Παράλληλη αναζήτηση
| 16 εγγραφές [1 - 10] | << Πρώτο < Προηγούμενο Επόμενο > Τελευταίο >> |
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- δώρο το [δóro] Ο39 : I1α. ό,τι προσφέρεται σε κπ. χωρίς αμοιβή, αντάλλαγμα ή υποχρέωση ανταπόδοσης, ό,τι χαρίζεται συνήθ. σε γιορτή, επέτειο κτλ.: Πλούσιο / φτωχό / πρακτικό ~. Bασιλικό ~, πολύ πλούσιο. ~ γάμου. Γαμήλιο ~. Πρωτοχρονιάτικο ~, μποναμάς. Στη γιορτή της πήρε / είχε πολλά δώρα. Aνταλλάσσουμε δώρα με τους φίλους μας. Mου έκανε ~ ένα βιβλίο. ΦΡ ~ άδωρο*. (γνωμ.) το ~ θέλει αντίδωρο, πρέπει να ανταποδίδεται το δώρο. το ~ και μικρό μεγάλη χάρη έχει, σημασία έχει η διάθεση προσφοράς και όχι η υλική αξία της. (έκφρ.) οι τρεις Mάγοι / σαν τους τρεις Mάγους με τα δώρα, για κπ. που έρχεται φορτωμένος με πλούσια δώρα ή άλλες προσφορές. || (εκκλ.) Tα Tίμια / Άγια Δώρα, ο άρτος και ο οίνος στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, ως προσφορά στο Θεό. β. βραβείο, έπαθλο σε διαγωνισμό, παιχνίδι, κλήρωση κτλ.: Οι νικητές / οι τυχεροί κερδίζουν πλούσια δώρα. Tο ΠΡΟΠΟ μοιράζει πολλά δώρα. || διαφημιστική προσφορά: Mε κάθε αγορά πάνω από το (τάδε) ποσό το κατάστημα δίνει το (τάδε) ~. 2α. κτ. που προσφέρεται σε κπ., νόμιμα ή παράνομα, ως αντάλλαγμα για κάποια εξυπηρέτηση. β. Tο ~ των Xριστουγέννων, ο δέκατος τρίτος μισθός που δίνεται στους εργαζομένους. ~ του Πάσχα, που ισούται με ένα δεκαπενθήμερο. II. (μτφ.) 1. έμφυτες ικανότητες του ανθρώπου, ψυχικά και σωματικά χαρίσματα που θεωρούνται δώρο της φύσης ή του Θεού· χάρισμα: Tο μουσικό ταλέντο είναι θείο ~. H ομορφιά είναι ~ της φύσης. 2. για φαινόμενα ή καταστάσεις ευεργετικές για τον άνθρωπο: Tα δώρα της άνοιξης. Tο ~ της ελευθερίας. (λόγ. έκφρ.) ~ εξ ουρανού, για κτ. πολύ ευχάριστο που συμβαίνει ανέλπιστα.
δωράκι το YΠΟKΟΡ στη σημ. I1, 2α, δώρο συνήθ. μικρής αξίας. [μσν. δώρο < αρχ. δῶρον]
[Λεξικό Κριαρά]
- δώρο(ν) το.
-
- 1)
- α) Προσφορά, χάρισμα, δώρο:
- (Κορων., Μπούας 132)·
- β) (προκ. για διαθέσεις, καταστάσεις) χάρισμα, αγαθό:
- τσ’ ευγενειάς τα δώρα (Ερωτόκρ. Α´ 70).
- α) Προσφορά, χάρισμα, δώρο:
- 2) (Προκ. για τη Θεία Ευχαριστία):
- (Αποκ. Θεοτ. I 175).
- 3) Βραβείο αγώνα, έπαθλο:
- να κονταροκτυπήσουσι, τα δώρα να κερδαίσου (Ερωτόκρ. Β´ 3).
- 4) Έκφρ. τα δώρα της καρδιάς = ψυχικές εκδηλώσεις:
- (Φαλιέρ., Ρίμ. 276).
[αρχ. ουσ. δώρον. Η λ. (‑ο) και σήμ.]
- 1)
[Λεξικό Κριαρά]
- δωροδέκτης ο.
-
- Αυτός που δέχεται δωροδοκία, ο δωροδοκούμενος:
- (Ψευδο-Σφρ. 34233).
[μτγν. ουσ. δωροδέκτης]
- Αυτός που δέχεται δωροδοκία, ο δωροδοκούμενος:
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- δωροδόκημα το [δoroδókima] Ο49 : το αποτέλεσμα του δωροδοκώ.
[λόγ. < αρχ. δωροδόκημα]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- δωροδοκία η [δoroδokía] Ο25 : η ενέργεια του δωροδοκώ, η προσφορά υλικών ωφελημάτων σε κπ., με σκοπό την εξαγορά της συνείδησής του. ANT δωροληψία: H ~ δημόσιου λειτουργού τιμωρείται αυστηρά. Mε δωροδοκίες κατάφερε να καταστρατηγήσει το νόμο.
[λόγ. < ελνστ. δωροδοκία, αρχ. σημ.: `λήψη δώρων΄]
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- δωροδοκώ [δoroδokó] -ούμαι Ρ10.9 : προσφέρω σε κπ., συνήθ. σε δημόσιο λειτουργό, χρήματα ή κάποιο άλλο δώρο, για να παραβεί το καθήκον του και παρανομώντας να δώσει ευνοϊκή λύση σε κάποια υπόθεσή μου: Επιχείρησε να δωροδοκήσει τον έφορο. Δωροδόκησε τους μάρτυρες, για να κερδίσει τη δίκη.
[λόγ. < ελνστ. δωροδοκῶ, αρχ. σημ.: `δέχομαι δώρα΄]
[Λεξικό Κριαρά]
- δωροδοκώ.
-
- Προσφέρω, δίνω δώρα σε κάπ.:
- ο αμιράς εδωροδόκησέν τον τον Διγενή (Διγ. O 2095).
[αρχ. δωροδοκέω. Η λ. και σήμ.]
- Προσφέρω, δίνω δώρα σε κάπ.:
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- δωρολήπτης ο [δorolíptis] Ο10 θηλ. δωρολήπτρια [δorolíptria] Ο27 : (νομ.) αυτός που έχει υποπέσει στο αδίκημα της δωροληψίας.
[λόγ. < ελνστ. δωρολήπτης· λόγ. δωρολήπ(της) -τρια]
[Λεξικό Κριαρά]
- δωρολήπτης ο.
-
- Αυτός που δέχεται δωροδοκία:
- (Δούκ. 29323).
[μτγν. ουσ. δωρολήπτης]
- Αυτός που δέχεται δωροδοκία:
[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]
- δωροληψία η [δorolipsía] Ο25 : η ενέργεια αυτού που δωροδοκείται, που με υλικά ανταλλάγματα δέχεται, κατά παράβαση του νόμου, να ρυθμίσει ευνοϊκά την υπόθεση κάποιου· παθητική δωροδοκία. ANT δωροδοκία: Kαταδικάστηκε για ~.
[λόγ. < ελνστ. δωροληψία]
