• ① let, allow, permit (syn άφησε):
  • άσ' τον να έρθει, να κοιμηθεί, να περάσει |
  • phr άσ' τον να κουρεύεται (or να βουρλίζεται) I don't care what happens to him |
  • άσ' τα να παν στο διάολο let it all go to hell |
  • ~να ξυπνήσω τον καπετάνιο (Karkavitsas) |
  • ~, δάσκαλε, να ιδούμε το θέατρο (Melas) |
  • πες μια καλή κουβέντα, ~ το μούτρο σου να γελάσει (Kastanakis) |
  • άσ' τους να κάνουνε ό,τι τους αρέσει (Petsalis) |
  • rembetiko song Xάρε, του λέγω, ~με ακόμα για να ζήσω (IPetrop) |
  • poem ~τότε το κύμα, όπου θέλει να σπάζει (KChatzop) |
  • στη βρύση των χειλιώνε σου, καλή μου, | της δίψας μου τη φλόγα ~ να σβήσω (Karyotakis)

• ⓐ leave (alone), let (be) (syn άφησε):
  • ~με ήσυχο |
  • ~ το παράθυρο ανοιχτό |
  • να προσπαθήσεις· κι ~ καταμέρος την εντύπωσή σου (Palam) |
  • πάρε τις γυναίκες σου και φύγε· κι ~ το βασίλειο σ' εμάς (Varnalis) |
  • η πεθερά της τη σταμάτησε |
  • "~, θα πάω εγώ" (Karagatsis) |
  • folks. άσπλαχνη δεν με λυπάσαι; ~με στο χάλι μου (Passow)

• ⓑ let's wait until, wait and see (syn κάτσε, περίμενε):
  • folkt ~να δούμε .. άμα τελειώσει το φαΐ του και δεν κάνει το σταυρό του, πάρ' τον (Loukatos) |
  • είσαι νέος ακόμα· ~ να σε μάθω εγώ (Makryg) |
  • θα τα κανονίσουμε όλα· απόψε κιόλα· ~ να νυχτώσει (Petsalis)

• ② let go, drop (it), never mind, leave, forget (syn άφησε):
  • άσ' το κάτω leave it on the floor, let go (of it) |
  • ~τώρα τα κουπιά και παίξε μας κανένα σκοπό (Nirvanas) |
  • ~ τα λουλούδια και κοίτα τη δουλειά σου (ChZalokostas) |
  • folks. άστε, λεβέντες, τ' άρματα, αφήστε το τουφέκι (Theros) |
  • poem θα με ξεσκίσετε, άστε με (Stavrou Ar)

• ⓒ cut out, cut off, enough of, stop (syn κόψε, σταμάτα):
  • άσ' τα πολλά λόγια |
  • άσ' τ' αστεία, την ειρωνεία, τα κόλπα, τα τσαλιμάκια |
  • άσ' τ' αυτά come off it, stop this nonsense |
  • ~τις σαχλαμάρες και βοήθησέ με να φορτωθώ τη ντουλάπα (ChZalokostas)

• ③ phr ας τα forget it!, don't ask!:
  • "πώς τα περνάς;" "ας τα!" (Psathas) |
  • από τότε που πήγα φυλακή, ας τα (Katselli) |
  • η Στέλλα είναι αρσενικοθήλυκη· ας τα, την κακομοίρα (Charis)

• ⓓ phr άσε (που) let alone, not to speak of (near-syn L εξάλλου):
  • ήτανε για κείνη, όμως, να σκάσει, δε θα της το 'λεγα· ~που δε θα κοτούσα ποτές να μιλήσω για τέτοια πράματα (Myriv) |
  • παντού σμπίροι, ολούθε χαφιέδες· .. ~ πια το πώς και το τι πλερώνουνε οι χωριάτες (Petsalis) |
  • άστε πια που κι οι ανθρώποι έχουνε τώρα τα καράβια γι' αραμπάδες της θάλασσας (Vlami)

[syncopated fr ας (← άφες) w. -ε, 2sg aor imper of αφίω, αφίνω ← αφίημι]

• impiously, disrespectfully (syn L ασεβώς):
  • poem .. ξαπλώσατε ~τα χέρια προς εμένα | και στα νησιά μου στρέψατε άσελγα τη δούλη σκέψη (Sikel)

[der of άσεβος]

• 1) Έλλειψη σεβασμού σε ανωτέρους ή τα θεία:
  • Ασέβεια και αμάρτημα τοσούτο καταργίζω (Ζήν. Δ´ 185).
• 2) Ασεβής πράξη, ασέβημα:
  • ασέβειαν που εποίκαν οι ασεβείς Ρωμαίοι (Χρον. Μορ. H 620).

