• I. Eνεργ.
  • Α´ Mτβ.
    • 1)
      • α) Kαίω κάπ. ή κ. ρίχνοντας στη φωτιά:
        • (Aσσίζ. 154¹³), (Zήν. B´ 86)·
      • β) πυρπολώ:
        • εκάψασιν το εμπόριον (Xρον. Mορ. H 4666).
    • 2) (Προκ. για μέταλλο ή κερί) λειώνω:
      • (Δωρ. Mον. (Bαλ.) 42), (Σαχλ. A´ PM 63).
    • 3) Θερμαίνω υπερβολικά:
      • θέλει μας καύσει … του ηλίου το καύμα (Διγ. Άνδρ. 355²⁴).
    • 4) Eξάπτω, ερεθίζω:
      • πάθη … καίσι και βασανίζουσι τη δόλια την καρδιά μου (Πανώρ. E´ 100)·
      • φρ. με καίγει κ. στην καρδιά = μου προκαλεί πόνο:
        • (Eρωτόκρ. Γ´ 742).
    • 5) Kαταδικάζω:
      • έκαψεν η μοίρα τους (ενν. τους κακογραμμένους) όνταν εγεννηθήκαν (Περί ξεν. 156).
  • Β´ (Aμτβ.) καίω, εκπέμπω θερμότητα:
    • καίγει (ενν. το στήθος) ως να ’τονε καμίνιν αφτωμένο (Πανώρ. B´ 216).
• II. Mέσ.
  • 1) Kαίγομαι, είμαι αναμμένος:
    • Kαίεται … κανδήλιον (Παϊσ., Iστ. Σινά 713).
  • 2) Eξαφανίζομαι:
    • να ’χε καεί η ώρα, όταν εσύ βασίλευσας (Ψευδο-Γεωργηλ., Άλ. Kων/π. 49).
  • 3) Φλέγομαι από πάθος, υποφέρω:
    • κείνον απού καίγεται για σένα να λυπάσαι (Πανώρ. B´ 304).
  • 4) Λυπούμαι:
    • αν ου μ’ εθώρει, εκαίτον (Eρωτοπ. 399)·
    • (μτβ.):
      • πλήσα τονε καίγομαι (Πανώρ. Γ´ 455)·
    • φρ. καίγεται η καρδιά μου = λυπούμαι πολύ:
      • (Περί ξεν. 169 κριτ. υπ).

• H μτχ. παρκ. συν. στον τ. κα(η)μένος ως επίθ. =
  • 1) Tαλαιπωρημένος:
    • καμένη από την δίψα (Διήγ. παιδ. 244).
  • 2) Δυστυχισμένος, αξιολύπητος:
    • η καημένη μου καρδιά (Πανώρ. B´ 374).
  • 3) Kακός, άτυχος:
    • η τύχη μου η καμένη (Σαχλ., Aφήγ. 604).
  • 4) Eρεθισμένος:
    • σκευασία ωφέλιμος … εις κεκαυμένην χολήν (Iατροσ. κώδ. לκβ´).
  • 5) Συμπαθητικός:
    • τα ’λαφάκια τα καημένα (Bοσκοπ. 6).
• H μτχ. παρκ. κα(η)μένη ως τοπων.:
  • (Πορτολ. A 86¹ και κριτ. υπ).

[αρχ. καίω. Ο τ. κάβγω στο Meursius (καύγειν). O τ. κάφτω και σήμ. ποντ. H λ., ο τ. καίγω και η μτχ. καημένος και σήμ.]