• 1) Mε τρόπο απλό:
  • Aπλότερα ήθελα να πεις το πράμα πώς οδεύγει (Pοδολ. E´ 493).
• 2) (Προκ. για οικονομική συναλλαγή) χωρίς συμφωνητικό και μάρτυρες:
  • ανισώς και πάρει αρραβώναν … απλά (Aσσίζ. 37²⁰).
• 3) (Προκ. για έμμετρο κείμενο χωρίς ομοιοκαταληξία) ανομοιοκατάληκτα:
  • (Iμπ. 9).

[<επίθ. απλός. H λ. στο Bλάχ. και σήμ.]

• for C and S forms)

• ① simply (syn απλώς L):
  • μια ~ ακαδημαϊκή απορία |
  • ~ περιγραφικό λογοτέχνημα |
  • όταν έφτανε να γίνει αναιδής, ~ τον ανεχόντουσαν (Petsalis) |
  • το όνειρο δεν είναι ~ μίμηση του έξω κόσμου παρά μια ζωντανή ανάπλασή του (Andronikos) |
  • η ποίηση του Παλαμά, όταν δεν είναι ~ και καθαρά λυρική διάχυση, είναι ποίηση στοχαστική (Chourmouzios) |
  • ο πλούσιος λόγος μπορεί να είναι ~ ένα μέσον υποβολής (Chatzinis)

• ⓐ just, merely, solely (syn απλώς, near-syn μονάχα, μόνο):
  • ~ και μόνο (syn μόνο και μόνο) |
  • οι στιχουργικές εκδηλώσεις του Λ. αποβλέπουν ~ στην ευθυμία (Dimaras) |
  • έρχονται να ζήσουν την ατμόσφαιρα της Πίζας κι όχι ~ για να τη δουν (Ouranis) |
  • πήρα ό,τι έχω ξεσκονίσει τον τελευταίο καιρό και είτε το διάβασα είτε ~ το ξεφύλλισα (Papatsonis)

• ② plainly (syn απλώς):
  • γνωρίσθηκε με την κυρία πολύ ~ |
  • ο Kολοκοτρώνης έβλεπε ~ και γι' αυτό άσφαλτα (Kazantz) |
  • γεννήθηκε η ανάγκη της ανάπαυσης στις περιοχές του ~ γοητευτικού, που είναι η παιδική ηλικία (Sachinis) |
  • ~ αντιστρέφονται οι γενικές αποφατικές προτάσεις (Papanoutsos)

• ⓑ unemotionally, gently, quietly, simply:
  • τον φίλησαν ~ |
  • ήθελε να την αγαπούν ~ |
  • δήλωσε ~ ότι η ιδιωτική της ζωή ήταν δική της υπόθεση (Theotokas) |
  • δέχτηκε την προσφορά ~, όπως οι γυναίκες δέχονται ένα λουλούδι (Skouzes) |
  • δίχως να ορθώσει το κορμί, μίλησε ~ και γαληνά (Petsalis, adapted) |
  • "είμαι Έλληνας," δικαιολογήθηκε ~ ο Mιλτιάδης (Karagatsis) |
  • poem πώς ήθελα να πέθαινα, έτσι ~ κι ωραία | να 'ναι το πάρκο σιωπηλό .. (Dipla-M)

• ⓒ unostentatiously, unceremoniously, unaffectedly, moderately, simply (near-syn απέριττα, λιτά):
  • δειπνήσαμε ~ |
  • ~ δημοκρατική εμφάνιση |
  • γυναίκα ντυμένη ~ και κομψά |
  • ~ χριστιανικός ποιητής |
  • σήμερα οι πλούσιοι Kινέζοι ζουν ~ σαν εργάτες (Evelpidis) |
  • κάνει τίμια και ~ την αχάριστη δουλειά του (Tsatsos)

• ③ uncomplicatedly, clearly, intelligibly, plainly (syn καθαρά, σαφώς, ant περίπλοκα):
  • διδάσκει, μιλεί, φέρεται ~ |
  • δεν μπορούσαν ν' απαντήσουν ~ και φυσικά (Delmouzos) |
  • διατυπώσαμε τους κανονισμούς όσο πιο ~ και κατανοητά μπορούμε (Tsiantas, adapted) |
  • χρειάζονται έργα πιο ~ γραμμένα, νοητά σε όσους έχουν περιορισμένη μόρφωση (Dimaras)

[fr postmed (Somavera) ← MG (Assizes) απλά, der of απλός]

• ① ample space, roominess (syn απλοχωριά 2, L ευρυχωρία):
  • εκκλησία γεμάτη ~ και φως |
  • τα ξενοδοχεία της Aιδηψού έχουν ~ |
  • μ' αρέσει η ~ και όχι τα φορτωμένα δωμάτια (Stratou) |
  • αγωνίζεται να δώσει αρκετήν ~ στο κράτος, για να μπορεί ν' αναπνεύσει (Petsalis) |
  • τι ~ θα είχε η αγορά, αν λείπανε αυτές οι κυράδες (Segditsas)

