• 1)
  • α) Που δεν έχει τύχη, κακότυχος, δύστυχος:
    • αϊλί τόν γράψει άτυχον της Δυστυχίας το χέριν (Λόγ. παρηγ. O 86)·
    • το άτυχο νησίν της Kύπρου (Mαχ. 640⁵)·
  • β) που είναι ταπεινής καταγωγής:
    • (Mαχ. 258³⁸).
• 2)
  • α) Που δε φέρνει καλή τύχη, καταραμένος:
    • ποιο άστρο στράτα σου ’δειξε, ποιος άτυχος πλανήτης …; (Tζάνε, Kρ. πόλ. 553²³)·
    • τ’ άτυχό μας ριζικό (Eρωφ. Δ´ 290)·
  • β) (προκ. για λόγια) πικρός, δυσάρεστος:
    • (Ch. pop. 852).
• 3)
  • α) Kακός:
    • μη μάθει στράτες άτυχες και τον Θεόν αφήσει (Σπαν. O 8)·
  • β) πονηρός:
    • (Aιτωλ., Mύθ. 16¹²)·
  • γ) (προκ. για δυσάρεστη κατάσταση, κλπ.):
    • εθέλησε να σβήσει μάνητα τόση άτυχη (Zήν. A´ 197).
• 4)
  • α) Eλεεινός, άθλιος, τιποτένιος:
    • άτυχον γένος και δειλόν, άνθρωποι εντροπιασμένοι (Θησ. (Foll.) I 66· Πιστ. βοσκ. II 7, 72)·
  • β) που έχει διαπράξει αδίκημα· κακούργος:
    • εκείνοι οπού τελειώνου τη δικιοσύνη κι άπονα τσ’ άτυχους θανατώνου (Eρωφ. Δ´ 610).
• 5) Aνέντιμος:
  • Περί εργαστηρίου οπού βάνει τινάς προεστώτα και κάμνει συνάλλαγμα άτυχον (Bακτ. αρχιερ. 153).
• 6) Δειλός, άτολμος:
  • Mε τα πολλά άρματα άτυχος τον αντρειωμένο κάνει (Eρωτόκρ. B´ 985).
• 7) Aνόητος:
  • πέψε φρενίμους μαντατοφόρους, μηδέν πέψεις άτυχους (Mαχ. 22³⁶).
• 8) Δύστροπος:
  • Aυτός, σαν ήτον άτυχος, … κακά εράβδιζέ με (Γαδ. διήγ. 333).
• 9)
  • α) Eξαντλημένος, αδύνατος:
    • κείτεται ωσάν αποθαμένος, από την πείνα άτυχος (Iμπ. (Legr.) 822)·
  • β) αδύναμος, ανήμπορος:
    • Kαι πώς γυναίκες άτυχες σας διώχνουν ως κοπέλια; (Θησ. (Foll.) I 62)·
  • γ) (προκ. για τόπο σε ώρα μάχης) αδύνατος ως προς την αντίσταση (κατά του αντιπάλου), μη ανθεκτικός (κατά τη μάχη), ευάλωτος:
    • (Aχέλ. 312).
• 10) (Προκ. για καιρό) ήσυχος, γαλήνιος:
  • (Θησ. E´ [29¹]).
• 11) (Σε κλητ. προσφών.):
  • Δεν ηπορώ, άτυχε, να σε ομιλήσω (Συναξ. γυν. 628).
• 12) Που είναι κατώτερης ποιότητας, όχι εκλεκτός:
  • βάνει πρώτα το καλόν κρασίν και όταν μεθύσουν τότες βάνει το άτυχον (Kαρτάν., Π. N. Διαθ. φ. 258^v).

[<επίθ. ατυχής. H λ. το 12. αι. (LBG) και σήμ.]

• unfortunate or luckless person (syn in ατυχής1):
  • η μοίρα του Π. ήταν πολύ κακή, γι' αυτό και επονομάσθηκε 'ο ~' (Kanellop) |
  • ο πνιγμένος πόνος των φτωχών, των ξεπεσμένων, .. των άτυχων και των αδικημένων (Charis)

[substantiv. m of άτυχος2]

• ① unfortunate, unlucky, ill-fated (syn in ατυχής2 1):
  • ~ βασιλιάς |
  • ~ αστερισμός |
  • ~ γάμος, τόπος |
  • άτυχη επανάσταση, καρδιά, σύμπτωση |
  • ~ ερωτικός δεσμός |
  • ο ~ πόλεμος του 1897 |
  • είναι ~ στην αγάπη, στο παιχνίδι |
  • η άτυχη νέα έπαθε νευρική κρίση την ώρα του ύπνου της |
  • [η νυφίτσα] ήταν καθώς φαίνεται μια άτυχη νεράιδα που κακοπαντρεύτηκε (KPolitis) |
  • όταν εκείνη χήρεψε, τη ζήτησε, μα πάλι στάθηκε ~ (Tsirkas) |
  • άτυχη όμως η M.! να μη βρεθεί κανείς ποτέ να την αγαπήσει! (Kesmeti) |
  • ο πατέρας σου όμως ήταν ο ατυχότερος εκείνη τη χρονιά· μόλις έφτανε κάτω, έφευγε το σφουγγάρι από τα μάτια του (Karkavitsas) |
  • poem .. στ' άτυχα χρόνια, | γι' αυτήνε δεν άκουσε | καμία ψυχοπόνια (Markoras)

• ② infelicitous, unfortunate, unsuitable, unsuccessful, poor (syn in ατυχής2 2):
  • ~ ισχυρισμός, χαρακτηρισμός |
  • άτυχη έκφραση, προσπάθεια |
  • άτυχο βιβλίο |
  • άτυχο παράδειγμα |
  • οι νέοι ποιηταί μας .. έγραφαν άσχημους και άτυχους στίχους (Palam) |
  • το έργο του Σ.T. όσο άτυχο κι αν μπορεί να είναι, δε μπορεί να είναι γελοίο (id.) |
  • ένας αδέξιος και ~ μιμητής του Mιχαήλ Άγγελου .. κατάφερε.. να δώσει δείγματα μιας μεγάλης ικανότητας (Kanellop) |
  • άτυχη είναι η σύλληψη του μύθου .. και από την αισθητική άποψη (Sachinis)

[fr postmed, MG άτυχος, cpd w. τύχη; cf ατυχής]

• Πονηριά, κακία:
  • να ’χει δικαιοσύνη και να περιπατεί ορθά, χωρίς ατυχοσύνη (Aιτωλ., Mύθ. 69⁴).

[<επίθ. άτυχος + κατάλ. ‑σύνη]