• Tο γράμμα άλφα·
  • φρ. δεν κατέχω να πω την άλφα = είμαι τελείως αγράμματος:
    • (Eρωτόκρ. E´ 1538).

[αρχ. ουσ. άλφα το (με αλλαγή γένους) και σήμ.]

• the peak, ne plus ultra, the utmost:
  • είναι το ~ της αθλιότητος

[fr the adj use; s. άλφα-άλφα2]

• first-rate, exceptional, exquisite (syn πρώτης γραμμής, εξαιρετικός, περίφημος):
  • το βούτυρο είναι ~, μοσκοβολάει |
  • να είσαι ~ σ' όλα σου (Terzakis) |
  • μου χάλασε μια δουλειά ~ ετούτη η εκδρομούλα (AKotzias)

[fr adj άλφα]

• alphabet, ABC's:
  • poem η μικρούλα η μικρή | Mαργαρίτα | να διαβάσει δε μπορεί | άλφα-βήτα (Stasinop in Geros)

• ① basic knowledge, rudiments (syn αλφαβήτα 2):
  • το αλφαβήτα δεν είναι αρκετό, δεν με αρκεί το πρωτόγονον σχολειό των ιερέων (Petsalis-D)

[cpd of άλφα βήτα]

• ① the first letter of the Greek alphabet and the vowel represented by it, alpha, a:
  • δεν έμαθε καθόλου γράμματα, ούτε το ~ he is altogether illiterate |
  • δεν ξέρει ούτε το ~ από γεωμετρία he does not have the slightest knowledge of geometry |
  • έφαγε την ~ με το κουτάλι he has learned much (in school) |
  • θα 'ρθεί ώσπου να πεις ~ |
  • μου τα 'πε από το ~ ως το ωμέγα he told me everything in detail

• ⓐ an unknown quantity or variable:
  • ακτίνα A alpha ray |
  • αναγνωρίζω την αξία ~ (A), την απαξία πλην ~ (-A)

• ⓑ α-, στερητικό ~ gramm α-privative (w. a 2nd form αν-):
  • επίθετα με στερητικό ~ (e.g. αθάνατος, άτυχος, αλησμόνητος, ανήλικος)

• ② beginning, start (syn αρχή 1):
  • βρίσκομαι, είμαι ακόμη στο ~ |
  • θ' αρχίσουμε από το ~ |
  • να ξαναρχίσεις από το ~ |
  • τα βρέφη θα κάνουν από την ~ τη ζωή τους |
  • ο νέος επιστήμων στα τριάντα βρίσκεται ακόμα στο ~ της σταδιοδρομίας του |
  • idiom phr από το ~ ως το ωμέγα from A to Z, from beginning to end, from top to bottom, all the way, thoroughly, e.g. ξέρει τις υποθέσεις από το ~ ως το ωμέγα has at his finger tips the whole gamut of the business

• ⓒ το ~ και το ωμέγα, symbol of God as being the beginning & end of everything:
  • είμαι το A και το Ω (syn η αρχή και το τέλος) ; cf NT εγώ ειμί το ~ και το ωμέγα

• ③ το ~ or το ~ και το ωμέγα, the core, the most important aspect, the epicenter (syn κεντρικό or σημαντικό σημείο):
  • του νόμου το ~ είναι η συμπόνια και όχι η αγριότητα (Papatsonis) |
  • είναι ~ και ωμέγα της μουσικής ο ρυθμός; |
  • η εγκράτεια αποτελεί το ~ και το ωμέγα της γενετησίας αγωγής του αγοριού (Katsigra) |
  • το ~ και το ωμέγα της εθνικής πολιτικής the very core of the national policy |
  • το πνεύμα της αγάπης στάθηκε το ~ και το ωμέγα της χριστιανικής διδασκαλίας (Chatzinis) [fr MG ← ByzG ← K, AG ôλφα (← Semit

[([Hebr] 'aleph 'ox-head')]

• someone unnamed (syn ο δείνα, ο τάδε):
  • γιατί ο τάδε, ο δείνα και ο ~ έγιναν επαναστάτες; (Terzakis) |
  • ο ~ και ο βήτα X and Y (syn ο ένας κι ο άλλος) |
  • ο ~ ή ο βήτα this or that (unnamed) person, X or Y (syn ο ένας ή ο άλλος, e.g. αν θα έχει ο ~ ή ο βήτα το σθένος (Terzakis) |
  • δε φταίει ούτε ο ~ ούτε ο βήτα γι' αυτό neither X nor Y is responsible for that (Melas)

[substantiv. m of άλφα3]

• of unknown identity, not specified, such and such:
  • η ~ πολιτική such and such a policy |
  • στην ~ συμβατική τιμή της δραχμής |
  • ο ~, ο βήτα, ο γάμμα ή ο δέλτα ρυθμός εξέλιξης |
  • σ' ένα ~ διάστημα χρόνου |
  • έχει μια ~ αξία such and such a value, e.g. τούτο το αντικείμενο έχει την ~ αξία για μένα |
  • επιδιώκω τον ~ σκοπό |
  • σχηματίζομε για ένα έργο την ~ εντύπωση (Thrylos) |
  • ο ~ στοχασμός είναι αυτός που είναι (Papanoutsos) |
  • τούτη τη μορφή έδωσεν ο ~ δημιουργός (Tatakis) |
  • με την ~ ή βήτα μορφή της πολιτείας δε λήγουν τα δεινά της ανθρωπότητας |
  • η ~ ή βήτα δραστηριότητα (or εργασία) |
  • ο ~ ή βήτα οργανισμός τούς τα παρέχει όλα |
  • για τον ~ ή βήτα λόγο for this or that reason |
  • όλοι ονειρεύονται στην ~, στη βήτα ή στη γάμμα φάση του ύπνου (Papanoutsos) |
  • διαφωνούν στον ~ ή βήτα τύπο του προγράμματος των μαθημάτων (id.) |
  • ο ένας κριτικός του βρίσκει ~ ιδιότητες, ο άλλος βήτα ιδιότητες, ο άλλος γάμμα (Papatsonis)

[fr noun το άλφα]

• ① alphabet, ABC's (syn αλφαβητάρι 2, αλφάβητο 1):
  • τα εικοσιτέσσερα γράμματα της αλφαβήτας |
  • ήξεραν την ~ |
  • ο ξένος δεν εγνώριζε την ελληνική ~ |
  • ο παπάς και δάσκαλος τους μαθαίνει την ~ |
  • στην πλάκα είναι γραμμένη η ~ και οι αριθμοί (Petsalis-D) folks. και σαν ηξέρεις γράμματα, πες μας την ~ (DPetrop) |
  • την ~ έμαθα και μπήκα στο Ψαλτήρι (ib) |
  • poem την ευγλωττία του πνεύματος | με γράμματα της αλφαβήτας | δύσκολα αποκρυπτογραφώ (Chrysolouris)

• ② elementary knowledge, rudiments, insufficient education (syn άλφα-βήτα 2):
  • έμαθε την ~ και κάνει το σοφό (or τον έξυπνο) |
  • poem έτσι άχαρη με ομόρφαινες κ' έτσι άμαθη -για κοίτα- | μέσ' τη ματιά σου διάβαζα της ζωής την ~ (Ritsos)

[cpd of nouns η άλφα & η βήτα; cf K, MG ἀλφάβητος m and later f]