• object of sensation or perception (ant το νοητό):
  • τα αισθητά, οι χλωμές και πρόσκαιρες απομιμήσεις του αιώνιου άφθαρτου (Theodoridis) |
  • η ιδέα δεν ενυπάρχει μέσα στα αισθητά ή τα αισθήματα (Theodorakop) |
  • η ψυχή, κλεισμένη μες στα αισθητά (Theotokas)

[fr AG αἰσθητόν]

• Eναλλαγή λιποθυμίας και ανάκτησης των αισθήσεων:
  • (Λίβ. P 2450).

[<ουσ. αίσθησις + αναισθησία με επίδρ. του επιθ. αισθητός]

• clear presentation of sth as to render it perceptible:
  • τέλεια ~ ενός νήματος (Papanoutsos) |
  • η φύση ... παρουσιάζεται ... σα μέσο βοηθητικό αισθητοποίησης της νοητής ουσίας (Tsatsos) |
  • ο Kαντ ... μιλεί και για μια ~ των εννοιών του καθαρού λόγου (Georgoulis)

[der of αισθητοποιώ]

• capable of or instrumental in rendering sth perceptible

[der of αισθητοποιητός]

• render sth perceptible through lucid and vivid presentation:
  • ~ την έμπνευση |
  • σχηματίζεται μια έννοια που δεν αισθητοποιείται και μόνο μαθηματικά μπορεί να διατυπωθή (Papanoutsos) |
  • το αντικείμενο με την επέμβαση της Tέχνης γίνεται μορφή που αισθητοποιεί εκφραστικά ένα νόημα |
  • μια σκέψη, μια διάθεση, μια τάση (id.) |
  • το ποιητικό νόημα αισθητοποιείται στα ζωντανεμένα του σύμβολα (Chourmouzios) |
  • ο K. αισθητοποίησε στα περισσότερα έργα του ... την κοσμοθεωρία της Aσκητικής (Prevelakis) |
  • έχει το χάρισμα ... να αισθητοποιή κάθε μορφή (Tsatsos) |
  • ο Πλάτων ... αισθητοποιεί τις πιο δυσκολόπιαστες σκέψεις του (Theodoridis) |
  • (στο διάλογο) αισθητοποιούνται οι συγκρούσεις (Melas) |
  • poem το θαύμα αισθητοποιεί μορφές απ' όσες δεν βλέπουμε (Pentzikis)

[cpd of αισθητός & ποιώ]

• 1)
  • α) Αισθητός, αληθινός, πραγματικός:
    • έβλεπες ήλιον αισθητόν (Λίβ. (Lamb.) N 632)·
    • έκφρ. φως αισθητόν = όραση:
      • (Γεωργηλ., Bελ. Λ 486)·
  • β) που έχει πραγματική υπόσταση, ζωντανός:
    • αισθητά και ζώντα (ενν. πουλία) (Διγ. Z 105).
• 2) Συγκεκριμένος, γήινος:
  • O άγγελος ο αιστητός (Kυπρ. ερωτ. 144¹).
• 3) Eυαίσθητος:
  • αν … είσαι αιστητή, να με ψυχοπονέσεις (Λίβ. Esc. 4009).
• 4) Σημαντικός, όχι ευκαταφρόνητος:
  • τον αισθητόν αντίπαλον κατάβαλον (Διακρούσ. 114¹⁹).

[αρχ. επίθ. αισθητός. H λ. και σήμ.]

• ① capable of being felt, sensible, perceptible, noticeable, tangible (syn αντιληπτός με τις αισθήσεις, ant νοητός):
  • ~ κόσμος, αισθητά όντα, αισθητό αντικείμενο (or πράγμα), αισθητή ζωή, μορφή, ύλη |
  • αισθητά δεδομένα sensible data (syn αισθητές εντυπώσεις, i.e. εντυπώσεις των αισθητηρίων) |
  • αισθητά φαινόμενα |
  • αισθητό αίτιο |
  • αισθητές ποιότητες |
  • πρωινό με αισθητή δροσιά |
  • εμφανίζονται ως εικόνες ... αισθητών ή ... ιδανικών αντικειμένων (Theodorakop) |
  • αισθητή θερμότητα |
  • ~ πόνος pain that is felt |
  • κακοσμία αισθητή από μακριά bad odor noticeable fr afar |
  • το πράσινο την άνοιξη προπάντων γίνεται πολύ αισθητό με την ... έλλειψή του (Melas) |
  • το αισθητικό πρέπει να είναι και αισθητό (Tsatsos)

• ② sensitive (syn ευαίσθητος, ευπαθής):
  • ~ ζυγός sensitive scales

• ③ observable, discernible, evident (syn ευδιάκριτος, φανερός):
  • αισθητή διαφορά |
  • αισθητή μεταβολή observable change |
  • αισθητή ανάγκη, επαλήθευση |
  • πράματα απλά, αισθητά στον καθένα |
  • αισθητές αλήθειες |
  • η απουσία του ήταν αισθητή |
  • κάνουν την παρουσία τους αισθητή, κάνουν το κομμάτι τους |
  • έλλειψη από μακρού αισθητή long-felt want |
  • ο θάνατός του άφησε ένα αισθητό κενό |
  • η απώλειά του έγινε αισθητή he is sorely missed |
  • η επιτροπή έκανε αισθητή την ύπαρξή της |
  • η πνευματική του προσωπικότητα έγινε αμέσως αισθητή (Melas) |
  • το ύφος είναι το πιο αισθητό στοιχείο ενός συγγραφέα (Theotokas) |
  • (όσα λέω βοηθούν) να γίνη καλύτερα αισθητό το καινούργιο που έφερε ο Eλύτης στην ποίησή μας (Karantonis) |
  • οι ανάγκες για αλλαγή ... ήταν έντονα αισθητές (Vacalop) |
  • είναι αισθητές και κάποιες αδυναμίες στη σύνθεση (Dimaras)

• ⓐ idiom phr είναι (γίνεται) αισθητό ότι it is (becomes) evident that:
  • είναι εντελώς ~ ότι το έργο γράφτηκε για να αρέση ... μέσα σε θορυβώδη αίθουσα λαϊκού θεάτρου (Dimaras)

• ④ appreciable, considerable, substantial (syn υπολογίσιμος, σημαντικός):
  • αισθητή πρόοδος appreciable progress |
  • αισθητή διαφορά (ομοιότητα) noticeable difference (similarity) |
  • αισθητή έλλειψη (e.g. ενός έργου) |
  • ~ αριθμός ποιητών |
  • σε αισθητό βαθμό to a considerable degree |
  • ο άρρωστος παρουσιάζει αισθητή βελτίωση |
  • τους προξενούσαν αισθητές απώλειες they inflicted on them considerable losses |
  • έχει κάνει αισθητές παραχωρήσεις ... στις συντηρητικές θεωρίες (Dimaras) |
  • η οργή τους με πείθει ότι κάτι έχω κάμει, ότι είμαι ~ (Charis) |
  • (το ελληνικό μυθιστόρημα) εγνώρισε μιαν άνθηση, αλλά που τελευταία παρουσιάζει αισθητότατη κάμψη (Chatzinis) |
  • poem της εφαινότουν, αισθητή μην έχοντας βοήθεια, |
  • η συμφορά της όνειρο (Markoras)

[fr MG αισθητός ← AG αἰσθητός]