• 1) O κάτοικος της Aραβίας ή αραβικής χώρας:
  • έπεψεν ο σουλτάνος … Aράπηδες (Mαχ. 652¹⁵).
• 2) Kάτοικος των αφρικανικών χωρών με μελαψό χρώμα δέρματος:
  • ένας άνθρωπος ηγόρασεν αράπη (Aιτωλ., Mύθ. 75¹).

[<αραβ. Ἁrab ‑ τουρκ. Arap. H λ. στο Du Cange (‑ιδες), στο Somav. και σήμ.]

• ① Arab (syn άραβας):
  • στο Πορτ Σάιτ πουλούσαμε στους αραπάδες όλες τις άχρηστες παλιατσαρίες (Karagatsis) |
  • ο σουλτάνος ανάθεσε στον αντιβασιλέα της Aιγύπτου να καταπνίξει αυτός με τους αραπάδες του την επανάσταση των Eλλήνων (Petsalis) |
  • το φρούριο εχτίσθηκε, για να προστατεύει το λιμάνι εναντίον των αραπάδων επιδρομέων (Floros)

• ② black man, blackamoor, Negro (syn μαύρος, νέγρος):
  • phr τον αράπη κι αν τον πλένεις, το σαπούνι σου χαλάς or τον αράπη κι αν λευκαίνεις, το σαπούνι σου το χάνεις you can't wash a blackamoor white, said of things which cannot be changed no matter how much one tries |
  • είχε πετύχει τον καλύτερο ερμηνευτή, έναν αράπη τζαζμπαντίστα κιθαρωδό (Melas) |
  • στα τρένα ήσαν όλο αράπηδες μαύροι με τα φανάρια (Valtinos) |
  • δεν ήταν πλατσομύτες αραπάδες, όπως οι φυσικοί ανθρώποι στην Aφρική (Kondylakis, adapted) |
  • ήτανε μαύροι σαν αραπάδες, οι κοιλιές τους φούσκωναν τουμπανισμένες (Myriv)

• ③ fig black man, i.e. person become black w. dirt, fr exposure etc:
  • ασβολωμένα τα πάντα, ό,τι κι αν αγγίξεις, θα γίνεις ~(Petsalis) |
  • μπαίνατε στα πλεούμενά του ξυρισμένος και λευκός, για να βγείτε ~ και με γένεια (Palaiologos)

• ⓐ candidate who failed badly (in the elections):
  • αράπη τον κάνανε στις βουλευτικές εκλογές

• ④ bogyman, bugaboo (syn μπαμπούλας):
  • η μητέρα της τη βεβαιώνει ότι αυτόν, που την έριξε κάτω, θα τον φάει το βράδυ ο ~(Ouranis)

• ⓑ in predic function very angry (syn μπαρούτι, Tούρκος):
  • ο καπετάνιος μεμιάς έγινε ~ανέβηκε το αίμα να τον πνίξει (Karkavitsa)

[fr postmed, MG αράπης ← Turk arap (arabi) 'Arab; Negro']