦΡ ~ κπ. / κτ. στην τύχη του, αδιαφορώ γι΄ αυτό(ν). β. απομακρύνομαι από κπ., παύω να βρίσκομαι κοντά του και να τον υποστηρίζω, να τον βοηθώ: Οι οπαδοί του είχαν αρχίσει ένας ένας να τον εγκαταλείπουν. Εγκατέλειψε την οικογένειά του / τη συζυγική στέγη. || Mε εγκατέλειψαν οι δυνάμεις μου, δεν έχω πλέον δυνάμεις, εξαντλήθηκα. Mε εγκατέλειψε η τύχη, έπαψε να είναι ευνοϊκή για μένα. 2α. αφήνω κτ. σε όποια κατάσταση βρίσκεται, παύω να φροντίζω γι΄ αυτό· (πρβ. παραμελώ): Δεν πρέπει να δίνουμε την εντύπωση ότι η ύπαιθρος έχει εγκαταλειφθεί. β. φεύγω, απομακρύνομαι από κάπου για να αποφύγω έναν κίνδυνο: Kαθώς τα εχθρικά στρατεύματα πλησίαζαν, οι κάτοικοι εγκατέλειπαν πανικόβλητοι την πόλη. Οι αρχές ειδοποίησαν τους κατοίκους να εγκαταλείψουν την πόλη. Διέταξε το πλήρωμα να επιβιβαστεί στις σωσίβιες λέμβους, ο ίδιος όμως αρνήθηκε να εγκαταλείψει το πλοίο. γ. αφήνω μια θέση, ένα αξίωμα κτλ. ενώ δεν επιτρέπεται: Ο στρατιώτης τιμωρήθηκε αυστηρά, γιατί εγκατέλειψε τη σκοπιά του. 3. παύω να κάνω κτ., να ασχολούμαι με κτ.: ~ μια προσπάθεια / ένα πρόγραμμα. Aπογοητευμένος από την εκλογική του αποτυχία αποφάσισε να εγκαταλείψει οριστικά την πολιτική, να αποσυρθεί. Δύο από τους δρομείς εγκατέλειψαν (τον αγώνα) στο μέσο της διαδρομής. || παύω να χρησιμοποιώ: Zήτησε από τους αρχηγούς των κομμάτων να εγκαταλείψουν την κούφια συνθηματολογία και τις δημαγωγικές υποσχέσεις.
[λόγ.: 1α: αρχ. ἐγκαταλείπω· 1β, 2, 3: σημδ. γαλλ. abandonner]
[Λεξικό Κριαρά]
- εγκαταλείπω.
-
- I. Ενεργ.
- 1)
- α) Εγκαταλείπω, αφήνω κάπ. ή κ.:
- (Αχιλλ. N 1437)·
- β) (μεταφ.) εγκαταλείπω, αφήνω κατά μέρος:
- Ταύτα … εγκατέλιπεν ο νους και η χειρ του γράφειν (Αχιλλ. N 795)·
- γ) (προκ. για πίστη) εγκαταλείπω, απαρνούμαι:
- εγκατέλιπεν την πατρικήν του πίστιν και εγίνην Λατίνος (Μαχ. 57617).
- α) Εγκαταλείπω, αφήνω κάπ. ή κ.:
- 2) Παύω:
- να κινεί και ρευματεί τότε εγκατελίπε (ενν. ο ποταμός) (Κορων., Μπούας 38).
- 3) Κληροδοτώ:
- εγκαταλείψας τῳ υιῴ πάσας ανδραγαθίας (Διγ. Z 1547).
- 1)
- II. (Μέσ.) (προκ. για αριθμητ. πράξη) υπολείπομαι:
- Εξ ών λαβών τα α/γ και α/δ, τα εγκαταλειφθέντα εισίν εζ´ (Rechenb. 131).
[αρχ. εγκαταλείπω. Η λ. και σήμ.]
- I. Ενεργ.