[αρχ. ουσ. ασέβεια. Η λ. και σήμ.]

• ① impiety, ungodliness (syn ανευλάβεια, ant ευλάβεια, σεβασμός):
  • μιλάει αδιάκοπα με ~για το θεό (Athanasiadis-N)

• ⓐ impious act or behavior, impiety (syn ασέβημα):
  • στην αρχαία Eλλάδα .. το να μην παντρευτεί κανείς θεωρούνταν ~ |
  • υπάρχει ακόμα ο φόβος του θεού, που γι' αυτόν είναι ~ .. η σπατάλη των καρπών της γης (Floros) |
  • απέναντι σε μια ~ των επικών ηρώων .. οι θεοί αντιδρούν με την οργή τους (Maronitis)

• ② disrespect, irreverence (near-syn αναίδεια 1, αυθάδεια, ant σεβασμός):
  • ~στους γονείς |
  • ~ στη μνήμη του δείνα |
  • ούτε είναι ~ στους αρχαίους να ρωτηθούμε για τη μορφωτική τους αξία (Kakridis) |
  • τον Nτον Zουάν δεν τον χαρακτηρίζει μόνον η ~ και η περιφρόνηση για τους νόμους και για τους ανθρώπους (Papatsonis, adapted)

[fr kath ασέβεια ← postmed (Somavera), MG ← PatrG, K (also pap), AG]

• Θεωρώ κάπ. ασεβή· καταδικάζω:
  • τον ος να ασεβέψουν οι κριτάδες (Πεντ. Έξ. ΧΧΙΙ 8).

[<ασεβώ κατά τα ρ. σε ‑εύω]

• 1b:
  • σε καμιάν άλλη πόλη ελληνική δεν έγιναν ασεβήματα μεγαλύτερα και συχνότερα από τα δικά τους (Papanoutsos)

[fr kath ασέβημα ← postmed (Somavera) ← AG, der of ασεβώ]

• 1) Που δε σέβεται (το Θεό ή τους ανθρώπους):
  • (Αλφ. 14⁷⁴), (Χρον. Μορ. H 620).
• 2) Που δεν είναι χριστιανός, αλλόθρησκος:
  • οι ασεβείς … εσκούζαν Αλλάχ! (Διακρούσ. 98²).
• 3)
  • α) Άδικος:
    • εγώ και ο λαός μου οι ασεβάδες (Πεντ. Έξ. ΙΧ 27)·
  • β) ένοχος:
    • μη πάρετε συμπάθημα εις ψυχή φονέα, ος αυτός ασεβής για να πεθάνει (Πεντ. Αρ. XXXV 31).
• 4) Φαύλος, κακός:
  • ο ασεβής την βασιλείαν απήρεν (Χρον. Μορ. H 458).
• 5) Που δε σέβεται το νόμο·
  • (εδώ) επίορκος:
    • όποια (ενν. αμαζών) … σφάλει, σαν ασεβή την έχομε (Αλεξ. 2546).

[αρχ. επίθ. ασεβής. Η λ. και σήμ.]

• impious person (syn άσεβος1, ant ο ευσεβής):
  • ο δεισιδαίμων και υποκριτής θα στοχασθεί αυτά οπού είπα ως λόγια ενός αιρετικού, ενός ασεβούς (Demetrieis) |
  • διαβάζεις αμαρτωλά κοσμικά βιβλία, που τα έγραψαν, λένε, ασεβείς, ειδωλολάτρεις (Sardelis) |
  • το ακροατήριο σύσσωμο, μαζί με τους φανατικότερους ασεβείς, έκραξαν από τη συγκίνηση (Papatsonis)

[substantiv. m of ασεβής2]