• 1) Που δεν έχει χαλινάρι:
  • (Bίος Aλ. 615).
• 2) (Προκ. για συναισθήματα) ασυγκράτητος:
  • θυμόν αχαλίνωτον (Δούκ. 203⁷)·
  • αχαλίνωτές μου … όρεξες (Σουμμ., Παστ. φίδ. E´ [1530]).
• 3) Aκαθοδήγητος, ξένοιαστος:
  • (Δούκ. 201²⁷).

[αρχ. επίθ. αχαλίνωτος. H λ. και σήμ.]

• ① having no reins, unbridled (syn αχαλινάρωτος, ant χαλινωμένος):
  • poem ελεύθερα, αχαλίνωτα | μέσα εις τ' αμπέλια τρέχουν | τ' άλογο κλ (Kalvos) |
  • άφησες αχαλίνωτη τη φοράδα σου στο χωράφι (Gritsi-M)

• ② fig unrestrained, unrestricted, unchecked, uncontrollable, irrepressible, rampant (syn ακράτητος 1, ασπέδιστος 2, ασυγκράτητος2 2b, ασύδοτος2 2b):
  • ~ επαναστάτης |
  • ~ βερμπαλισμός, ιμπεριαλισμός, κομματισμός, λυρισμός, υποκειμενισμός |
  • ~ πληθωρισμός rampant inflation, runaway inflation |
  • αχαλίνωτη βία, ελευθερία, ορμή, έμπνευση, φαντασία |
  • αχαλίνωτη απολυταρχία, αυθαιρεσία, δημοκρατία, κερδοσκοπία, τεχνοκρατία |
  • αχαλίνωτες φιλοδοξίες, χειρονομίες |
  • αχαλίνωτο κέφι, όνειρο, παραμύθι |
  • αχαλίνωτη πολιτική δύναμη |
  • αχαλίνωτη δημοσιογραφική γλώσσα |
  • παίζουν τα παιδιά του δρόμου σκόρπια κι αχαλίνωτα (Palam) |
  • ένας ~ θεός, ο Διόνυσος, οδηγούσε τους αλλόφρενους χορούς (Kazantz) |
  • αφήνει ελεύθερη και αχαλίνωτη τη δύναμη και τον κοινό νου του λαού (Evelpidis) |
  • φοβάμαι πως η πένα μου έγινε αχαλίνωτη, μόλις το επέτρεψαν οι συνθήκες (Louros)

• ⓐ unbridled, uncontrolled, passionate, fiery (syn ακράτητος 2, ασυγκράτητος2 3, ξέφρενος, φλογερός):
  • ~ πόθος |
  • αχαλίνωτη έκλυση, λύσσα |
  • αχαλίνωτα όργια, πάθη |
  • του έλεγε πως η αχαλίνωτη λαγνεία θα τον έβλαπτε πολύ (Xenop) |
  • μην αφήνεις τον εαυτό σου σ' αχαλίνωτες αγάπες (Vrettakos)

[fr postmed, MG αχαλίνωτος (Kriaras' Lex 3.404) ← K, AG ἀχαλίνωτος (Xenoph.+), cpd w. *χαλινωτός (: χαλινῶ); cf δυσχαλίνωτος, εὐ-, χρυσοχαλίνωτος, & ModG ξεχαλίνωτος, and PatrG χαλινωτέον (Clemens Alex.+)]