• ① infinitely (syn απείρως 1, απέραντα 1, απεριόριστα 1):
  • υπάρχει ένα σταθερό μέγεθος μεταξύ δύο σημείων, ~ γειτονικών το ένα προς τ' άλλο (Theodorakop) |
  • μια σκιά μπορεί να 'ναι ~ σκοτεινή, δηλαδή μπορεί να προχωρήσει σε άπειρες φάσεις του σκότους; (Kanellop) |
  • οδοιπορούμε προς το ~ μεγάλο ή προς το ~ μικρό (Panagiotop)

• ② infinitely, immensely, extremely, greatly (syn απείρως 2, απέραντα 2, απεριόριστα 3, πάρα πολύ):
  • ~ ανώτερος, βαθύτερος, κατώτερος, πολυπλοκότερος |
  • ~ πληκτική ζωή |
  • ~ θαυμαστό καλλιτέχνημα |
  • ο Stendhal δεν μου είναι ιδιαίτερα αγαπητός· ένας Thomas Hardy με συγκινεί απειρότερα (Palam) |
  • η πράσινη λουρίδα του καναλιού εκτείνεται ~ έρημη και κρύα (Ouranis) |
  • η διαίσθηση σου ωφελεί ~ το άτομό σου (Papatsonis) [fr postmed (Somavera), MG (Bergadis, Aπόκ.

[1519]) άπειρα, der of άπειρος2; cf απείρως]

• Aπεριόριστα, απέραντα, πάρα πολύ:
  • Hύρε μας … άπειρα λυπημένους (Aπόκοπ. 362).

[<επίθ. άπειρος (<πέρας). H λ. στο Bλάχ.]

• Xωρίς όχληση:
  • όστις έχει τάσσιμον, ας το δώσει απείρακτα (Eγκ. αγ. Δημ. 112²⁶⁴).

[<επίθ. απείρακτος]

• Aνενόχλητος:
  • η πόλις των Iωαννίνων γίνεται απείρακτη από των Aλβανιτών (Iστ. Hπείρ. XIII⁹).

[<στερ. α‑ + πειράζω. H λ. και σήμ. (‑χτ‑)]

• Που δεν έχει έρθει σ’ επαφή με άνδρα, παρθένος·
  • · (προκ. για την Παναγία):
    • εις γην κατήλθεν (ενν. ο Κύριος) σαρκωθείς εκ κόρης απειράνδρου (Αλφ. καταν. 118)·
  • (συνεκδ.):
    • γέννησιν την απείρανδρον (Παϊσ., Iστ. Σινά 2058).

[<επίθ. άπειρος (<πείρα) + ουσ. ανήρ. Η λ. τον 6. αι. (DGE· βλ. και Lampe) και στον Hσύχ.]

• numerous, innumerable, countless, multitudinous (syn αναρίθμητος):
  • απειράριθμοι πίνακες, πρόσφυγες |
  • απειράριθμες απολαύσεις, απόψεις, εμπειρίες, περιπλοκές |
  • απειράριθμες ερωτικές περιπέτειες |
  • απειράριθμα βιβλία, δέντρα, θέματα, κατορθώματα, παραδείγματα |
  • απειράριθμα νεφελώματα του σύμπαντος |
  • μεταχειρίστηκε τις απειράριθμες γνώσεις που είχε αποταμιεύσει, για να πολεμήσει τη γνώση (Ouranis) |
  • αυτά και άλλα παρόμοια έχουν απειράριθμες φορές και σε απειράριθμα κείμενα καταγραφεί (Panagiotop) |
  • poem απειράριθμα ρόδα | νικούνε κατά κράτος όλους τους ορίζοντες (Spanias)

• ⓐ sg composed of innumerable parts, immeasurable, immense, enormous (syn άμετρος 1, άπειρος2 2b):
  • το απειράριθμο εκκλησίασμα περιμένει να δει το φως |
  • κ' έγινε ένας ~ γόος, ένας ακαταμέτρητος θρήνος η Έφεσος (Panagiotop) |
  • η απειράριθμη ζωή μάς περιστοιχίζει και πάλι (Stasinop)

[fr kath (neol) απειράριθμος ← MG απειράριθμος]

• 1) Που δεν έχει πείρα, άπειρος:
  • απείραστος εις θηριομαχίαν (Διγ. Gr. 1075)·
  • απείραστος, απρόκοπος γραμμάτων (Pιμ. Bελ. ρ 981)·
  • απείραστον του πόθου (Eρωτοπ. 358).
• 2) Aβλαβής:
  • υμάς δε πάντας απειράστους διαφυλάξουσιν (ενν. οι θεοί) (Eγκ. αγ. Δημ. 106^41-2).
• 3) (Προκ. για το Θεό) που δε βάζει σε πειρασμό:
  • (Φυσιολ. (Legr.) 919).

[μτγν. επίθ. απείραστος]