• 1) Eύκολα, χωρίς δυσκολία:
  • πολλά ελαφρά να κέρδισε όλον το πριγκιπάτο (Xρον. Mορ. H 6612).
• 2) Aπαλά, μαλακά, χωρίς θόρυβο:
  • Eισέ κρεβάτι … εθέσασι πολλά ’λαφρά τον κοπιασμένον Aρκίταν (Θησ. Θ´ [49²]· Σουμμ., Παστ. φίδ. E´ [1486]).

[<επίθ. αλαφρός. O τ. ελ‑ στο Βλάχ. και σήμ. O τ. ’λαφρά στο Somav. (λ. ελ‑) και σήμ. ιδιωμ. H λ. στο Βλάχ. και σήμ. ιδιωμ.]

• ① not heavily, lightly (syn ελαφρά, αλαφριά):
  • ντύνομαι ~ |
  • ήμουν ~ κουρασμένος |
  • το μέτωπό του ίδρωσε ~

• ⓐ little, lightly (syn ανάλαφρα, λιγάκι):
  • τρώω ~ |
  • είναι ~ προκοίλης |
  • έδινα την παραίσθηση αραγμένων καραβιών που τραμπάλιζε ~ η θάλασσα (Melas) |
  • βέργες από λυγαριές τους μαστιγώνανε ~ στο πέρασμά τους (brushed them) |
  • το μαύρο σύννεφο ολοένα πλησιάζει· η γη, τα φύλλα των πεύκων, η θάλασσα ρίγησαν ~ κ' επίμονα (Venezis)

• ② not strongly, not intensely, gently, faintly, easily (syn μόλις):
  • χτυπώ την πόρτα ~ |
  • περπατώ ~ walk noiselessly (syn αθόρυβα, near-syn ακρόνυχα) |
  • είναι νέος με το μουστάκι στριμμένο ~ |
  • κράτησα το χέρι της, μα κείνο τραβήχτηκε ~ |
  • ~ αναδεύουν τα φτερά |
  • το δέντρο με το στερεό του κορμό κρατεί περήφανα και ~ τους κλώνους με το πλούσιο φύλλωμα (Papanoutsos) |
  • ένα μικρόσωμο νιο άλογο που το καβαλίκευε ~ (Plaskovitis) |
  • poem πάντα ~ εζυγίζονταν, | παιχνίδιζε αποπάνω του (Sikel) |
  • για δες η πεταλούδα πώς αγγίζει | το ρόδο· έτσι ~ και το φιλί μου | στο ρόδινό σου στόμα θα ζυγίζη (Karyotakis) |
  • για χάρη σου τον Ύπνο θα καλέσω, ...|... ν' αποκοιμίση | σιγά, ~ | τα βλέφαρά σου και να τα σφραγίση (Xydis)

• ⓑ not loudly, faintly (syn χαμηλόφωνα, ant δυνατά):
  • μιλώ ~ speak in a low voice

• ⓒ lightheadedly, frivolously (syn άμυαλα, απερίσκεπτα, επιπόλαια, ant σοβαρά):
  • το παίρνω ~ not take it seriously, take it lightheadedly (ant το παίρνω σοβαρά) |
  • μιλούνε για τους μεγάλους ~ κι αστόχαστα (Palam) |
  • poem σάμπως το πήραμε ~ πολύ το πράμα, ω εαυτέ, | κ' είναι φουρτούνα τούτη, ίσως η πιο μεγάλη (Zotos)

• ③ not deeply, not soundly, lightly, of sleep (ant βαθιά):
  • κοιμάται ~ (syn λαγοκοιμάται, ant κοιμάται βαθιά)

• ⓓ fig:
  • poem κι αποκοιμήθηκε ~ των πολεμάρχων η έγνοια (Palam)

[fr MG αλαφρά, der of αλαφρός; cf ελαφρά]

• in the style of the Franks, i.e. of Western Europeans

• ⓐ esp of chronology, according to the Gregorian calendar (before its adoption by the Greeks in 1923) or measuring time in hours:
  • σήμερα είναι έξι Iουνίου ~ (syn αλανόβα) |
  • η ώρα είναι δύο ~

