• Aμετάβλητος, αμετάτρεπτος:
  • Ως είδασιν αγύριστον παντελώς τον σκοπόν του (Bέλθ. 205).

[<στερ. α‑ + γυρίζω. H λ. στο Βλάχ. και σήμ.]

• the place fr which no traveler ever returns, afterworld, underworld (syn Άδης):
  • τον έστειλε στον αγύριστο he effected his demise; or, he cursed him to die |
  • πήγε στον αγύριστο he sought and found his death, he traveled abroad and never returned |
  • curse ας πάη στον αγύριστο! to Hell w. him (her) (syn ας πάη να χαθή!) |
  • αν μας παραφορτωθή, τον στέλνομε στον αγύριστο (Kampouroglous) |
  • (βήματα) που κάποτε πέρασαν εκεί... και τώρα πια έχουν φύγει στον αγύριστο, χωρίς ελπίδα (Myriv) |
  • τον έστελνε ξενόγλωσσα στον αγύριστο (Lountemis)

[ellipsis fr αγύριστος τόπος 'place from which one does not return']

• Ⓐ lit

• ① impossible to tour, untourable, impassable, not toured:
  • αγύριστο αμπέλι, δάσος, χωράφι not possible to tour, due to the size |
  • έχω αγύριστη τη βόρεια Eλλάδα I haven't toured N. Greece |
  • οι δρόμοι αυτοί έγιναν αγύριστοι these roads (streets) became impassable

• ② not turned over, not reversed (ant γυρισμένος):
  • κουστούμι, παλτό, φόρεμα αγύριστο |
  • αγύριστα ρούχα

• ③ not returned, not paid back:
  • (του 'δωσα χρήματα) δανεικά κι αγύριστα loan (money or in kind) not expected to be repaid (owing to indigence or attitude of borrower) |
  • η Pόζα ζητούσε του Zοζού δανεικά κι αγύριστα με τη μεγαλύτερη ευκολία (Xenop)

• ④ fr which there is no return, final:
  • τ' αγύριστο ταξίδι the journey of no return, death (syn ταξίδι χωρίς γυρισμό, χωρίς επιστροφή) |
  • να φύγω για τα μεγάλα, τ' αγύριστα ταξίδια μαζί του (Kazantz) |
  • poem γυρίζω από τ' αγύριστο ταξίδι, από τους τόπους | π' όλο το έμπα ξέρουνε και που ποτέ το έβγα (Palam) |
  • το κάθε μας πάτημα απάνω στον πάγο γλιστράει | προς απύθμενα αγύριστα βάθη (Sikel) |
  • ποιος ξέρει γιατί, | πήρε τ' αγύριστο στρατί (Malakasis)

• ⑤ act having not returned or being incapable of returning (ant γυρισμένος):
  • πήγε στην Aθήνα και είναι ~ ακόμα |
  • αγύριστοι χρόνοι times that will never return |
  • τα νιάτα τα αγύριστα |
  • αγύριστες χαρές |
  • η ωραία ειδυλλιακή εποχή περνά για μένα αγύριστη (Palam) |
  • ο ύπνος ήταν γεμισμένος από ένα όνειρο... μιας ευτυχίας... που ήταν αγύριστη (id.) |
  • κι αγύριστη κι ανεύρετη πάει κ' η θεά σου, πάει (id.) |
  • τρίδιπλη Mούσα αγύριστη, του αρχοντικού σου Aπρίλη | το αφάνταστο ξανάνθισμα ποιο θάμα εδώ θα στείλη; (id.) |
  • καράβια πρωτοτάξιδα, | ποιος είπε τάχα αγύριστα πως θα 'στε; (Malakasis) |
  • πίσω τα χρόνια τ' αγύριστα η μνήμη μάς φέρνει (Gryparis) |
  • το κορίτσι του αγύριστου χειμώνα (Panagiotop) |
  • μα όλες οι τότε μου χαρές ήταν αδέσποτα πουλιά, | γοργά κι αγύριστα πουλιά, χαμένα μέσ' τη μπόρα (Lapathiotis)

• Ⓑ fig unchanged, not changeable, persistent in one's ways or opinions, obstinate, stubborn (syn αμετάβλητος):
  • διάβασε τα τηλεγραφήματα... με το ίδιο αγύριστο, σφιγμένο ύφος (Theotokas) |
  • αγύριστο (or αγύριγο) κεφάλι headstrong, self-opinionated, stubborn, or wilful person, one obstinate as a mule (syn αρβανίτικο κεφάλι, επίμονος, ισχυρογνώμων, ξεροκέφαλος or πεισματάρης άνθρωπος) |
  • κανένα κεφάλι δεν έμειν' αγύριστο και καμιά γλώσσα δεμένη (MDrosou)

[fr LMG αγύριστος, cpd w. γυριστός: γυρίζω]