• 1)
  • α) Xωρίς επενέργεια άλλου:
    • (Iερακοσ. 490¹⁷)·
  • β) αυτοβούλως:
    • ο δουξ ιδίως και αυτομάτως έλθῃ (Ψευδο-Σφρ. 202²⁵)·
  • γ) ενστικτωδώς:
    • τα ψάρια … τα μικρά τρέχουσιν αυτομάτως (Φυσιολ. (Legr.) 511).
• 2) Aμέσως:
  • αυτομάτως ο ρηξ τον πόλεμον συνάψῃ (Ψευδο-Σφρ. 340⁵).

[αρχ. επίρρ. αυτομάτως. Η λ. και σήμ.]

• ① without external intervention by o.s., automatically, spontaneously, naturally (syn αυτόματα 1):
  • oι βράχοι κύλησαν ~ |
  • ένα κράτος δεν υφίσταται ~ κατά τον τρόπο που υπάρχει ένα βουνό ή ένα υλικό αντικείμενο (Georgoulis)

• ⓐ in consequence or by the force of circumstances, ipso facto, automatically (syn αυτόματα 1b):
  • με την ένωση αυτή σκηνής και πλατείας .. καταργήθηκε ~ η ράμπα (Melas) |
  • όταν λέμε ότι η λογική εξετάζει το ορθώς διανοείσθαι, παραδεχόμαστε ~ ότι υπάρχει και ένα μη ορθώς διανοείσθαι (Tatakis) |
  • ένα ευνοϊκό ψήφισμα της γενικής συνέλευσης δεν θα λύσει βέβαια ~ το κυπριακό (Christidis) |
  • κοντεύει .. να πάρω το δίπλωμα κι έτσι γίνομαι ~ επίσημος (Charitaki)

• ② without conscious intention, automatically, mechanically, unthinkingly (syn αυτόματα 2):
  • όταν ακούω να τραγουδάνε, αναπνέω ~ με τους τραγουδιστές (Stratou) |
  • μια που παρανέγνωσε το επώνυμο την πρώτη φορά, ήταν φυσικό ν' αποκαταστήσει ~ τον ίδιο τύπο αμέσως παρακάτω στο κείμενο (NMPanagiotakis)

• ⓑ through an automatic mechanism, automatically (syn αυτόματα 2b):
  • πρέπει να υπάρχουν αεριστήρες που ανανεώνουν ~ τον αέρα (Saratsis) |
  • το συνάλλαγμα που εισάγεται από τις εξαγωγές ελέγχεται ~ (PSolomos, adapted)

• ③ on the spot, immediately (syn αυτόματα 3):
  • θα έχει .. την τρέλα να διατυπώσει απόψεις, που αμέσως και ~ θα παραμορφωθούν από το γενικό κλίμα (Terzakis) |
  • η Hραία έκανε τέτοιο κρασί, που, όταν έπιναν οι γυναίκες, βρίσκονταν ~ σε κατάσταση εγκυμοσύνης (Varelas)

[fr kath αυτομάτως ← postmed, MG (Kriaras' Lex) ← PatrG, K, AG, der of αὐτόματος]