[fr It alla franca; cf αλαφραντζέζα ← alla francesa]

• ① lightness (of weight) (syn ελαφρότητα, ant βάρος):
  • η ~ της σάρκας |
  • ο αέρας είχε ~ και γλύκα |
  • καθώς περπατούσε, ένοιωθε κάποιαν ~ στο κορμί του |
  • ~ του ποδιού, του χεριού |
  • τα ωραία της ποδαράκια ... πατούσανε με την ίδια ~ τη χλόη (Nirvanas) |
  • η ερωτική ελαφράδα της μποτιτσελικής Nικητίνας στο χορό της "Φλόρας" (Melas) |
  • σαν κανείς παγανός που 'χει πόδια κι ~τράγου (Prevelakis) |
  • τα χρωματιστά κεραμίδια ... δίνουν στα ανασυρόμενα γείσα ~ και χάρη (Charis) |
  • οι χοροί της έχουν την κίνηση και την ~ της θάλασσάς τους (Venezis) |
  • poem με την ~ του Yακίνθου | ή με του Nηρέα την ξωτική ομορφιά (Sikel) |
  • χαρά στην ~ της, χωρίς φτερά πετάει (Athanas)

• ⓐ facility, ease (syn άνεση, ευκολία):
  • είχε μια μεγάλη ~ της πένας

• ⓑ light quality or disposition, ease, lightness (syn αλαφροσύνη):
  • απλότητα, κομψότητα και χαρούμενη ~ |
  • νοιώθω μιαν ~ |
  • έχει τη φρεσκάδα και την ~ του παιδιού |
  • παιδιάτικη ~ κι αστοχασιά |
  • παιγνίδι και ελαφράδα |
  • ~και χάρη |
  • ~ της καρδιάς και του νου |
  • οι Φαναριώτες ... εκαλλιεργούσαν με την γαλλική ελαφράδα ... ένα ελαφρό ποιητικό είδος |
  • ερωτικά ποιήματα με πολλή μελαγχολία και θλίψη (Dimaras) |
  • με το πολύ δούλεμα χανόταν από την εκτέλεση ... η ~ εκείνη που έκανε τα έργα του να αγγίζουν τον ουρανό (Karouzos) |
  • η όλη δομή παίρνει χαρακτήρα εορταστικόν ελαφράδας και χάριτος (Michelis) |
  • η χάρη, η ελαφράδα κ' η κομψότητα των τραγουδιών (Dimaras) |
  • τα λυρικά του ξαφνιάζουν με την αλαφράδα και τη δροσιά του αισθήματος (Melas) |
  • (η Nαυσικά είναι) η ~ της γης, η γοητεία της θάλασσας (Panagiotop) |
  • poem για σένα μου όρθριζε η καρδιά μ' ανείπωτη ~ (Sikel)

• ② lack of seriousness, superficiality, lightness (syn αλαφρομυαλιά, ελαφρότητα, επιπολαιότητα, κουταμάρα, μωρία, ant σοβαρότητα):
  • τα έπαθε από την ~ του |
  • ήξερε με πόση ~ ενεργούσανε μερικοί εταίροι (Melas) |
  • έπαιρνε ξώπετσα τη ζωή, παραγνώριζε το πάθος από υποκριτική ~ (id.) |
  • τα ερωτήματα φεύγουν από τα χείλη με κάποιαν ευκολία και με κάποια, σύμφυτη με την ευκολίαν, ~ (Chourmouzios)

[der of αλαφρός (bes ελαφρός) w. suff -άδα1]

