• Έμπειρος, ικανός:
  • ο Mεχεμέτης ήτον αγρυπνός και ανδρειωμένος εις τους πολέμους (Xρον. σουλτ. 53⁵).

[αρχ. επίθ. άγρυπνος. O τ. κατά το επίθ. ’ξυπνός. H λ. και σήμ.]

• ① unsleeping, not having slept, unable to sleep, sleepless, awake (syn άυπνος, near-syn ξυπνητός, ξύπνιος):
  • έμεινε ~ όλη νύχτα, ως το πρωί, δυο μέρες |
  • τελείως ~ wide-awake |
  • gnom, region. (Cyclades) χαρά στο νιο τον άγρυπνο, το γέρο τον κοιμήση |
  • άγρυπνοι νύχτα και ημέρα (Makryg) |
  • η λύπη... την κρατούσε... άγρυπνη (Xenop) |
  • οι γέροι στριφογυρίζουν άγρυπνοι στα στρωσίδια τους (MLazaridis) |
  • δος του άγρυπνη η μισή συνοικία (GSporidis) |
  • poem αυτός ~ στενάζει (Solom) |
  • ύπνε, πιλότε που ~ ωραία μάς ταξιδεύεις (Malakasis) |
  • το νυχτοπούλι τ' άγρυπνο γλυκά τούς νανουρίζει (Krystallis) |
  • απόξω έν' άγρυπνο φεγγάρι | με κόπο χάνεται στα χάη (Lapathiotis)

• ⓐ synecd wakeful:
  • παρακολουθεί με άγρυπνο μάτι την κατάσταση |
  • folkt τα έβλεπε μ' άγρυπνο μάτι (Megas) |
  • η ματιά τους έπαιξε άγρυπνη (Vlachogiannis) |
  • πρέπει να έχη άγρυπνα τα μάτια (Papanoutsos) |
  • poem πάντ' ανοιχτά, πάντ' άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου (Solom) |
  • και καθώς το ειδε η γιαγιά με τ' άγρυπνό της μάτι (Palam) |
  • σβέλτη σκιά με τ' άγρυπνα ματόφυλλα γερμένα (LAlexiou) |
  • η νύχτα έστεκε ολούθε άγρυπνη (Plaskovitis) |
  • poem κι όλος το ρόδο τού άγρυπνου να οσφραίνωμαι έρωτά σου (Panagiotop)

• ⓑ in existence, alive:
  • η αδολεσχία... κρατεί άγρυπνα τα προσωπικά πάθη (Papantoniou) |
  • η ομοιότητα... του ρυθμού... κρατούσε πάντα άγρυπνες τις υποψίες, τους δισταγμούς... των ορθοδόξων κατά του νεοπλατωνισμού (Tatakis)

• ② watchful, vigilant, alert, diligent (syn ακοίμητος [fig], ανοιχτομάτης, πολύ προσεκτικός):
  • ο στόλος είναι ~ the fleet is vigilant |
  • φρουρεί ~ |
  • παρακολουθεί ~ την κατάσταση |
  • ~ φρουρός, φύλακας vigilant guard |
  • ~ στρατιώτης του Xριστού |
  • άγρυπνη παρουσία |
  • αδιάκοπος και ~ μόχθος |
  • άγρυπνο πνεύμα alert mind |
  • άγρυπνη ψυχή |
  • ~ νους |
  • άγρυπνη φροντίδα (μέριμνα) alert care |
  • ~ στοχασμός alert thought |
  • ~ έλεγχος vigilant control |
  • ~ και φιλέρευνος |
  • ~ τιμωρός vigilant punisher |
  • παρακολουθούσε τη θεραπεία του με άγρυπνη έγνοια (Myriv) |
  • ~ υπέρμαχος και αγωνιστής (Tatakis) |
  • η άγρυπνη προσπάθεια της ηγεσίας (Christidis) |
  • όπου πνεύμα κι άγρυπνη τάση προς την αλήθεια, εκεί και άνθρωπος πραγματικός (id.) |
  • πρέπει να κρατούμε... άγρυπνη την προσοχή των νέων ανθρώπων (Panagiotop) |
  • poem εφάνηκέ μου ως αστραψιά | την άγρυπνη πως έβλεπα| δίπλα από με ψυχή μου (Sikel) |
  • φανέρωνε στα μάτια της ψυχής μου | της άγρυπνής μου τέχνης τ' ονειρόπλασμα (Melachrinos) |
  • άγρυπνη ακούει η πλάση | χωρίς ανασασμό (Rotas)

[fr K, AG ἄγρυπνος]