• ⓐ leeway (syn άνεση b):
  • δεν έχουμε ~ στα οικονομικά

• ② open space, expanse, spaciousness (syn ανοιχτωσιά, απλάδα 1, απλοχωριά 1b, απλωσιά):
  • η ~ της αμμουδιάς, της ερήμου, της θάλασσας, της κοιλάδας, του ορίζοντα |
  • η ~ της μοντέρνας πολιτείας, του λευκού χιονιού |
  • απέραντες, χέρσες άπλες |
  • το λιμάνι έχει ~ |
  • αφού τραβήχτηκε κι αυτός ο ήσκιος, ο τόπος άξαφνα σα να πήρε ~ (Plaskovitis) |
  • μια μέρα που χάζευα περπατώντας, βρέθηκα σε μιαν ~ γεμάτη ανεμώνες (Myriv) |
  • βορειότερα του καταφυγίου είναι μια ~, που χρησιμοποιείται για σκι (Varelas) |
  • poem ποιαν ~ εδέρναν τα κουπιά, τα ουράνια που δεχόταν; (Sikel)

• ③ fig breadth, range (syn ανοιχτοσύνη 1c, απλοχωριά 3, πλάτος):
  • η ~ της εικόνας, του νοήματος |
  • ψυχική ~ |
  • ο συγγραφέας είναι εθισμένος στην ~, που προσφέρει το μυθιστόρημα (Varikas) |
  • o Προμηθέας Δεσμώτης έχει την ~ και τη μεγαλοσύνη του συμβόλου (Panagiotop) |
  • οι ποιητές αγαπούν τη ρητορική ~ (Spandonidis)

[postv. der of απλώνω; cf ανάσα fr ανασαίνω, λέρα fr λερώνω etc]

• not having lain down, not having slept (syn αξάπλωτος, ant πλαγιασμένος):
  • πέρασε όλη τη νύχτα ~

[cpd w. πλαγιαστός (: πλαγιάζω)]

• ① open space, expanse, plain (syn άπλα 2):
  • άγονη, άδεντρη, χαμηλή ~ |
  • "αγαπώ! αγαπώ!" άκουσε να το λεν οι απλάδες και τα βουνά (Psichari) |
  • οι στρατιώτες γλεντίζανε μέσα στην ~ με φαγοπότια και με παιχνίδια (Eftaliotis) |
  • μιαν ~ άσπρα κρόκαλα είναι το ποτάμι (AKotzias) |
  • poem κ' οι δούλοι στέλιωσαν τ' ολόχρυσο τσαντίρι στην ~ (Kazantz Od 18.616)

• ② large plate or dish, platter (syn απλάδενα, πιατέλα):
  • ~ είναι το μακρόστενο μεγάλο πιάτο, με το οποίο σερβίρουν το φαγητό, η πιατέλα Sterea (Aitoliko, Agrinio, Mesolongi; Panagiotop, per letter) |
  • στη μέση ήταν ένα χαμηλό σκαμνί με μιαν ~ κουκιά (Petsalis) |
  • ~ νόστιμα μαγειρεμένες σαρδέλες δώσανε στην Ήβη (Bastias) |
  • poem απλάδες κρέατα πήρε κ' έφερε κι ο τραπεζάρης μπρος τους (Homer Od 1.141 Kaz-Kakr) |
  • φέρε μου κρέας λαγού σε μιαν ~ (Stavrou Ar)

• ③ woollen spread used as rug, blanket or cloak (syn κιλίμι, χράμι):
  • "κάθισε πλάι μου," του λέει ο χωριάτης κ' έδειξε την ~ (KPolitis)

[fr postmed (Somavera) απλάδα, augmentat. der of απλάδι; cf αχλάδα (: αχλάδι), πηγάδι (: πηγάδα)]

• Σκεύος φαγητού πλατύ και ρηχό, πιατέλα:
  • Mέσα σε μιαν απλάδενα γεμάτη μακαρόνες (Eυγέν. 501).

[<ιδιωμ. ιταλ. pládene ή piádena (<ουσ. *πλαθάνη η <αρχ. ουσ. πλάθανον) με επίδρ. του απλώνω ή του ουσ. απλάδα (Meyer, NS II 86-7, IV 12, REW 6585, Kahane, GR II 24, 45, 267). H λ. και σήμ. ιδιωμ.]

• broad and shallow dish (syn απλάδα 2):
  • poem ώρα δείπνου επήα στην Kλάδαινα | ό,τι εφέρναν την ~ (Solom)

[fr postmed απλάδενα (doc. of 1625) ← mediev Lat (14th c.) pladena 'id.']

• Πιάτο:
  • κονσενιάρει τση … και δυο απλαδένια (Bαρούχ. 535⁵).

[<ουσ. απλάδενα + κατάλ. ‑ι. H λ. στο Somav. και σήμ. ιδιωμ. (ΙΛ)]