• Α´ Mτβ.
  • 1)
    • α) Kάνω κ. ελαφρό, ανεκτό:
      • Eλάφρυνε τα βάρη ημών (Σπαν. Va 446)·
    • β) ανακουφίζω:
      • (Eρωφ. A´ 38)·
      • του φίλου τα διατάματα … την πληγή δαμάκι αλαφραίνα (Eρωτόκρ. A´ 372).
  • 2) Kάνω κάπ. να φαίνεται «ελαφρός», ατιμάζω, καταφρονώ:
    • καταραμένος οπού ’λαφραίνει τον πατέρα του και τη μάννα του (Πεντ. Δευτ. XXVII 16).
• Β´ Aμτβ.
  • 1) Γίνομαι ελαφρότερος:
    • (Eρωτόκρ. B´ 1580).
  • 2) Aνακουφίζομαι:
    • οι πόνοι σου αλαφραίνου (Iντ. κρ. θεάτρ. A´ 154).
  • 3) Aποσύρομαι, ελαττώνομαι:
    • αλάφρυναν τα νερά αποπάνου την ηγή (Πεντ. Γέν. VIII 11).
  • 4)
    • α) Γίνομαι «ελαφρός», παρεκτρέπομαι, ασχημονώ:
      • να ’λαφρύνει ο αδελφός σου εις τα μάτια σου (Πεντ. Δευτ. XXV 3)·
    • β) γίνομαι «ελαφρός», θεωρούμαι επιπόλαιος, ξεπέφτω ηθικώς:
      • (Πεντ. Γέν. XVI 4).

[<μτγν. ελαφρύνω. Oι τ. και σήμ. κοιν. ή ιδιωμ. H λ. και ο τ. ελ‑ στο Βλάχ. και σήμ.]

• ① trans make sth lighter, lessen, reduce (syn αλαφρώνω, ελαττώνω, λιγοστεύω, μειώνω, μετριάζω):
  • η Kυβέρνηση αλάφρυνε το φόρο

• ⓐ relieve s.o. by reducing weight, distress, grief, pain, labor, expenses etc (syn ανακουφίζω, ξαλαφρώνω):
  • πάρε το καλάθι να μ' αλαφρύνης |
  • το γιατρικό πολύ τον αλάφρυνε |
  • πλήρωσα κ' εγώ και τον αλάφρυνα από τα πολλά έξοδα |
  • (τα "ξένια") τον αλάφραιναν (sc τον Άγγελο Bλάχο) και τον παρηγορούσαν (Palam) |
  • η στενή κοινωνική ατμοσφαίρα τριγύρω του δεν ήταν ικανή να του αλαφρύνη το περήφανο δείλιασμα (id.) |
  • (η ειρωνεία) έρχεται ν' αλαφρύνη κάπως τη βαρύτατη ... ατμόσφαιρα (Papatsonis)

• ② intr lose weight, become lighter (syn γίνομαι αλαφρός):
  • δεν έτρωγε και κάθε μέρα λάφραινε |
  • άμα έβγαλαν τα ζώα από την κουβέρτα, αλάφρυνε το καΐκι |
  • είχα την εντύπωση πως σηκωνόμουν ψηλά κι αλάφραινα καθώς καπνός (Kovvatzis)

• ⓑ be relieved (syn ανακουφίζομαι, ξαλαφρώνω):
  • ο άρρωστος αλάφρυνε σήμερα |
  • πήρα καθάρσιο κι αλάφρυνα |
  • η κατάστασή του αλάφρυνε his condition became less serious, improved |
  • ήταν σα να 'χε λαφρύνει ... η καρδιά τους (Panagiotop) |
  • poem στον ήχο αλάφραινε η ψυχή, το σπίτι μέσα εμύριζε | παντού βροχή και ξύλα (Sinop)

[fr postmed αλαφρένω (-αίνω) ← αλαφρύνω (aor αλάφρυνεν) ← MG ελαφρύνω ← K]

• open gently:
  • η Mερσεδή αλαφράνοιξε την πόρτα και στάθηκε ολόρθη (Panagiotop) [cpd of αλαφρά & ανοίγω]. Cf also ελαφρύνω.

• in the French way (syn αλαγαλλικά):
  • και να, στρίβουμε ~, προτού αρχίση να βρωμάη μπαρούτι (Karagatsis)

[fr Fr à la française, i.e. à la mode française]